در طول دوره بارداری بدن دچار چه تغییراتی می‌شود؟
زمانی که یک تحول بزرگ در بدن رخ می‌دهد، بدن از حالت طبیعی خود خارج می‌شود. به همین دلیل است که بارداری نیز باعث تغییرات زیادی در بدن می‌گردد. تغییرات بدن در بارداری می‌تواند از تغییرات معمول و قابل انتظار مانند ورم و افزایش حجم مایعات در بدن، تا تغییرات کمتر شناخته شده‌ای، مثل مشکلات بینایی متغیر باشد. برای اطلاع از تغییرات احتمالی چه آنهایی که در اکثر خانم‌های باردار پیش می‌آید و چه آن دسته‌ای که به ندرت و فقط برای برخی از مادران اتفاق می‌افتد، لازم است آشنایی کافی داشته باشید تا بدون نگرانی از بیماری مزمن، به انتظار تولد نوزاد خود بنشینید.
-
تغییرات هورمونی در دوران بارداری
تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی که با بارداری اتفاق می‌افتند، اجتناب ناپذیر است. در زنان باردار به طور ناگهانی و شدید، هورمون‌های استروژن و پروژسترون افزایش می‌یابد. همچنین تغییرات در مقدار و عملکرد تعدادی از هورمون‌های دیگر هم در این افراد تجربه می‌شود. این تغییرات تنها بر خلق و خوی زنان تأثیر نمی‌گذارد بلکه همچنین:
- باعث ایجاد درخشش پوست بارداری می‌شود
- به طور قابل توجهی در رشد جنین کمک می‌کند
- تأثیر فیزیکی ورزش و فعالیت فیزیکی بر روی بدن را تغییر می‌دهد
تغییر استروژن و پروژسترون
استروژن و پروژسترون مهم‌ترین هورمون‌های بارداری هستند. یک زن در طول دوره بارداری بیشتر از کل زمانی که باردار نیست، استروژن تولید می‌کند. افزایش استروژن در این دوره باعث این اتفاقات در رحم و جفت می‌شود:
- رگ زایی(تشکیل رگ‌های خونی) را بهبود می‌بخشد
- مواد غذایی را منتقل می‌کند
- از کودک در حال رشد محافظت می‌کند
علاوه بر این، استروژن نقش مهمی در کمک به رشد جنین و کامل شدن آن دارد. سطح استروژن در طول بارداری به طور پیوسته افزایش می‌یابد و در سه ماهه سوم به اوج خود می‌رسد. افزایش سریع سطح استروژن در سه ماهه اول ممکن است باعث تهوع و استفراغ شود. در سه ماهه دوم، این افزایش حجم هورمونی نقش مهمی در رشد مجرای شیر دارد که باعث افزایش حجم سینه‌ها نیز می‌گردد.
سطح پروژسترون نیز در دوران بارداری فوق العاده بالا است. تغییرات میزان هورمون پروژسترون، حین تغییرات بدن در بارداری باعث سستی یا شل شدن رباط‌ها و مفاصل در سراسر بدن می‌شود. علاوه بر این، سطح بالای پروژسترون باعث می‌شود ساختارهای داخلی بدن مانند میزنای افزایش سایز پیدا کنند، میزنای مجرایی است که کلیه‌ها را به مثانه متصل می‌کند. پروژسترون همچنین برای تبدیل رحم از اندازه گلابی کوچک در حالت غیر بارداری، به اندازه‌ای که می‌تواند یک نوزاد کامل را در خود نگه دارد، نقش مهمی دارد.
هورمون‌های بارداری و آسیب‌های ورزشی
در حالی که این هورمون‌ها برای بارداری موفق بسیار حیاتی هستند، همچنین می‌توانند ورزش کردن را دشوارتر کنند. از آنجا که رباط‌ها شل شده‌اند، زنان باردار ممکن است در معرض خطر بیشتر گرفتگی و رگ به رگ شدن مچ پا یا زانو قرار گیرند. با این حال، هیچ مطالعه‌ای نشان نداده است که میزان آسیب در دوران بارداری افزایش می‌یابد.
