جشنواره ونیز ۲۰۱۹؛ خیز برد پیت برای اسکار با «به سوی ستارگان»
فیلم سینمایی به سوی ستارگان (Ad Astra) هفته گذشته در روز دوم جشنواره فیلم ونیز ۲۰۱۹ به نمایش درآمد و در میان آثاری قرار گرفت که تحسین منتقدان را برانگیخت.
به سوی ستارگان یک فیلم علمی- تخیلی است که توسط جیمز گری آمریکایی کارگردانی شده است. گری در میان فیلمسازانی قرار دارد که آثارش در مجموع منتقدپسند بوده و فیلم سینمایی «شهر گمشده زی» (The Lost City of Z) آخرین اثری است که تا امروز از او به شکل عمومی اکران شده است.
تا این لحظه ۱۶ نقد درباره به سوی ستارگان در وبسایت متاکریتیک به ثبت رسیده است؛ مجموعهای که از ۱۵ نقد مثبت و یک نقد میانه تشکیل شده. ۱۵ نقد مثبت فیلم طیف نمراتی از ۱۰۰ تا ۶۷ را تشکیل میدهند اما نمره منتقد وبسایت سینویو به این اثر ۴۰ بوده که تنها نقد غیرمثبت فیلم به حساب میآید و نسب به سایر نمرات فاصله قابلتوجهی دارد.
برد پیت، تامی لی جونز، روث نگا و دونالد ساترلند از جمله بازیگران اصلی به سوی ستارگان هستند و فیلم داستان یک سفر فضایی دور و دراز به آنسوی منظومه شمسی را روایت میکند؛ سفری که از یک سو جنبهای عمومی دارد و برای پی بردن به رازی که زندگی بشر در کره زمین را تهدید میکند انجام میشود و از سوی دیگر جستوجویی است که قهرمان برای یافتن پدرش آغاز کرده است.
برد پیت ستاره اصلی فیلم جیمز گری در مصاحبههایی که تا کنون درباره این اثر علمی – تخیلی داشته به سوی ستارگان را اثری شخصی عنوان کرده که تا حدودی درباره مفهوم مدرن مردانگی است.
پیت در یک مصاحبه مطبوعاتی با اشاره به موضوع مردانگی میگوید آنچه او و کارگردان اثر را به تعمق واداشته تعریف مردانگی است: «ما هر دو در دورهای بزرگ شدیم که ازمان خواسته میشد قوی باشیم…این قوی بودن ارزش به حساب میآمد اما همچنین یک مانع بود چرا که باعث میشد برخی چیزها را که از آنها احساس شرمندگی میکردیم پنهان کنیم. همه ما دردهای شخصی و زخمهایمان را پنهان و با خود حمل کردهایم».
احتمالا اشارهی برد پیت به موضوع مردانگی بر یکی از مفاهیم مرکزی فیلم یعنی رابطه پدر و پسر استوار است؛ چنانکه گفته شد در به سوی ستارگان فضانورد و قهرمان اصلی داستان برای سفر فضایی خود یک انگیزه شخصی دارد؛ یافتن ردپای پدرش و احتمالا همین رابطه میان دو مرد از مفاهیم کلیدی فیلم است.
برد پیت به این نکته نیز اشاره کرده که به سوی ستارگان یکی از چالشبرانگیزترین پروژههایی بوده که او تا به حال در آن به ایفای نقش پرداخته است. او اشاره میکند که این موضوع به فضایی یا علمی – تخیلی بودن فیلم بازنمیگردد بلکه مساله حساسیتهایی بوده که داستان فیلم ایجاد میکرده و کار را برای او به عنوان بازیگر دشوار کرده است.
از نظر برخی از کارشناسان برد پیت بازیگر اصلی به سوی ستارگان اینبار از خود اثری ارایه داده که میتواند برای او یک جایزه اسکار به ارمغان بیاورد. استفانی زاخارک منتقد مجله تایم با اشاره ویژهای به برد پیت گفته او نقش به نقش پختهتر و جذابتر میشود.
نهایتا نگاهی بیاندازیم به بخشهایی از چند نقد درباره فیلم جدید جیمز گری:
رابین کالین منتقد تلگراف که به فیلم نمره ۱۰۰ داده و در میان تحسینکنندگان آن قرار دارد فیلم را اثری میداند که از نظر عاطفی در میان فیلمهای کلاسیکِ جیمز گری قرار میگیرند؛ مثل جریانی که از گردابههایی کوچک شروع شده و به پیچ و تابهای قدرتمند وجودی (اگزیستانسیال) میرسد. کالین معتقد است کل این جریان بر شانههای یک نفر استوار شده و آن هم برد پیت است. او با اشاره به نقشآفرینی خاص او در این فیلم و مقایسهاش با فیلمی چون «روزی روزگاری در هالیوود» که امسال از پیت روی پرده رفته است مینویسد نقشآفرینی این بازیگر در فیلم جیمز گری بسیار درونیتر و به نوعی زیرپوستی است. رابین کالین میگوید برد پیت یک ستاره واقعی سینما است.
ردریگو پرز منتقدی که به فیلم نمره ۸۳ داده معتقد است این اثر اضطراب ِناشناختهها را با ترس «آنچه ما حقیقتا در درونمان هستیم» در هم آمیخته. پرز میگوید کارگردان توانسته فیلمی بسازد که عمیقا شخصی است، شما را به فکر فرو میبرد و هیجانانگیز است.
استفانی زاخارک منتقد مجله تایم که نمره ۸۰ را برای این اثر سینمایی مناسب دیده با مقایسه فیلم جدید جیمز گری با اثر قبلی این کارگردان یعنی شهر گمشده زی باور دارد که به سوی ستارگان آن قدرت رمزآلود فیلم قبلی گری را ندارد با این وجود تاکید میکند که فیلم آنقدر جاذبه دارد که ما را جایی نزدیک به خود نگه دارد. زاخارک اشارهای کلی به تیم بازیگری دارد و معتقد است حتی کسانی که نقشهایی کوچک را ایفا کردهاند هم به خوبی از پس کار برآمدهاند اما اصل ماجرا بر عهده برد پیت بوده است. بازیگری که دارد روز به روز پختهتر میشود.
اما منفیترین نقدی که تا این لحظه درباره به سوی ستارگان نوشته شده تعلق دارد به جان بلیزدیل از وبسایت سینویو که به فیلم نمره ۴۰ داده است. این منتقد با اشاره به بخشهای متفاوت فیلم ادعا میکند با اثری غیرمنسجم طرفیم که ساختار اپیزودیک منفصل دارد. بلیزدیل انتقادات زیادی را هم متوجه صدای راوی میکند و معتقد است در این بخش صرفا با نوعی ادای احترامِ بسیار بد به ترنس مالیک طرفیم. منتقد سینویو البته به این هم اشاره میکند که فیلم نکات مثبتی دارد و بسیاری از عوامل آن در بخشهایی استعداد زیادی نشان دادهاند؛ از سازنده موسیقی تا فیلمبردار و حتی خود کارگردان.