تکنولوژی فوکوس خودکار (Autofocus)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
تا اینجا در بخشهای قبلی این مقالهی دنبالهدار دو عامل مهم مگاپیکسل و اندازهی دیافراگم دوربین در گوشیهای موبایل را بررسی کردیم. در این بخش قصد داریم به یک فاکتور مهم دیگر یعنی تکنولوژی فوکوس خودکار بپردازیم. فوکوس مناسب یکی از کلیدترین عوامل در تولید عکسهای باکیفیت است. به همین دلیل در سالهای اخیر تولیدکنندگان گوشیهای هوشمند تلاش کردهاند با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفتهی مختلف دقت و سرعت فوکوس خودکار گوشیهای خود را بالا ببرند. اطلاع از نحوهی عملکرد، محاسن و معایب هرکدام از این تکنولوژیها میتواند کمک بزرگی به انتخاب گوشی مناسب برای هر عکاس بکند. پس با مدرسهی عکاسی موبایل دیجیکالا مگ همراه باشید تا بهطور خلاصه مهمترین تکنولوژیهای فوکوس خودکار موجود را باهم بررسی کنیم.
تشخیص کنتراست (Contrast Detection)
بخش زیادی از گوشیهای هوشمند از این تکنولوژی بهصورت منفرد یا در ترکیب با یک تکنولوژی فوکوس خودکار دیگر استفاده میکنند. بنابراین تشخیص کنتراست را میتوان تکنولوژی پایهی فوکوس خودکار دانست. این تکنولوژی بهشدت به شرایط نوری وابسته است؛ چراکه در این شیوه دوربین با جستجو کردن بیشترین کنتراست (تفاوت میان بخشهای تاریک و روشن) نقطهی فوکوس مناسب را پیدا میکند. درنتیجه هرچه صحنهی عکاسی نور بهتری داشته باشد این تکنولوژی عملکرد بهتری خواهد داشت.
سرعت تکنولوژی تشخیص کنتراست به شرایط نوری و سرعت پردازنده بستگی دارد ولی این شیوه با توجه به طبیعتش کندترین تکنولوژی فوکوس خودکار در میان تکنولوژیهای حال حاضر محسوب میشود. درنتیجه تکنولوژی تشخیص کنتراست برای عکاسی از سوژههای ایستا نظیر فردی که در حالتی ثابت قرار گرفته یا مناظر طبیعی مناسب است ولی هنگام عکاسی از سوژههای متحرک یا عکاسی در نور کم عملکرد خوبی نخواهد داشت.
فوکوس خودکار لیزری (Laser Autofocus)
گوشیهایی که از این تکنولوژی برای فوکوس خودکار استفاده میکنند به یک فرستنده و یک گیرندهی لیزر مجهز هستند. فرستنده باریکهای از نور لیزر مادونقرمز را به سمت سوژه ارسال میکند؛ نور لیزر پس از برخورد به سطح سوژه بازتاب پیدا کرده و به دریافتکننده میرسد. گوشی مدتزمان رفتوبرگشت لیزر را ثبت کرده و ازآنجاکه سرعت نور ثابت است میتواند فاصلهی سوژه را با یک فرمول ریاضی ساده محاسبه کند. سرعت نور لیزر فوقالعاده بالاست و کل پروسه تقریبا بیدرنگ انجام میگیرد. درنتیجه این تکنولوژی سریعترین تکنولوژی فوکوس خودکار موجود محسوب میشود. ولی برای استفاده از این شیوه باید محل فوکوس را بهصورت دستی تعیین کنید؛ بدین معنی که حتما باید با ضربه زدن روی صفحهی نمایش سوژهی موردنظر را انتخاب کنید تا گوشی نور لیزر را بهسوی آن نشانه برود.
نکتهی مثبت این است که میتوانید با ضربه زدن روی صفحه همزمان عکس را هم بگیرید. بدین ترتیب فوکوس لیزری برای گرفتن عکسهایی سریع با فوکوس دقیق از سوژههای متحرک بسیار مناسب است. از سوی دیگر به این دلیل که گوشی از نور لیزر خود برای فوکوس استفاده میکند شرایط نوری بد هیچ تاثیری روی عملکرد آن نخواهد داشت. درنتیجه فوکوس خودکار لیزری در حال حاضر بهترین شیوه برای عکاسی در شب و نور کم است.