وضعیت یک زن باردار به طور کلی تغییر می‌کند. سینه‌های او بزرگ‌تر می‌شود، شکم او از حالت تخت یا مقعر تا بسیار محدب تغییر می‌کند و باعث افزایش انحنای پشت او می‌گردد. تأثیرات این تغییرات بدن در بارداری به صورت همزمان باعث می‌شود سنگینی او رو به جلو باشد و در ادامه هم ممکن است در ایجاد تعادلش تغییر ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: ۱۰ روش پیدا کردن انگیزه برای ورزش صبحگاهی
افزایش وزن، افزایش مایعات و فعالیت فیزیکی
افزایش وزن در زنان باردار باعث می‌شود حجم کار بر روی بدن او را نسبت به زمانی که فعالیت فیزیکی انجام می‌شود، بیشتر کند. این وزن اضافی و سنگینی، گردش خون و مایعات بدن را به ویژه در اندام‌های پایینی کاهش می‌دهد. در نتیجه حجم مایعات در بدن زنان باردار افزایش پیدا می‌کند و باعث تورم صورت و اندام‌های پایینی می‌شود. این وزن مایعات باعث ایجاد محدودیت در فعالیت فیزیکی می‌شود.
بسیاری از زنان در سه ماهه دوم بارداری به آرامی تورم را مشاهده می‌کنند. این پروسه اغلب تا سه ماهه سوم ادامه می‌یابد. افزایش حجم مایعات محبوس شده، باعث افزایش قابل ملاحظه وزن زنان در حین بارداری می‌شود. برای کاهش تورم می‌توانید این نکات را در نظر بگیرید:
- استراحت
- اجتناب از ایستادن طولانی مدت
- اجتناب از مصرف کافئین و سدیم
- افزایش پتاسیم در رژیم غذایی
افزایش وزن معمولاً دلیل اصلی این است که بدن نمی‌تواند میزان فعالیت را در طول دوره بارداری تحمل کند. این نکته حتی در مورد ورزشکاران هم صادق است. کشیدگی دایره‌وار رباط‌ها، افزایش اندازه رحم و بی‌ثباتی حاصل از سستی رباط‌ها ممکن است موجب افزایش ناراحتی در حین فعالیت‌های فیزیکی شود.
نکته: برای سرگرمی هم که شده عکس خود را به صورت نیمرخ کل بدن در اوایل بارداری بگیرید. عکس بعدی را هم در نزدیکی تاریخ زایمان مجدد در حالت نیمرخ بگیرید. اینها را با هم مقایسه کنید؛ تغییرات قابل توجه هستند، درست نیست؟
بیشتر بخوانید: هر آنچه باید در مورد رژیم غذایی سالم در دوران بارداری بدانید
-
تغییرات حسی
بارداری می‌تواند به طرز چشمگیری دید زن به دنیای اطراف، طعم و حس بویایی او را تغییر دهد..
تغییر دید
بعضی از زنان تغییرات بینایی را در دوران بارداری تجربه می‌کنند که معمولاً هم به صورت نزدیک‌بینی است. محققان مکانیسم دقیق بیولوژیکی تغییرات بینایی را نمی‌دانند. اکثر این زنان پس از زایمان به دید قبل از بارداری خود باز می‌گردند. از شایع‌ترین تغییرات بدن در دوران بارداری شامل تاری دید و ناراحتی در حین استفاده از لنزهای تماسی است. زنان باردار اغلب به افزایش فشار داخل چشم دچار می‌شوند. زنان مبتلا به پره اکلامپسی یا دیابت بارداری ممکن است در معرض خطر بالایی از مشکلات نادر چشمی مانند جداشدگی شبکیه یا از دست دادن بینایی قرار بگیرند.
بیشتر بخوانید: دیابت در دوران بارداری برای چه کسانی اتفاق می‌افتد؟
تغییرات طعم و بو
اکثر زنان در طول بارداری دچار تغییر در حس چشایی خود می‌شوند. آنها معمولاً نسبت به زنان غیر باردار غذاهای شورتر و غذاهای شیرین‌تر را ترجیح می‌دهند. همچنین آستانه بالاتری را برای طعم‌های ترش، نمکی و شیرین تجربه می‌کنند. نارسایی چشایی که باعث کاهش قدرت چشایی می‌شود، اغلب در طول سه ماهه اول بارداری تجربه می‌شود.
