میراث آسمان؛ بر فراز فلات ایران

در صدمین سالگرد تأسیس «اتحادیه بین‌المللی نجوم» (IAU) گروه ترویج علمِ «ساروس»، رقابت عکاسی آسمان شب با محوریت میراث ملی ایران را کلید زد.

ساروس به عنوان یکی از برگزیدگان این اتحادیه جهانی، پروژه عکاسی «میراثِ آسمان» را در هشتم شهریور آغاز کرد.

این رقابت عکاسی با هدف آگاهی‌بخشی درباره آسمانِ شب و با گوشه‌چشمی به میراث تاریخی، طبیعی و ناملموس ایران تعریف شده‌است. رقابت عکاسی میراث آسمان در سه بخش «آسمان شب و میراث تاریخی»، «آسمان شب و میراث طبیعی» و «آسمان شب و میراث ناملموس» برگزار خواهد شد. گروهی از داوران که از عکاسان آسمان شب شناخته‌شده بین‌المللی هستند برندگان این رقابت را انتخاب خواهند کرد.

عکاسانِ علاقه‌مند از ۸ شهریور تا ۱۷ آبان ۱۳۹۸ فرصت دارند تا آثار خود را ارسال کنند. نتایج این رقابت طی داوری بین‌المللی در دی ماه ۱۳۹۸ اعلام خواهد شد.

بیانیه‌ی آغاز این رقابت به شرح زیر است:

آسمانِ شب «گذشته» است!

فاصله‌ٔ زیادمان با ستاره‌ها و اجرام آسمانی باعث می‌شود نوری که از آن‌ها ساطع می‌شود، برای آن‌که به ما برسد مسافتِ زیادی را طی کند. این سفرِ نور گاهی تنها هشت دقیقه [حدود فاصله ما با خورشید] و گاهی میلیون‌ها سال طول می‌کشد.

در نجوم فاصله‌ها را با «سال نوری» می‌سنجند. یک میلیون‌ سالِ نوری یعنی اگر هم‌اکنون پرتو نوری از یک جرمِ کیهانی ساطع شود، یک میلیون سال زمان می‌برد تا به چشمِ ما روی زمین برسد. یعنی آن‌چه ما می‌بینیم یک‌میلیون سال قبلِ آن جرم کیهانی بوده‌است. یعنی آن‌چه از خورشید نیز می‌بینیم هشت دقیقه قبلِ اوست.

این‌دفعه که به آسمانِ شب نگاهی انداختید، خاطرتان باشد که به گذشته نگاه می‌کنید.

مفهوم «گذشته» گِره‌ای شد تا به آن دست بیندازیم و از آن بالا برویم.

می‌دانستیم جامعه‌ای که با گذشته‌ٔ خود غریبه باشد، مجبور به تکرار آن می‌شود. درک کرده بودیم که ملتِ بی‌گذشته، داده‌ای برای تحلیلِ آینده‌اش ندارد. این شد که آسمان را بافتیم به ریسمان‌هایی که از گذشته برای‌مان به میراث مانده‌اند.

همه‌‌ی گذشته‌های‌ ما؛ از آن‌چه در قالب آیین‌ها و سنت‌ها از نیاکان ما باقی مانده تا بناهای کهن و نو، تا طبیعت و جغرافیای ایران. می‌خواهیم فلات ایران را کنار گذشته‌‌ی دورتری بنشانیم. آسمانِ شب و ستاره‌هایی که باقی‌مانده‌ انفجار بزرگ (بیگ‌بنگ) هستند؛ انفجاری که نقطه آغازمان بود.

مسئولیت اجتماعی ساروس ایجاب می‌کرد قاب‌مان تنها محدود به آسمان شب نشود. آن‌چه از آسمان شب فراگرفته بودیم را توسعه دادیم به میراثِ ایران.

ما در برابر گذشته مسئولیم؛ در برابر شناختنش، در برابر بازشناساندش به دیگران، در برابر نگه‌داشتش به آیندگان.

آن‌چه هم‌اکنون هستیم، مجموعِ فریم‌هایی متناوب از «ما» از گذشته تا همین لحظه است. طوری که فکر می‌کنیم، طوری که رفتار می‌کنیم، بسیاری از ترس‌ها، وسواس‌ها و عادت‌های‌مان میراث گذشته‌مان هستند. گذشته چه در قالب فردی و چه در قالب اجتماعی‌اش مفهومی است که می‌خواهیم در «میراث آسمان» به آن تکیه دهیم و درموردش گفت‌وشنود کنیم.

ساروس مفتخر است اعلام کند: رقابت عکاسی «میراثِ آسمان» با تکیه بر مفهوم گذشته در بخش‌های مختلف و با حضور داوران بین‌المللی از تاریخ هشتم شهریور آغاز شده‌است.