البته نور لیزر بهکاررفته در این دوربینها برای پیشگیری از آسیب احتمالی به چشم بسیار ضعیف است. درنتیجه این تکنولوژی تنها زمانی کارایی خواهد داشت که سوژهی موردنظر در فاصلهی خیلی دوری نسبت به دوربین قرار نداشته باشد. بنابراین هنگام عکاسی از یک منظرهی طبیعی گسترده فوکوس لیزری به کار نمیآید. به همین دلیل این گوشیهای هوشمند علاوه بر فوکوس لیزری به تشخیص کنتراست هم مجهز هستند. در شرایطی که امکان استفاده از فوکوس لیزری وجود نداشته باشد دوربین بهصورت خودکار از تشخیص کنتراست برای رسیدن به فوکوس مناسب استفاده خواهد کرد.
تشخیص فاز (Phase Detection)
همانند فوکوس لیزری معمولا گوشیهای هوشمند از تکنولوژی تشخیص فاز در کنار تکنولوژی استاندارد تشخیص کنتراست استفاده میکنند. تکنولوژی تشخیص فاز پیچیدهتر از آن است که بتوان آن را بهصورت موجز شرح داد ولی نحوهی عملکرد آن شباهت زیادی به نحوهی عملکرد چشمان خود ما دارد. در این شیوه از اختلاف فاز میان دو تصویر تشکیلشده در راستترین و چپترین بخش منحنی عدسی برای محاسبهی محل دقیق منطبق شدن آنها بر هم استفاده میشود؛ محل منطبق شدن دو تصویر یعنی جایی که هیچ اختلاف فازی میان آنها وجود نداشته باشد درواقع همان نقطهی فوکوس است.
اساس کار فوکوس خودکار کمپانیهایی نظیر اپل و سامسونگ که از تکنولوژی خود با نامهایی نظیر «پیکسلهای فوکوس» (Focus Pixels) و «پیکسلهای دوتایی» (Dual Pixels) یاد میکنند درواقع همان تشخیص فاز است. تکنولوژی تشخیص فاز پیش از ورود به قلمروی گوشیهای هوشمند برای سالهای نسبتا طولانی در دوربینهای DSLR استفاده میشده. این تکنولوژی علیرغم پیچیدگی هنوز هم بهعنوان یکی از قابلاعتمادترین شیوههای کنترل فوکوس خودکار در نظر گرفته میشود.
تکنولوژی تشخیص فاز بسیار سریعتر از تشخیص کنتراست عمل میکند ولی مشکلات آن به مشکلات تشخیص کنتراست شباهت دارد. تکنولوژی تشخیص فاز هم ممکن است در نور کم یا هنگام فوکوس روی سطوحی که کنتراست پایینی دارند دچار مشکل شود. تشخیص فاز برای فوکوس مجدد پیاپی روی سوژه در شرایطی که پسزمینهی تصویر کموبیش ثابت باشد مناسب است؛ ولی اگر پسزمینه و سوژه هر دو در حال تغییر باشند سرعت فوکوس کاهش پیدا میکند.
در بخش بعدی این مقالهی دنبالهدار قصد داریم به فاکتورهای دیگری نظیر واکنش شاتر، عکاسی پیدرپی و لرزشگیر اپتیکال بپردازیم. پس همچنان با مدرسهی عکاسی موبایل دیجیکالا مگ همراه باشید. اگر موفق به خواندن بخشهای دیکر مقالهی دنبالهدار ما نشدهاید پیشنهاد میکنیم خواندن آنها را هم از دست ندهید:
مگاپیکسل، اندازهی سنسور و اندازهی پیکسل؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
اندازهی دیافراگم (F-Number)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
واکنش شاتر، عکاسی پیدرپی و لرزشگیر اپتیکال؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
تنظیمات دستی (Manual Controls)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
عکاسی RAW؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
صفحه نمایش؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
فلش، حافظهی داخلی و باتری؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟
سلام
ممنون از مطالب مفیدتون
چرا توی این سلسله مقاله هایی که به عکاسی با موبایل پرداختین در انتها چند تا گوشی مناسب عکاسی در رده های مختلف قیمتی معرفی نکردین؟
منظورم به لحاظ نتیجه گیری نهایی از این مطالب هست
سلام ببخشید ای کاش در مورد فوکوس هیبریدی هم صحبت میکردید تازه گیا خیلی شنیدم و نمیدونم چیه
سلام دوست عزیز. فوکوس هیبریدی دو تکنولوژی Contrast Detection و Phase Detection رو با هم ترکیب میکنه تا از محاسن هر دو بهره ببره. بدین ترتیب که ابتدا لنز رو با استفاده از تشخیص فاز به سرعت به محل فوکوس صحیح میبره و سپس با استفاده از تشخیص کنتراست دقت فوکوس رو کاملا دقیق تنظیم میکنه. شاید در آیندهی نزدیک مقالهای مجزا در رابطه با این تکنولوژی منتشر کردیم. موفق باشید.