ترجیح یک طعم خاص در زنان باردار ممکن است در سه ماهه‌های مختلف بارداری متفاوت باشد. اگر چه بسیاری از زنان احساس چشایی ضعیفی را برای مدت کوتاهی پس از زایمان تجربه می‌کنند، ولی معمولاً بعد از این دوره قدرت چشایی کامل خود را به دست می‌آورند. بعضی از زنان همچنین طعم فلز مانندی را در طول بارداری در دهان خود حس می‌کنند. این طعم می‌تواند تهوع را تشدید کند و ممکن است نشانی از عدم تعادل مواد مغذی باشد.
تغییرات در حس بویایی زنان باردار همیش مشاهده شده است. بسیاری از آنها بویایی قوی‌تر و حساسیت بالا نسبت به انواع بوها را توصیف می‌کنند. داده‌های ثابت و قابل اطمینان کمی وجود دارد که نشان می‌دهد زنان باردار بوهای مشخص و خاص و شدت آنها را بیشتر از دیگر زنان شناسایی می‌کنند. با این وجود، اکثریت زنان باردار میزان بیشتری از حساسیت خود نسبت به بو را تجربه می‌کنند.
-
تغییرات سینه و دهانه رحم
تغییرات هورمونی که در سه ماهه اول بارداری شروع می‌شود، منجر به تغییرات فیزیولوژیکی زیادی در سراسر بدن خواهد شد. این تغییرات به بدن مادر برای تحمل بارداری، زایمان و شیردهی کمک می‌کند.
تغییرات پستان
سینه‌های زنان باردار اغلب طی دوره بارداری تغییراتی چشمگیر می‌کنند، زیرا بدن آنها باید برای شیر دادن به نوزاد تازه متولد شده، آماده شود. هورمون‌های بارداری که روی رنگ‌دانه‌های پوست تأثیر می‌گذارند، اغلب باعث تیرگی هاله اطراف نوک سینه می‌شوند. با بزرگ شدن سینه‌ها، زنان باردار ممکن است حساسیت به درد یا هر حساسیت دیگری را تجربه کنند و متوجه شوند که رگ‌ها تیره‌تر شده‌اند و نوک پستان بیشتر از قبل بارداری برآمده شده است. بعضی از زنان ممکن است علائم کششی روی سینه‌های خود احساس کنند، به ویژه اگر رشد سینه‌ها سریع‌تر اتفاق افتاده باشد. بسیاری از زنان نیز متوجه می‌شوند که اندازه نوک پستان و هاله آن افزایش یافته است.
اغلب برآمدگی‌های کوچکی بر روی هاله اطراف سینه ظاهر می‌شوند. اکثر زنان در طول سه ماهه دوم تولید و ترشح مقدار کمی ماده غلیظ و زرد رنگ را آغاز می‌کنند. این ماده همچنین به عنوان آغوز شناخته شده است. علاوه بر تولید آغوز برای اولین تغذیه نوزاد، مجاری شیر در سینه برای آماده‌سازی تولید و ذخیره شیر بزرگ‌تر می‌شود. بعضی از زنان ممکن است متوجه توده‌های کوچکی در بافت سینه خود شوند که می‌تواند به دلیل بسته شدن مجاری شیری ایجاد شود. اگر بعد از چند روز ماساژ سینه و گرم کردن آن با آب یا دستمال مرطوب از بین نرفت، به پزشک مراجعه کنید تا دلیل را بررسی کند.
تغییرات دهانه رحم
گردن یا دهانه رحم، در طول بارداری و زایمان دچار تغییر فیزیکی می‌شود. در بسیاری از زنان، بافت این دهانه ضخیم و سخت می‌شود. تا چند هفته قبل از زایمان، دهانه رحم ممکن است کمی نازک‌تر شود و در اثر فشار وارد شده توسط نوزاد رو به رشد منبسط گردد. در ابتدای بارداری دهانه رحم، ماده مخاط غلیظی ترشح می‌کند. این ماده مخاطی اغلب در اواخر بارداری یا هنگام زایمان خارج می‌شود که به آن نمایش خونین هم می‌گویند. این ماده مخاطی با مقدار کمی خون همراه است تا رحم را برای زایمان آماده کند. قبل از زایمان، دهانه رحم به طور قابل توجهی منبسط، نازک و نرم می‌شود تا اجازه دهد نوزاد از مسیر تولد عبور کند.
