چینی‌ها راهی برای پیش‌بینی فشار جمعیت پیدا کردند

با مدیریت داده‌های به‌دست‌آمده از صدها میلیون کاربر آنلاین می‌توان کارهای عجیب‌وغریبی کرد؛ شرکت چینی «بایدو» (Baidu) که به گوگل چین معروف شده، می‌خواهد به کمک همین نوع داده‌ها از وقوع فجایع انسانی جلوگیری کند. محققان این شرکت راهی پیدا کرده‌اند که با آن می‌توان ۱ تا ۳ ساعت پیش از فجایعی که ناشی از فشار بیش‌ازحد جمعیت است، وقوع آن‌ها را پیش‌بینی کرد.

    ‌‌‌‌

سه تن از محققان شرکت چینی بایدو (Baidu) اخیرا مقاله‌ای منتشر کرده‌اند و در آن راهکاری را برای پیش‌بینی فجایع انسانی ناشی از فشار جمعیت ارایه داده‌اند. آن‌ها می‌گویند می‌شود شکل‌گیری تجمع‌های انسانی خطرآفرین را ۱ تا ۳ ساعت قبل از وقوع پیش‌بینی کرد. داده‌های مورد نیاز برای این کار، همین الان در اختیار مسوولان شهر پکن در چین قرار دارد. آن‌ها از حجم عظیم داده‌های کاربران برای مدیریت حمل‌ونقل شهری استفاده می‌کنند. حالا محققان شرکت بایدو کاربرد مهم دیگری برای این داده‌ها پیدا کرده‌اند.

حادثه‌ی ازدحام جمعیت در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ در شانگهای چین

این روزها استفاده از حسگرهای ویدیویی و تکنولوژی‌های کامپیوتری به روشی معمول برای کنترل و مدیریت جمعیت تبدیل شده‌اند. اما این روش‌ها چندان قابل اعتماد نیستند. به‌طور مثال این حسگرها به‌شدت به نویز حساس هستند یا این‌که راه‌حلی قطعی برای پیش‌بینی حوادث ارایه نمی‌دهند. اما در راهکار شرکت بایدو، به جای حسگرهای نامطمئن، از داده‌های کاربران در نرم‌افزارهای‌ نقشه استفاده می‌شود. این داده‌ها تاریخ، ساعت، مقصد کاربران را شامل می‌شود. به این صورت که سیستم یادگیری ماشینی مدنظر محققان، داده‌های ورودی از کاربران را تحلیل کرده و تجمع غیرعادی و خطرناک مردم در نقاط جغرافیایی مختلف را پیش‌بینی و به مسوولان اطلاع‌رسانی می‌کند.

احتمالا محققان شرکت بایدو قصد دارند تکنولوژی پیش‌بینی فشار جمعیت را به سرویس نقشه‌ی خود (‌Baidu Map) اضافه کنند. در حال حاضر سرویس این شرکت بر اساس حرارت، امکان رصد جنب‌و‌جوش مردم را فراهم می‌کند.

اسکرین‌شاتی از ابزار مانیتورینگ جمعیت Baidu

محققان بایدو می‌گویند که داده‌های مربوط به کاربران در سیستم مورد نظرشان، به شکل ناشناس باقی خواهد ماند. اما به هرحال دغدغه‌ی استفاده‌ی نابجا از داده‌های مردم هنوز سر جایش است. حتی ممکن است برخی کشورها از چنین سیستمی برای سرکوب تجمعات مردمی استفاده کنند. «سندی پنتلند» (Sandy Pentland) از آزمایشگاه رسانه‌ی MIT در این‌باره می‌گوید: «مساله‌ی اساسی این‌جاست که تا چه حد می‌توان بین حفظ جان مردم و حفظ حریم شخصی یا کنترل حکومتی تعادل ایجاد کرد.» او ادامه‌ می‌دهد: «بر اساس داده‌های ما شکل‌گیری اکثر تجمعات خودجوش انسانی درنهایت به‌نوعی اعتراض یا شورش تبدیل می‌شود؛ با توجه به فراهم آمدن امکان پیش‌بینی چنین تجمعاتی، آیا حکومت‌ها از این امکان برای سرکوب سیاسی بهره خواهند برد؟»

نیروی عظیم فشار جمعیت در حادثه‌ی منا در مهرماه ۹۴

محققانی که روی پیاده‌سازی این سیستم کار می‌کنند مثالی کاربردی برای پیاده‌سازی آورده‌اند. آن‌ها به حادثه‌ی فشار جمعیت دو سال پیش در شانگهای چین اشاره کردند. آن حادثه ۳۶ نفر کشته و ۴۹ نفر آسیب‌دیده به بار آورد. حادثه‌ی مرگبارتری هم مهرماه سال ۹۴ در نزدیکی شهر مکه اتفاق افتاد که بر اساس برخی گزارش‌ها حدود ۲۴۰۰ نفر کشته داد. سیستمی که محققان شرکت بایدو پیشنهاد داده‌اند، این پتانسیل را دارد که جلوی حوادثی این‌چنینی را بگیرد.

‌‌‌

منبع: MIT Technology Review