من کاری به رنکینگ ندارم بعضی نتایج رو کاغذ با واقعیت فرق داره . نظر ها قابل احترام اما مادرم یه آیفون ۲g داره ( آیفون اولی ) ۲مگاپیکسل خدایی از سامسونگ s3 , سونی z1 بهتر عکس میگیره .بدون داشتن فوکوس دستی و …واسه اینه که بیشتر عکاسای حرفه ای واسه عکاسی با گوشی آیفون رو انتخاب میکنند.سونی تو اکثر مدلا ش مگاپیکسل بالا رو فدای شار پنس و غلظت رنگ کرده به طوری که زوم میکنی عکساش بی جونه
جالب بود
در حال حاضر و بر اساس آخرین تست ها انجام شده توسط dxomark بهترین سیستم اتوفوکاس عکسبرداری متعلق به گوشی سونی xperia Z5 است. در این تست Z5 امتیاز ۹۵ از حداکثر ۱۰۰ امتیاز ممکن را کسب کرده و حتی از گوشی اخیر سامسونگ گلکسی s7 هم بالاتر قرار گرفته است. با توجه به معرفی سیستم اتوفوکاس اجسام متحرک در سری xperia x این موفقیت سونی بیشتر هم خواهد شد.
خالی نبند ، عددش رو درست بگو ، الان اس ٧ با ٨٨ امتیاز اوله ، ، چرا دوست داریم مطالب غیر واقعی عنوان کنیم ، خوبه سایتش دم دسته و راحت میشه به رنکها دسترسی داشت
آقا رامین عزیز امتیاز Z5 در قسمت Auto-focus امتیاز ۹۵ کسب کرده. در این قسمت S7 سامسونگ امتیاز ۹۴ رو از ۱۰۰ گرفته. دوست عزیزمون آقا اشکان هم به همین موضوع اشاره کردند.
عدد ۸۸ که فرمودید مربوط هست به امتیاز کل، که سامسونگ با یک امتیاز بالاتر از Sony Z5 قرار گرفته.
با احترام امیرحسین
در اینجا بحث فوکوس خودکار بود و همانطور که آقا اشکان اشاره کرد, در تست فوکوس خودکار و در تست های انجام شده که نتایج آن در سایت تخصصی دوربین و لنز DxoMark آمده, هنوز بهترین فوکوس خودکار با امتیاز ۹۵ متعلق به Xperia Z5 است و امتیاز Galaxy S7 پایین تر از Z5 است. البته در بخش کلی و امتیاز عکسبرداری امتیاز Z5 هم ۸۸ است و گلکسی هم همین امتیاز را دارد. آقا اشکان هم به همین موضوع اشاره کرده است. البته با پیشرفت سونی در بخش دوربین و فوکوس خودکار اتوماتیک که اولین بار است که در یک گوشی موبایل ارایه میشود, انتظار میرود امتیازات سونی افزایش پیدا کند و از مقام دومی که مجموع امتیاز عکسبرداری و فیلمبرداری است به جایگاه قبلی خودش که اولی بود باز گردد….درضمن جالبه بدونیم جایگاه آیفون در رده بندی دوربین های گوشی ها الان ۶ ام است.
به نظر میرسه فوکوس لیزری رو در شرایط معمولی و دمای محیطی سرد یا معتدل امتحان کرده باشید ولی در یک تجربه منحصر بفرد و کاملا اتفاقی هنگام فوکوس بر روی یک بخش بسیار گرمتر از سایر بخشهای زمینه تصویر ، لرزشهای ممتد و پیوسته ای در تصویر رو دیدم که امکان فوکوس کردن رو از دوربین میگرفت. با احتمال نزدیک به یقین به نظر میرسه این ضعف مربوط به بروز اختلال در تشخیص شدت میزان نور مادون قرمز برگشتی ساطع شده از دیود مادون قرمز تعبیه شده در این سیستم در مواجهه با اجسام داغ یا خیلی گرم هست و وقتی مقدار زیادی نور مادون قرمز از اجسام داغ یا خیلی گرم ساطع میشه قطعا در کار سیستم فوکوس اشکالاتی رو بوجود میاره.