-
تغییرات مو، پوست و ناخن
بسیاری از زنان در طول بارداری تغییرات ظاهری در پوست خود مشاهده می‌کنند. اگر چه اکثر این تغییرات موقتی هستند، بعضی هم مانند ترک پوست می‌توانند به طور دائمی باقی بماند. علاوه بر این، زنانی که برخی از این تغییرات پوستی را در دوران بارداری مشاهده می‌کنند، بیشتر احتمال دارد در بارداری‌های بعدی یا حتی در صورت مصرف قرص‌های ضد بارداری هورمونی نیز این علائم را تجربه کنند.
بیشتر بخوانید: چه ارتباطی میان استرس و اگزمای پوستی وجود دارد؟
تغییرات مو و ناخن
بسیاری از زنان تغییر در رشد مو و ناخن را در دوران بارداری تجربه می‌کنند. گاهی اوقات تغییرات هورمونی باعث ریزش مو می‌شود. این مسئله به خصوص در مادران دارای سابقه خانوادگی آلوپسی زنان دیده می‌شود. اما در بسیاری از زنان هم در دوران بارداری، رشد و ضخیم شدن مو اتفاق می‌افتد و حتی ممکن است رشد مو در قسمت‌های ناخواسته بدن مانند صورت، دست، پا یا کمر نیز مشاهده شود. بیشتر تغییرات در رشد مو پس از تولد نوزاد به حالت طبیعی باز می‌گردد. با این حال معمول است که ریزش مو تا یک سال بعد از زایمان هم ادامه داشته باشد به دلیل اینکه فولیکول‌های مو و سطح هورمون، باید خود را بدون تأثیر هورمون‌های بارداری تنظیم کنند.
بسیاری از زنان همچنین در طول حاملگی رشد سریع‌تری در ناخن‌های خود مشاهده می‌کنند. خوردن مواد غذایی مناسب و مغذی و مصرف ویتامین‌های توصیه شده در این دوران باعث افزایش هورمون رشد بارداری می‌شود. اگرچه بعضی افراد این تغییرات را مطلوب می‌دانند، ولی برای برخی دیگر این روند باعث نازک شدن، شکستگی، شیار شیار شدن یا شاخی شدن ناخن‌ها می‌شود. تغییرات تغذیه‌ای سالم برای افزایش استحکام ناخن می‌تواند به جلوگیری از شکستگی آن بدون نیاز به استفاده از محصولات شیمیایی کمک کند.
ماسک حاملگی و افزایش رنگدانه پوستی
اکثر زنان حامله در طول حاملگی به نوعی افزایش رنگ‌دانه‌های پوستی را تجربه می‌کنند. این مسئله شامل تیرگی پوست در قسمت‌های مختلف بدن مانند هاله سینه، ناحیه تناسلی، زخم‌ها و خط زیر ناف در وسط شکم می‌شود. هایپرپیگمنتیشن می‌تواند در زنان هر گونه تناژ پوست اتفاق بیافتد، اگر چه در زنان با پوست‌های تیره‌تر رایج‌تر است. علاوه بر این، تا ۷۰ درصد زنان باردار، پوست صورتشان تیره می‌شود. این وضعیت به عنوان ملاسما یا ماسک حاملگی شناخته می‌شود. این مسئله می‌تواند با نور آفتاب و اشعه بدتر هم بشود، بنابراین باید کرم ضد آفتاب در طول بارداری به صورت روزانه استفاده گردد. در اغلب موارد، ملاسما پس از حاملگی برطرف می‌شود.
