اگر دچار بی‌خوابی هستید، سیم‌پیچی مغزتان مشکل دارد
آیا احساس می‌کنید مدتهاست خواب نداشته‌اید؟ حدود ۵ درصد از افراد جهان به بیماری بی‌خوابی مزمن (insomnia) دچار هستند و شاید نتوانند تا ماه‌ها بخوابند. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید، بد نیست بدانید که احتمالا این بیماری از مشکلی در ماده‌ی سفید مغز شما ناشی می‌شود.
ماده‌ی خاکستری مغز از بدنه‌ی سلول‌های عصبی و سیناپس‌ها تشکیل شده است. اما رشته‌های این سلول‌ها که مناطق مختلف مغز را به هم وصل می‌کنند، ماده‌ی سفید مغز را تشکیل می‌دهند. این رشته‌های سلول‌های عصبی که به آنها آکسون می‌گویند، با یک لایه‌ی لیپوپروتئینی به نام غلاف میلین پوشیده شده‌اند. این غلاف میلین به انتقال سیگنال کمک می‌کند.
یک رادیولوژیست به نام «شومه لی» از بیمارستان گوانگژو در چین با همکاری تیم‌اش مغز ۳۰ فرد سالم و ۲۳ بیمار مبتلا به بی‌خوابی را اسکن کردند. آنها با استفاده از تکنیک ام آر آی دیفیوژن از مغز آنها تصویربرداری کردند. با این تکنیک تصویربرداری می‌توان تصویر واضحی از مدار ماده‌ی سفید به دست آورد.
آنها با بررسی این تصاویر متوجه تفاوت‌هایی در مغز افراد سالم و بیماران مبتلا به بی‌خوابی شدند. در افراد مبتلا به بی‌خوابی آن قسمت‌هایی از نیمکره‌ی مغز که یادگیری، حافظه، بویایی و احساسات را کنترل می‌کند، اتصال کمتری با قسمت‌های دیگر مغز داشتند. آنها می‌گویند علت ضعیف بودن مدار در این قسمت‌ها، فقدان غلاف میلین در ماده‌ی سفید است. در ماه نوامبر (آبان-آذر) مطالعه‌ای انجام شد که نشان داد سیگار می‌تواند یکی از علت‌های از بین رفتن غلاف میلین باشد.
این تیم همچنین پی برد که در افراد مبتلا به بی‌خوابی اتصالات ماده‌ی سفید در قسمت تالاموس ضعیف‌تر است. این قسمت از مغز آگاهی، هوشیاری و خواب را کنترل می‌کند.
این محققان در مقاله‌شان یک ساز و کار احتمالی برای نحوه‌ی ابتلا به بی‌خوابی را توضیح داده‌اند، اما «مکس وینترمارک» (Max Wintermark)، یک رادیولوژیست در دانشگاه استنفورد می‌گوید ممکن است عوامل دیگری هم دخیل باشند. او می‌گوید ما نمی‌توانیم با قاطعیت بگوییم که این اتصالات ضعیف علت بی‌خوابی هستند یا نتیجه‌ی آن.
وینترمارک که در این مطالعه نقشی نداشته می‌گوید: «این پژوهش ما را یک قدم به درک بیماری بی‌خوابی و راه‌های درمانی آن نزدیک‌تر می‌کند.» اینکه بدانیم مغز افراد مبتلا به بی‌خوابی چه تفاوت‌هایی با افراد سالم دارد در درک این ناراحتی اهمیت زیادی دارد.
منبع: New Scientist
