تصویر تلسکوپ فضایی هابل از مهمان این روزهای منظومه شمسی
تلسکوپ فضایی هابل به تازگی تصویری دقیق از دنبالهدار میانستارهای Borisov (بوریسوف)، مهمان این روزهای منظومه شمسی، ثبت کرده است.
چندی پیش بود که یک اخترشناس آماتور موفق به کشف این دنبالهدار شد. رصدهای تکمیلی نشان داد که این دنبالهدار مداری متفاوت نسبت به دنبالهدارهای منظومه شمسی دارد. تا این که در نهایت اتحادیه بینالمللی نجوم اعلام کرد که این دنبالهدار از فضای میانستارهای وارد منظومه شمسی شده است.
از آن پس دنبالهدار Borisov به یکی از سوژههای جذاب برای اخترشناسان حرفهای تبدیل شد و تلسکوپهای مختلف برای بررسی دقیق آن به رصد این دنبالهدار میانستارهای پرداختند.
در این میان تصویر جدید تلسکوپ فضایی هابل از دنبالهدار Borisov دقیقترین تصویری است که تا کنون از این دنبالهدار ثبت شده است.
دنبالهدار Borisov دومین جرم میانستارهای است که تا کنون شناخته شده است. در سال ۲۰۱۷ کشف سیارک میانستارهای Oumuamua توجه بسیاری از اخترشناسان را به خود جلب کرد. سیارکی با ظاهری خاص که پیش از ترک منظومه شمسی از فاصله ۳۸ میلیون کیلومتری خورشید گذر کرد.
دومین جرم میانستارهای شناخته شده اما جرمی فعال است که ویژگیهایی مشابه دنبالهدارهای منظومه شمسی دارد. با توجه به این که دنبالهدار Borisov پیش از رسیدن به منظومه شمسی مسیری طولانی را در فضای میانستارهای پیموده و احتمالا تغییرات فراوانی را تجربه کرده، تشابه ویژگیهای آن با دنبالهدارهای منظومه شمسی مسئلهای قابل توجه است.
فاصلهی دنبالهدار Borisov از زمین در زمان ثبت تصویر بالا حدود ۴۲۰ میلیون کیلومتر بوده است. این دنبالهدار اواخر سال جاری میلادی به نزدیکترین فاصلهاش از خورشید خواهد رسید و از فاصله ۳۰۰ میلیون کیلومتری تک ستارهی منظومه شمسی (دو برابر فاصله زمین از خورشید) گذر خواهد کرد. پس از آن و در میانههای سال ۲۰۲۰ دنبالهدار Borisov مسیر بازگشت به فضای میانستارهای را در پیش خواهد گرفت تا شاید میلیونها سال بعد به منظومه ستارهای دیگری برسد.
کشف دنبالهدار Borisov و سیارک Oumuamua تنها سرآغازی برای کشف اجرام میانستارهای دیگری است که برای مدتی مهمان منظومه شمسی میشوند. تخمینها نشان میدهند که تعداد اجرام میانستارهای در منظومه شمسی بسیار زیاد است و ممکن است در هر زمان مشخص هزاران جرم میانستارهای در منظومه شمسی حضور داشته باشند. هر چند که بیشتر این اجرام آنقدر کمنور هستند که تلسکوپهای امروزی توان ثبت آنها را ندارند.
چنین اجرامی معمولا بر اثر برهمکنشهای گرانشی با اجرام پرجرم منظومههای ستارهای محل تولدشان به بیرون از سامانه ستارهای که در آن شکل گرفتهاند پرتاب و وارد فضای میانستارهای میشوند.
تلسکوپ فضایی هابل رصد دنبالهدار Borisov را ادامه خواهد داد و بار دیگر در ژانویه سال ۲۰۲۰ از این دنبالهدار تصویربرداری خواهد کرد.
عکس کاور: تصویر تلسکوپ فضایی هابل از دنبالهدار میانستارهای بوریسوف (Borisov).
(Credit: NASA, ESA, D. Jewitt (UCLA