در فروش ویژه‌ی «آمازون پرایم‌دی» چه گذشت؟
در ۱۵ جولای (۲۵ تیر)، شرکت آمازون به مناسبت بیستمین سالگرد تاسیس‌اش، فروش ویژه‌ای داشت. در این فروش ویژه که با نام «پرایم‌دی» (Prime Day) معرفی شد، آمازون سعی کرد بهترین تخفیف‌های سال را به خریداران پیشنهاد بدهد. آمازون ادعا کرده بود که این رویداد حتی از دو فروش ویژه‌ی «بلک فرایدی» (Black Friday) و «سایبر ماندی» (Cyber Monday) هم بزرگ‌تر و باشکوه‌تر است. «پرایم‌دی» که فقط به کاربران ویژه‌ی آمازون، موسوم به «پرایم یوزرز» (Prime Users) اختصاص داشت، از همان ابتدا با انتقادات زیادی روبرو شد. در ادامه در نظر داریم برخی از ریشه‌ها و شواهد ماجرا را برای‌تان بازگو کنیم. با ما همراه باشید.
بیشترین هجمه‌ی انتقادات به رویداد «پرایم‌دی» از جانب کاربران شبکه‌های اجتماعی بود. بسیاری از کاربران با اظهار ناامیدی از تخفیف‌های آمازون، بیان می‌کردند که اکثریت کالاهای مشمول فروش ویژه، کیفیت پایینی دارند. اکثریت کاربران اتفاق‌نظر داشتند که سخت‌افزارهای خود آمازون، از معدود کالاهای باکیفیت این فروش ویژه بودند که متاسفانه همان‌ها هم موجودی‌شان به اندازه‌ی تقاضای کاربران نبود. اسپیکرهای «اکو» (Echo) و برخی دیگر از گجت‌های آمازون در کمتر از یک ساعت ناموجود شدند و کاربران زیادی در لیست انتظار قرار گرفتند.
شرکت «ادوبی» (Adobe) بر اساس حدود ۴ میلیون نظر ثبت شده در شبکه‌های اجتماعی و وبلاگ‌های مختلف، گزارشی را در مورد رویداد «پرایم‌دی» منتشر کرد. این گزارش، عدم موفقیت آمازون در جلب نظر کاربران در شبکه‌های اجتماعی را تایید می‌کند. تا عصر روز ۱۵ جولای، حدود ۹۰ هزار بار در شبکه‌های اجتماعی به نام «پرایم‌دی» اشاره شد. جالب اینجاست که در مورد «بلک فرایدی» در سال ۲۰۱۴، این رقم حدود ۱.۶ میلیون بود؛ یعنی رویداد «بلک فرایدی» تقریبا ۲۰ برابر «پرایم‌دی» در شبکه‌های اجتماعی انعکاس داشت.
۷۴ درصد از کسانی که در شبکه‌های اجتماعی از «پرایم‌دی» صحبت می‌کردند، آمریکایی بودند. ۱۰ درصد از نظرات هم به انگلیسی‌ها اختصاص داشت. در ایالات متحده‌ی آمریکا، ۴۲ درصد افراد دید مثبتی نسبت به «پرایم‌دی» داشتند. در انگلستان نظرات مثبت، ۵۲ درصد بود. بیشتر شکایات کاربران در ارتباط با به‌دردنخور بودن کالاهای تخفیفی بود.
شرکت تحقیقاتی «اموبی» (Amobee) که زمینه‌ی ارایه‌ی راهکارهای بازاریابی فعالیت دارد، مطالعه‌ی مشابهی را انجام داد. بر اساس اطلاعات این شرکت، تا ساعت ۱ عصر روز «پرایم‌دی»، تنها ۲۳ درصد توییت‌های کاربران رویکردی مثبت داشت. بر اساس همین منبع، ۱۲ درصد توییت‌ها منفی و ۶۵ درصد آن‌ها بی‌طرف بود. «اموبی» گفته است که روز قبل از این رویداد (به عنوان یک روز معمولی)، ۲۲ درصد توییت‌ها مثبت و ۷ درصد توییت‌ها منفی بود. همان‌طور که از این آمار مشخص است، به‌رغم افزایش توییت‌های منفی روز «پرایم‌دی»، توییت‌های مثبت هم از یک روز معمولی اندکی بیشتر بود. این شرکت اعتقاد دارد آمازون با تمام نگرانی‌های موجود در مورد بازخوردهای منفی، فروش خوبی را در این روز تجربه کرده است.
دیدگاه‌های مختلفی در مورد تاثیر بازخورد کاربران در شبکه‌های اجتماعی بر روی فروش آمازون وجود دارد. به طور مثال در وب‌سایت تحلیلی «اینترنت ریتیلر» (Internet Retailer) به عدم موفقیت آمازون در ایجاد شور و شعف در کاربران برای روز «پرایم‌دی» اشاره شده است. این در حالی است که تحلیل‌گر ارشد شرکت «ادوبی» دید متفاوتی دارد. به عقیده‌ی او «چیزی به نام شهرت بد وجود ندارد.» او فکر می‌کند که حتی توییت‌های منفی هم در اطلاع‌رسانی وجود چنین رویدادی، نقشی مثبت بازی می‌کنند.
شرکت «اکسپرین» (Experian) هم اطلاعات جالبی را منتشر کرده است. به گفته‌ی تحلیل‌گران این شرکت، ۱۵.۲ درصد ترافیک منتهی به سایت Amazon.com در روز «پرایم‌دی» از شبکه‌های اجتماعی آمده بود؛ در حالی که یک هفته قبل‌تر (به عنوان یک روز معمولی)، ۱۱.۳ درصد ترافیک از شبکه‌های اجتماعی بود. جالب است بدانید که سهم سایت‌های خبری هم ۶.۷ درصد بود.
این‌طور می‌توان نتیجه گرفت که نظرات بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی در مورد «پرایم‌دی»، منفی بود؛ با این‌حال همین توییت‌ها خیل عظیمی از کاربران را به سمت آمازون کشاند و به خریدشان منجر شد. قسمت بحث‌برانگیز ماجرا اینجاست که دقیقا همان کالاهایی که در توییتر مسخره می‌شدند(مثل حوله‌های میکرو فیبر)، بیشترین فروش را در آمازون تجربه کردند و در دسته‌ی اقلام پرفروش این روز قرار گرفتند. یک قضیه‌ی دیگر هم وجود دارد: آمازون درمجموع اعتنای زیادی به بازخوردهای منفی «پرایم‌دی» در شبکه‌های اجتماعی نداشته است. شاید آمازون به میزان فروش مدنظرش دست‌یافته باشد؛ اما بازخوردهای منفی کاربران می‌تواند در بلندمدت بر روی وجهه‌ی برند آمازون تاثیر منفی بگذارد.
این نکته را از یاد نبرید که تخفیف‌های «پرایم‌دی»، مختص کاربران ویژه‌ی آمازون بود. این کاربران، سالانه ۹۹ دلار حق عضویت می‌پردازند و از خدمات ویژه‌ی «آمازون پرایم» (Amazon Prime) بهره‌مند می‌شوند. شاید یکی از اهداف رویداد «پرایم‌دی» این است که آمازون بتواند کاربران بیشتری را مجاب کند که به عضویت طرح «پرایم» دربیایند. باید دید در بلند مدت، این استراتژی آمازون جواب خواهد داد یا خیر.
منابع: TechCrunch و Time
