چرا تبلت‌های اندرویدی به این حال و روز افتادند؟
تبلت ها گجت‌های عجیبی محسوب می‌شوند. آیا آن‌ها گوشی‌های بزرگی هستند؟ یا اینکه قرار است جایگزین لپ‌تاپ‌ها شوند؟ یا اینکه در هیچ دسته‌ی خاصی قرار نمی‌گیرند؟ احتمالا خود شرکت‌های سازنده تبلت‌ها هم به‌صورت واضح و دقیق نمی‌توانند به این سؤال‌ها پاسخ بدهند.
دو روز قبل، سالروز تولد ۷ سالگی تبلت نکسوس ۷ بود. گوگل با عرضه این محصول، وارد عرصه تبلت‌ها شد و سپس بعد از آن شاهد ساخت تبلت‌هایی مانند نکسوس ۱۰، پیکسل سی و پیکسل اسلیت بودیم. متأسفانه، از آن زمان تا حالا روند علاقه به تبلت های اندرویدی روند نزولی داشته و این عدم اشتیاق کاربران به حدی رسیده که گوگل اخیرا تصمیم گرفت توسعه تبلت ها را به طور کلی کنار بگذارد و کارکنان مربوط به این موضوع را روانه‌ی بخش‌هایی مانند کروم‌بوک و دیگر پروژه‌ها کند.
برای کاهش محبوبیت تبلت های اندرویدی می‌توان دلایل زیادی را مطرح کرد که در ادامه به تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم.
نمایشگر بزرگ گوشی قاتل تبلت اندرویدی
در فوریه ۲۰۱۱، گوگل اندروید ۳ را عرضه کرد که این سیستم‌عامل مشخصا برای تبلت‌ها توسعه یافته بود. در این آپدیت، قابلیت‌هایی مانند ویجت‌های دارای امکان تغییر اندازه، پشتیبانی از گجت‌های USB و هوم اسکرین‌های قابل شخصی‌سازی به ارمغان آورده شد؛ قابلیب‌هایی که عمدتا برای بهبود بهره‌وری تبلت ها تعبیه شده بودند. تعدادی از تبلت‌های مبتنی بر این سیستم‌عامل روانه‌ی بازار شدند تا بتوانند بخشی از سهم بازار آیپد را از آن خود کنند. گوگل خیلی زود متوجه شد که افراد آیپد را برای بهره‌وری نمی‌خرند، بلکه این گجت بیشتر برای اهداف مربوط به سرگرمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمایشگر بزرگ‌تر کار افراد را برای تماشای ویدیو و خواندن اخبار راحت‌تر می‌کرد و سبکی و جمع‌وجور بودن آن هم منجر به راحتی حمل و نقل آن می‌شد. افرادی که به دنبال بهره‌وری واقعی بودند، عمدتا از لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌کردند.
زمانی که گوگل نکسوس ۷ را عرضه کرد، این بار تلاش کرد که گجت موردنظر را به‌عنوان وسیله‌ای برای سرگرمی مطرح کند. چند ماه قبل از معرفی این تبلت، سرویس‌هایی مانند Google Play Movies و Google Play Books معرفی شده بودند و گوگل در تبلیغات نکسوس ۷ بیش از هر چیزی تلاش کرد این گجت را به‌عنوان یک نمایشگر پیشرفته معرفی کند. همین موضوع در فروش قابل توجه نکسوس ۷ تأثیر بسزایی داشت.
اما در این میان، گوشی‌ها بسیار بزرگ‌تر شدند و نیاز به داشتن یک کامپیوتر جیبی روزبه‌روز کمتر شد. گلکسی نوت سامسونگ رقابت بزرگ کردن نمایشگر گوشی‌ها را آغاز کرد که این رقابت تا حالا ادامه دارد و در ضمن قدرت تراشه گوشی‌ها به طور قابل توجهی در حال بهتر شدن هستند. گوشی‌ها مورد توجه همه‌جانبه قرار گرفتند و تبلت های اندرویدی که عمدتا به‌عنوان وسیله‌هایی برای سرگرمی دیده می‌شدند، خیلی زود به حاشیه رانده شدند.
تبلت های اندرویدی همیشه شهروند درجه ۲ بوده‌اند
نکسوس ۷ همراه با اندروید ۴.۱ عرضه شد که این نسخه از سیستم‌عامل برای گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها توسعه یافته بود. اگرچه برخی از ویژگی‌های بهره‌وری موجود در نسخه قبلی به اندروید جدید راه پیدا کرد، ولی مشخص بود که گوگل تمرکز اصلی خود را به گوشی‌ها معطوف کرده است.