ترک پوستی
ترک پوستی یکی از شناخته شده‌ترین تغییرات پوست در دوران بارداری است. این علائم در اثر ترکیب کشش فیزیکی پوست و اثرات تغییرات هورمونی بر کشش پوست ایجاد می‌شود. در ۹۰ درصد زنان در سه ماهه سوم بارداری، ترک‌های پوستی اغلب روی سینه و شکم بیشتر می‌شود. گرچه ترک‌های به رنگ صورتی و بنفش ممکن است هرگز به طور کامل ناپدید نشود، ولی اغلب به رنگ پوست اطراف خود در می‌آیند و بعد از زایمان جمع می‌شوند. ترک‌های پوستی ممکن است خارش ایجاد کند، بنابراین برای نرم شدن و کم شدن خارش و احتمال آسیب به پوست از کرم پوست استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: کدام روغن طبیعی برای درمان ترک پوست مفید است؟
لک صورت و کک و مک
افزایش رنگدانه پوست ناشی از تغییرات هورمونی دوران بارداری باعث تغییر رنگ خال و لکه‌های روی پوست می‌شود. برخی تیره شدن خال‌ها، لکه‌ها و کک‌های روی پوست می‌تواند بی‌ضرر باشد. اما همیشه توصیه می‌شود اگر در اندازه، رنگ یا شکل آنها تغییر ایجاد شد، به یک متخصص پوست مراجعه کنید. هورمون‌های بارداری همچنین ممکن است سبب ظهور لکه‌های تیره روی پوست شوند که اغلب هم غیر قابل پیش بینی هستند. اگرچه بیشتر تغییرات رنگ پوست پس از بارداری از بین می‌رود یا ناپدید می‌شوند، ولی برخی تغییر رنگ در خال و لکه‌ها ممکن است دائمی باشند. اگر تغییری روی رنگدانه های پوستی و لکه‌ها مشاهده کردید، توصیه می‌شود برای بررسی سرطان پوست یا شرایط ویژه پوست در بارداری به پزشک مراجعه کنید.
زخم و جوش‌های مخصوص بارداری
درصد کمی از زنان در دوران بارداری ممکن است در معرض شرایط خاص پوستی مانند PUPPP پاپول‌ها و پلاک‌های کهیری خارش‌دار بارداری قرار گیرند. در بیشتر شرایط این وضعیت شامل جوش و زخم‌های قرمز در امتداد شکم، پا، بازو یا کمر می‌شود. اگرچه اغلب این التهابات بی‌ضرر هستند و به سرعت پس از زایمان از بین می‌روند، ولی بعضی از آنها می‌تواند باعث زایمان زودرس شود یا مشکلاتی برای نوزاد همراه داشته باشد. این مشکلات پوستی شامل کلستازیس بارداری داخل کبدی و حساسیت به جفت می‌شود.
-
تغییرات سیستم گردش خون
موارد زیر در دوران بارداری رایج هستند:
- نفس نفس زدن در حین بالا رفتن از پله‌ها
- احساس سرگیجه پس از سریع ایستادن
- تغییر در فشار خون
به دلیل گسترش سریع عروق خونی و افزایش فشار بر قلب و ریه‌ها، زنان باردار خون بیشتری تولید می‌کنند و باید در حین فعالیت‌های فیزیکی احتیاط بیشتری نسبت به زنان غیر باردار داشته باشند.
ضربان قلب و حجم خون در دوران بارداری
در طول سه ماهه دوم بارداری، قلب مادر در حالت استراحت ۳۰ تا ۵۰ درصد بیشتر کار می‌کند. بیشتر این افزایش ضربان به این دلیل است که قلب پر کارتر می‌شود و در هر بار ضربان، خون بیشتری را پمپاژ می‌کند. ضربان قلب ممکن است در طول بارداری ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش یابد. در سه ماهه سوم ضربان ۹۰ تا ۱۰۰ بار در دقیقه غیر معمول نیست. حجم خون در طول بارداری تا ماه آخر افزایش می‌یابد. حجم پلاسما ۴۰-۵۰ درصد و حجم گلبول‌های قرمز خون ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد و نیاز به مصرف آهن و فولیک اسید را هم افزایش می‌دهند.
فشار خون و فعالیت فیزیکی
دو نوع تغییر گردش خون وجود دارد که ممکن است بر فعالیت‌های فیزیکی دوران بارداری تأثیر بگذارد. هورمون‌های بارداری ممکن است به طور ناگهانی در ریتم عروق خونی تأثیر داشته باشند. از دست دادن ناگهانی ریتم جریان خون می‌تواند باعث احساس سرگیجه و شاید حتی از دست دادن هوشیاری شود. این مسئله به این دلیل اتفاق می‌افتد که فشار خون کم، خون کمتری را به مغز و سیستم عصبی مرکزی می‌فرستد.
