پاسخ پسران نیل آرمسترانگ به جنجالهای جشنواره فیلم ونیز
جشنواره فیلم ونیز با فیلم بردلی کوپر یعنی «ستارهای متولد شده است» افتتاح شد اما پر سروصداترین فیلم جشنواره تا امروز درام بیوگرافیک «نخستین انسان» (The First Man) ساخته دیمین شزل بوده است. دیمین شزل که در دو سال گذشته با فیلمهای «ویپلش» و «لالالند» توانسته قلب منتقدان و سینمادوستان را تسخیر کند، اینبار در فیلم نخستین انسان سراغ ماموریت آپولو و فرود نیل آرمسترانگ به عنوان اولین انسان روی ماه رفته است. فیلم جدا از نظرات منتقدان حاشیههایی هم به دنبال داشته است از جمله این که سکانس نصب پرچم آمریکا روی کره ماه نشان داده نمیشود.
پسران آرمسترانگ گفتند: «نماهای زیادی از پرچم آمریکا روی ماه وجود دارد و نشان ندادن لحظه نصب پرچم دلیل بر چیز خاصی نیست.»
ریک و مارک آرمسترانگ پسران نیل آرمسترانگ از غیاب این صحنه در فیلم دفاع میکنند. جیمز آر.هنسن نویسنده کتابی که فیلم از روی آن اقتباس شده، به همراه این دو نفر روز جمعه بیانیهای منتشر کردند که در آن آمده است: «ما ذرهای احساس نمیکنیم که این فیلم ضدآمریکایی باشد. شکایتها و حاشیهها درباره این سکانس عموما از طرف مردمی بوده است که حتی هنوز فیلم را ندیدهاند.»
بخشی از بحثها بعد از جلسه مطبوعاتی «نخستین انسان» در جشنواره فیلم ونیز مطرح شد. رایان گاسلینگ که ستاره فیلم و بازیگر نقش نیل آرمسترانگ است در این جلسه پرسش و پاسخ گفت: «نیل آرمسترانگ خودش را به عنوان یک قهرمان آمریکایی نمیشناخت.» بعد از این اظهارنظر سناتور مارکو روبیو در توییترش درباره حذف پرچم آمریکا در این فیلم نوشت و گفت: «این کاملا دیوانگی است. در زمانی که مردم ما نیاز دارند به آنها یادآوری شود که وقتی در کنار همدیگر کار کردیم به چه دستاوردهایی رسیدیم، چنین کاری صدمه به ملت آمریکاست. مردم آمریکا برای آن ماموریت پول مالیات پرداخت کردند. ماموریت به وسیله موشکهایی انجام شد که آمریکاییها ساخته بودند. فضانوردان آمریکایی بودند که با تکنولوژی آمریکایی به ماه رفتند. این که ماموریت سازمان ملل نبود.»
اما رایان گاسلینگ، بازیگر کانادایی در حرفهایش گفت: «فکر میکنم که در انتها کار آرمسترانگ به عنوان یک دستاورد برای نوع بشر مورد تحسین و تقدیر قرار گرفت. و ما هم در فیلم انتخابمان این بود که چنین نگاهی به آن داشته باشیم. به علاوه فکر میکنم که نیل به شدت آدم فروتنی بود، درست مثل خیلی از فضانوردان دیگر. او بارها و بارها تمرکز را از خودش به سمت ۴۰۰ هزار نفری معطوف کرد که همگی در این عملیات شرکت داشتند.»
پسران آرمسترانگ هم از تصمیم دیمین شزل حمایت کردند و گفتند: «نماهای زیادی از پرچم آمریکا روی ماه وجود دارد و نشان ندادن لحظه نصب پرچم دلیل بر چیز خاصی نیست. تمرکز کارگردان هم روی بازگشت نیل از ماه به زمین بوده است. تجربه شخصی و منحصر به فرد او از اتمام این سفر. سفری که فرازهای باورنکردنی و فرودهای نابودکنندهای داشت.»
در بخش دیگری از بیانیه پسران آرمسترانگ آمده است: «این فیلمی است که روی چیزهایی تمرکز میکند که شما درباره نیل آرمسترانگ نمیدانید و درباره چیزهایی که از سفر نیل به ماه ندیدهاید یا به یاد نمیآورید. کارگردان فیلم سالها تحقیقات مفصلی روی این موضوع انجام داده تا مردی را که پشت این افسانه وجود دارد بشناسد. تا داستانی را روایت کند که پشت داستانی است که همه آن را شنیدهاند. البته که این فیلم دستاورد آمریکا را جشن میگیرد اما بیشتر از آن دستاوردی برای «همه نوع بشر» را قدر مینهد. این داستانی درباره مردی معمولی است که فداکاریهای مهمی انجام میدهد و برای دست یافتن به غیرممکن دچار فقدانهای بزرگی میشود. اگر چه نیل خودش را با این صفت توصیف نمیکرد اما او قهرمان آمریکاست. او علاه بر آن یک مهندس، خلبان، دوست و پدر بود».
از طرف دیگر دیمین شزل هم در بیانیهای گفت: «در «نخستین انسان» من پرچم آمریکا را روی سطح ماه نشان میدهم اما لحظهای که پرچم به صورت فیزیکی روی کره ماه گذاشته میشود، لحظهای از ماموریت آپولو ۱۱ بود که نمیخواستم روی آن مانور بدهم. در جواب آنهایی که از من میپرسند آیا این یک تصمیم سیاسی بوده باید بگویم نه. هدف من از ساخت «نخستین انسان» این بود که تماشاگران جنبههای ناشناخته و نادیده سفر به ماه را ببینند. به خصوص داستان زندگی شخصی نیل آرمسترانگ را و این که او در آن چند ساعت مشهور به چه چیزهایی فکر میکرده است. میخواستم در آن سکانس تمرکز اصلی فیلم روی لحظههای تنهایی نیل روی ماه باشد. این فیلم درباره یکی از خارقالعادهترین دستاوردها نه فقط در تاریخ آمریکا که در تاریخ بشر است.»
فیلم «نخستین انسان» که داستان زندگی نیل آرمسترانگ است نقدهای مثبتی از منتقدان دریافت کرده است. آرمسترانگ فضانورد سال ۲۰۱۲ در سن ۸۲ سالگی درگذشت. مردی که سال ۱۹۶۹ قدم روی کره ماه گذاشت.
بیشتر بخوانید: فهرست فیلمهای جشنواره ونیز ۲۰۱۸ با حضور ایرانیها
منبع: The Variety
البته این دستاورد صد در صد آمریکایی هم نبوده. موشک ساترن ۵ که آپولو توسط اون پرتاب شد، حاصل نبوغ ورنر فون براون و تیم نخبه عمدتا آلمانی بود که باهاش همکاری می کردن. این گروه نخبه، قبلا برای توسعه موشک های وی ـ ۲ برای آلمان نازی کار می کردن و پس از اتمام جنگ طی عملیات سری پیپرکلیپ با دستور ترومن ـ رییس جمهور وقت آمریکا ـ به امریکا منتقل شدند و پس از ناکامی مهندسان آمریکایی در رقابت فضایی با اتحاد جماهیر شوروی (شوروی نخستین فضانورد رو به خارج از جو زمین فرستاد. یوری گاگارین در سال ۱۹۶۱ نخستین انسانی بود که به فضا فرستاده شد.) این تیم ماموریت یافت که پروژه های فضایی آمریکا رو مدیریت کنه. جالبه که اتحاد جماهیر شوروی هم با استفاده از دانشمندان و مهندسان آلمانی پروژه فضایی خودش رو جلو برد.