طی چند سال بعدی، کاربران از «یافتن راه‌های جدید برای بهره‌گیری از سرگرمی‌های مختلف» به سمت «یافتن راه‌های جدید برای افزایش بهره‌وری» حرکت کردند. بازی‌هایی مانند Angry Birds همچنان پرطرفدار بودند ولی از طرفی دیگر مرتبا به محبوبیت اپلیکیشن‌های بهره‌وری مانند Slack و Todoist افزوده می‌شد. گوشی هوشمند این امکان را به کاربران می‌داد که نه‌تنها در محل کار، بلکه در مسیر رفت‌وآمد هم کارهای خود را انجام بدهند. برای کارهای ساده، گوشی‌های هوشمند گجت‌های ایدئالی بودند ولی برای انجام کارهایی مانند نوشتن و ویرایش ویدیو، چندان نمی‌شد روی آن‌ها حساب کرد. افراد به گجت‌های دارای نمایشگر بزرگ‌تر و قدرت بیشتری نیاز داشتند تا از پس انجام این کارها بربیاید.
برای این نیاز، اولین جواب بدیهی لپ‌تاپ است ولی افراد خواستار گجت‌های بسیار جمع‌وجور و سبک‌تر بودند و به همین خاطر بار دیگر توجه به سمت تبلت‌ها جلب شد. اگرچه در این دوران تبلت های اندرویدی ارزان و ناتوان بودند، اما توسعه‌دهندگان iOS به آیپد به چشم یک گجت مناسب برای بهره‌وری نگاه می‌کردند و به همین خاطر خیلی زود دست به کار شدند و کاربران هم از این روند استقبال کردند زیرا می‌توانستند تا حدی لپ‌تاپ‌های خود را کنار بگذارند.
سازندگان تبلت های اندروید عمدتا برای این گجت‌ها از تراشه‌های پایین‌رده استفاده می‌کردند زیرا در واقع تماشای ویدیو و دیگر کارهای این چنینی، نیاز چندانی به قدرت بالا ندارد؛ اما اپل همواره به آیپد به‌عنوان یک گجت قدرتمند و پرچم‌دار نگاه کرده است. حتی زمانی که آیپد به‌عنوان وسیله‌ای برای سرگرمی استفاده می‌شد، از تراشه‌های مشابه آیفون بهره می‌برد. با قدرتمندتر شدن آیفون، آیپد هم به همان میزان توانایی‌های بیشتری پیدا کرد و توسعه‌دهندگان هم از این قدرت تا حد ممکن بهره می‌بردند.
فقدان انگیزه برای توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های اندروید
گوگل بهینه‌سازی اپلیکیشن‌ها برای گوشی‌ها و تبلت‌ها را به توسعه‌دهندگان واگذار کرد اما در این میان اندازه نمایشگر گوشی‌ها به تبلت ها نزدیک‌تر می‌شد و تبلت ها به خودی خود به غیر از نحوه بهره‌گیری از محتوا، ارزش افزوده‌ی چندانی ارائه نمی‌کردند. به همین خاطر توسعه‌دهندگان بهینه‌سازی اپلیکیشن‌های خود را برای تبلت‌های اندروید تا حد زیادی رها کردند. به همین خاطر، خود سیستم‌عامل اندروید وظیفه تغییر مقیاس محیط اپلیکیشن را بر عهده گرفت که البته این موضوع منجر به بدقیافه شدن رابط کاربری و به وجود آمدن فضای خالی زیادی می‌شد.
تنها برخی کمپانی‌ها-به‌خصوص سامسونگ و هواوی-تلاش کردند که تبلت های اندرویدی قابل مقایسه با آیپد را روانه‌ی بازار کنند. سامسونگ برای دستیابی به این هدف، از تراشه‌های پرچم‌دار، قلم S Pen، کیبورد فیزیکی و قابلیت‌هایی مانند DeX استفاده کرد. با این حال، بعد از اندروید ۳، هیچ‌کدام از نسخه‌های اندروید آن‌چنان که باید و شاید برای رابط کاربری تبلت‌ها بهینه‌سازی نشده بودند.