علاوه بر این، فعالیت شدید بدنی و ورزش ممکن است منجر به کاهش جریان خون به رحم در هنگام انتقال خون به عضلات شود. با این حال، تأثیر این نکته برای طولانی مدت بر روی نوزاد نشان داده نشده است. علاوه بر این شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد در افرادی که ورزش می‌کنند، خون‌رسانی بهتر به جفت در زمان استراحت اتفاق می‌افتد. این نکته می‌تواند برای جفت، رشد جنین و افزایش وزن مفید باشد.
سرگیجه و از حال رفتن
شکل دیگری از سرگیجه می‌تواند در اثر دراز کشیدن به پشت اتفاق بیفتد. این سرگیجه بعد از ۲۴ هفته از بارداری بیشتر پیش می‌آید. البته این وضعیت می‌تواند در ابتدا در بارداری‌های چند قلویی یا در شرایط افزایش مایع آمنیوتیک زودتر رخ دهد. دراز کشیدن به پشت، رگ خونی بزرگ که از قسمت‌های پایینی بدن به قلب منتهی می‌شود(بزرگ سیاهرگ زیرین) را فشرده می‌کند. این اتفاق جریان خون به قلب و از قلب را کاهش می‌دهد و موجب کاهش ناگهانی و شدید فشار خون می‌گردد. این مسئله می‌تواند باعث گیجی یا از دست دادن هوشیاری شود.
پس از سه ماهه اول، توصیه نمی‌شود تمریناتی انجام دهید که شامل دراز کشیدن به پشت شود چرا که باعث فشردگی رگ‌های خونی می‌گردد. دراز کشیدن به سمت چپ می‌تواند سرگیجه را از بین ببرد و برای خوابیدن هم یک وضعیت سالم و بی‌خطر است. زنان مبتلا به هر یک از این شرایط، خصوصاً در حین ورزش، باید حتماً با پزشک خود مشورت کنند.
-
تغییرات تنفسی و متابولیکی
در بارداری، میزان اکسیژنی که در خون حمل می‌شود، افزایش می‌یابد. این مسئله به دلیل افزایش تقاضا برای خون و بزرگ شدن عروق خونی است. این بزرگ شدن باعث افزایش در میزان متابولیسم دوران بارداری می‌شود و نیاز به جذب انرژی و احتیاط بیشتر در انجام فعالیت‌های جسمی را بیشتر می‌کند.
تنفس و سطح اکسیژن خون
در طول بارداری، میزان هوایی که به ریه‌ها وارد و از آن خارج می‌شود، به دو دلیل به میزان ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش می‌یابد. هر دم حجم بیشتری هوا را وارد می‌کند و سرعت تنفس هم کمی افزایش می‌یابد. با افزایش رحم، فضا برای حرکت دیافراگم، محدود می‌شود. بنابراین، برخی از زنان احساس مشکل در نفس عمیق کشیدن می‌کنند. حتی بدون انجام فعالیت جسمی، این تغییرات ممکن است باعث تنگی نفس یا احساس کمبود هوا شود. انجام فعالیت‌های جسمی ممکن است این علائم را تشدید کند.
به طور کلی، زنان باردار دارای سطح اکسیژن خون بیشتری هستند. مطالعات نشان داده‌اند که زنان باردار در زمان استراحت اکسیژن بیشتری مصرف می‌کنند. این مسئله به نظر نمی‌رسد بر مقدار اکسیژن موجود برای ورزش یا سایر کارهای فیزیکی در دوران بارداری تأثیر داشته باشد.
سرعت سوخت و ساز
میزان متابولیسم پایه یا در حال استراحت، مقدار انرژی که بدن هنگام استراحت مصرف می‌کند، در طول بارداری به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. این میزان توسط مقدار اکسیژن مورد استفاده در طول دوره‌های استراحت اندازه‌گیری می‌شود. این نکته کمک می‌کند مقدار انرژی مصرفی برای حفظ وزن تخمین زده شود. تغییر در سرعت سوخت و ساز بدن بیانگر نیاز به افزایش مصرف کالری در دوران بارداری است. بدن یک زن باردار به آرامی نیازهای انرژی خود برای کمک به تغییرات، تغذیه و رشد مادر و نوزاد را افزایش می‌دهد.
میزان متابولیسم به میزان قابل توجهی در طول بزرگ‌ترین مرحله رشد، یعنی در هفته پانزدهم بارداری افزایش می‌یابد. این افزایش میزان متابولیسم ممکن است زنان باردار را در معرض خطر بیشتر ابتلا به هیپوگلیسمی یا قند خون پایین قرار دهد. اگر چه میزان متابولیسم می‌تواند در طول حاملگی کمی کاهش یابد، اما در طول چند هفته پس از زایمان به اندازه دوران بارداری ثابت می‌ماند. این مدت زمان برای تولید شیر در زنان شیرده خواهد بود.
تغییر دمای بدن
افزایش دمای پایه بدن یکی از اولین نکات بارداری است. در دوران بارداری دمای بدن کمی بیشتر حفظ خواهد شد. زنان در دوران بارداری نیاز بیشتری به آب نیز دارند. در صورتی که در حین انجام فعالیت‌های بدنی احتیاط نکنند و آب ننوشند، در معرض خطر بالاتری به ابتلای هیپرترمی و کم آبی بدن قرار می‌گیرند.
گرمازدگی؛ احساس گرمای زیاد در دوران بارداری
تنش گرمایی در طول فعالیت‌های بدنی به دو دلیل باعث نگرانی می‌شود. اولاً افزایش دمای بدن مادر، مانند گرمازدگی می‌تواند برای رشد کودک مضر باشد. دوما از دست دادن آب در بدن مادر، در حالت کم آبی، می‌تواند میزان خون موجود در جنین را کاهش دهد. این مسئله می‌تواند منجر به افزایش خطر زایمان زودرس شود. در زنان غیر باردار، ورزش‌های هوازی معمول باعث افزایش قابل توجهی در درجه حرارت بدن آنها می‌شود. زنان باردار، چه ورزش کنند چه نکنند، به طور کلی میزان متابولیسم پایه و دمای بدن بیشتری را تجربه می‌کنند. زنان باردار درجه حرارت بدن خود را تنظیم می‌کنند. افزایش جریان خون به پوست و گسترش سطح پوست، دمای افزایش یافته بدن را دفع می‌کند.
دیده شده است که زنان باردار به اندازه زنان غیر باردار در طول ورزش دچار افزایش دما بدن نشده باشند. با این حال، زنان باردار باید از ورزش کردن در لباس‌های غیر قابل تنفس و شرایط هوایی بسیار گرم یا مرطوب اجتناب کنند، زیرا تأثیر گرمازدگی می‌تواند خطرناک باشد. این نکات ممکن است به کاهش خطر ابتلا به گرمازدگی بارداران، حین ورزش کمک کند:
- استفاده از پنکه و خنک‌کننده در فعالیت‌های فضای داخلی
- ورزش در استخر
- پوشیدن لباس‌های با رنگ روشن و گشاد
کم آبی
اکثر زنانی که برای مدت۲۰ تا ۳۰ دقیقه و یا در هوای گرم و مرطوب ورزش می‌کنند، عرق می‌کنند. در زنان باردار، از دست دادن مایعات بدن از طریق عرق می‌تواند جریان خون را به رحم، ماهیچه‌ها و برخی اندام‌ها کاهش دهد. جنین در حال رشد باید به طور مرتب اکسیژن و مواد مغذی را از طریق خون دریافت کند، بنابراین آسیب به او ممکن است ناشی از کمبود مایعات بدن باشد. در اکثر شرایط، مصرف اکسیژن رحمی در طول ورزش و فعالیت بدنی ثابت است و جنین در وضعیت ایمنی قرار دارد. با این حال، ورزش برای زنان مبتلا به فشارخون ناشی از بارداری می‌تواند خطرناک باشد. به این دلیل که در این شرایط حجم خون رحم به علت کم شدن رگ‌های خونی و کاهش جریان خون به آن، محدود می‌شود. اگر برای انجام حرکات ورزشی و فعالیت‌های بدنی اطلاعات کافی را به دست آورده‌اید، نکات کلیدی را رعایت کنید. از گرمای بیش از حد و رطوبت دوری کنید و آب بنوشید حتی اگر تشنه نیستید.
بیشتر بخوانید: دلایل، علایم و راه‌های درمان کم آبی بدن
منبع: Healthline