گوگل هم به خوبی از این موضوع خبر دارد و به همین خاطر در نهایت توسعه تبلت‌های مبتنی بر اندروید را کنار گذاشت. پیکسل اسلیت از Chrome OS بهره می‌برد که ظاهرا در عرصه‌ی نرم‌افزار غیر موبایل، به اولویت اصلی گوگل بدل شده است. اگر تمام اپلیکیشن‌ها تحت وب باشند و این سیستم‌عامل بتواند اپلیکیشن‌های اندروید را هم اجرا کند، پس Chrome OS قاعدتا می‌تواند مشکلات مربوط به اپلیکیشن‌ها را پشت سر بگذارد. اما متأسفانه، در حقیقت این سیستم‌عامل برای رابط کاربری مبتنی بر لمس توسعه نیافته است. پیکسل اسلیت هم ظاهرا آخرین تلاش این شرکت برای توسعه تبلت‌ها بود که این محصول هم با شکست مواجه شد و به طور کلی این شرکت در نهایت توسعه تبلت‌ها را کنار گذاشت.
دلایل موفقیت آیپد
در ماه ژوئن، اپل از سیستم‌عامل iPadOS رونمایی کرد که هدف اصلی آن، ارتقای بهره‌وری است. این روزها کاربران زیادی می‌خواهند کارهای جدی خود را با گجت‌های پرتابل انجام دهند و برای کارهایی که گوشی‌ها محدودیت‌های زیادی دارند، آیپد می‌تواند این حفره را پر کند. چنین گجتی نسبت به لپ‌تاپ پرتابل‌تر است و اما نسبت به گوشی هوشمند هم دارای قابلیت‌های بیشتری برای بهره‌وری است.
اپل هم اکنون ویژگی‌هایی برای آیپد به ارمغان می‌آورد که اندروید ۸ سال پیش آن‌ها را معرفی کرده ولی حالا دنیای اطراف ما تا حد زیادی فرق کرده است. دسترسی به حافظه USB، پین کردن ویجت‌های دسکتاپ و تقسیم صفحه قابلیت‌های مربوط به بهره‌وری محسوب می‌شوند و کاربران در سال ۲۰۱۹ از ارائه‌ی آن‌ها راضی هستند. بسیاری از کاربران، از آیپدها به‌عنوان کامپیوتر اصلی خود استفاده می‌کنند.
یکی دیگر از دلایل موفقیت آیپد، به پشتیبانی گسترده و پیوسته اپل برمی‌گردد. اپل با ارائه‌ی API های مختلف و مفید مانند Metal به توسعه‌دهندگان این اجازه را می‌دهد که به راحتی از امکانات سخت‌افزاری گجت‌های موردنظر تا حد ممکن بهره ببرند. اگرچه گوگل هم در این زمینه کارهای قابل توجهی انجام داده، اما آیپد به‌دلیل یکپارچگی سخت‌افزار و نرم‌افزار جذابیت بیشتری برای توسعه‌دهندگان دارد.
برای کاربران، یک دلیل مهم برای خرید آیپد، انسجام آن‌ها است. یک آیپد از همان مدل نخست تا حالا، همواره به شکل یک آیپد عمل می‌کند و تجربه کاربری مشخصی را ارائه می‌دهد. زمانی که آیپدی را خریداری می‌کنید، دقیقا می‌دانید که باید انتظار چه چیزی را داشته باشید. اما تبلت های اندرویدی در این زمینه حرفی برای گفتن ندارند و گسستگی زیادی بین آن‌ها دیده می‌شود.
ادامه راه
در حال حاضر گوگل شکست را در مورد توسعه تبلت‌ها پذیرفته است. سامسونگ و هواوی همچنان تلاش می‌کنند این بخش از بازار را زنده نگه دارند اما اگر گوگل به‌طور جدی برای توسعه نرم‌افزار مربوط به این گجت‌ها سرمایه‌گذاری نکند، تا اطلاع ثانوی شاهد فروش بسیار پایین این گجت‌ها خواهیم بود.
در حال حاضر، به نظر می‌رسد گوگل تمرکز خود را عمدتا به توسعه Chrome OS معطوف کرده است ولی در هر صورت امیدواریم که تبلت‌های اندروید بتوانند در برابر آیپد قد علم کنند زیرا بازار به چنین محصولاتی نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: گوگل از ابتدا هم در ساخت تبلت جدی نبود!
منبع: Android Authority
به نظر من هنوز هم تبلت برای مطالعه از گوشی مبایل وسیله بهتری است. ولی همان‌طور که شما فرمودید محبوبیت تبلت خیلی کم شده. از وقتی من یک گوشی ۶ اینچ خریدم به جز مطالعه دیگر برای هیچ کاری سراغ تبلتم نمی‌روم.