بازگشت کاهانی با «خانم یایا» بعد از سه فیلم اکران‌نشده
پیش‌فروش بلیت فیلم خانم یایا که اسم اصلی‌اش بود «ما شما را دوست داریم خانم یایا» برای روز جمعه هجدهم آبان‌ماه آغاز شده است. به نظر می‌رسد بعد از سه فیلم اکران نشده از عبدالرضا کاهانی بالاخره با این فیلم قرار است طلسم اکران آثار او بشکند. البته تا به حال هیچ فیلمی از کاهانی بی‌دردسر اکران نشده است.
مشکل حاشیه‌های اکران فیلم‌های کاهانی این است که در طول این سال‌ها هیچ‌وقت فرصت نشد کاهانی و آثارش درست نقد شوند. شاید در مورد «خانم یایا» بالاخره این اتفاق افتاد. فیلمی که احتمالا جزو پرفروش‌های گیشه خواهد شد.
قسمت نیست هیچ‌کدام از فیلم‌های عبدالرضا کاهانی بدون دردسر و راحت اکران شوند. سال ۱۳۹۲ فیلم «وقت داریم حالا» را ساخت که در نهایت هم تکلیف نمایش این فیلم که در فرانسه فیلمبرداری شده بود، روشن نشد. به نظر می‌رسد آن فیلم برای همیشه بایگانی شده است. بعد کاهانی سراغ فیلم بعدی‌اش «ارادتمند نازنین، بهاره، تینا» رفت. اولین تصویری که از سه ستاره زن فیلم، طناز طباطبایی، سحر دولتشاهی و مهناز افشار منتشر شد آنقدر کنجکاوی‌برانگیز و البته کمی هم حساسیت‌زا بود که توجه‌ها دوباره به کاهانی و اثر جدیدش معطوف شود. بعد از اتمام مراحل فنی، سعید خانی تهیه‌کننده فیلم از ارائه «ارادتمند نازنین، بهاره، تینا» به شورای پروانه نمایش خبر داد. عوامل فیلم امیدوار بودند که بتوانند فیلم را در اکران عید فطر سال گذشته بگذارند. اما بعد خبرهای جدیدی به گوش رسید که چندان هم دور از انتظار نبود. خبرگزاری‌های گزارش دادند که: «آخرین فیلم کاهانی نتوانسته است نظر مثبت شورا را برای دریافت پروانه نمایش جلب کند و حتی مساله با اصلاحیه نیز برطرف نمی‌شود.»
با این حاشیه‌ها «ارادتمند نازنین، بهاره، تینا» بعد از «وقت داریم حالا» دومین فیلم کاهانی بود که نتوانست روی پرده سینماهای کشور برود. البته سرنوشت سایر فیلم‌های کاهانی با وجود حاشیه‌هایشان به بدی این دو فیلم نبود. کارنامه کاهانی نشان می‌دهد که او معمولا با موفقیت توانسته از صافی شوراهای مختلف عبور کند و اتفاقا فیلم‌هایش را در بهترین موعد ممکن مثل اکران نوروز یا تابستان به نمایش درآورد. حاشیه‌های کاهانی بیشتر به چالش‌های او با جشنواره فجر برمی‌گشت. چالش‌هایی که از همان اولین فیلمش آغاز شد و تا همین فیلم «خانم یایا» هم ادامه پیدا کرد.
عبدالرضا کاهانی یکی از موارد عجیب سینمای ایران است. واقعیت اینجاست که فیلم‌هایش به اندازه حاشیه‌هایشان سر و صدا ندارند. اغلب آثار متوسطی هستند که در حقیقت به لطف پروپاگاندا و اتفاقاتی که برایشان می‌افتد اهمیت پیدا می‌کنند.
عبدالرضا کاهانی متولد ۱۳۵۲ با ساختن فیلم‌های کوتاه فعالیت رسمی هنری‌اش را آغاز کرد. از همان زمان فیلم‌های کوتاه هم فیلم‌هایش دردسرساز بودند. مثلا سال ۱۳۸۳ فیلم «رقص با ماه» به دلیل اختلاف محتوایی با تهیه‌کننده نیمه کاره ماند. سراغ مستندهای داستانی و فیلمنامه‌نویسی هم رفت تا این که سرانجام سال ۱۳۸۵ اولین فیلم بلندش را به نام «آدم» جلوی دوربین برد. بازی مهتاب کرامتی در آن فیلم مورد توجه قرار گرفت. آدم درباره اهالی روستایی به نام «عیش‌آباد» بود. آنها ادعا می‌کردند بیست سال است کسی در خاک آنها نمرده و از این پس هم نخواهد مرد. زنی مرموز به قصد دیدن آدم (سرپرست روستا) و کشف حقیقت وارد روستا می‌شود. معلوم بود که این فیلمساز جوان دنبال سوژه‌های نو و جنجال برانگیز است. فیلم فقط یک نمایش در جشنواره فجر داشت و بعد توقیف شد. هیچ‌وقت هم رنگ پرده سینماها را به خودش ندید و سال ۱۳۸۸ بود که مستقیم وارد شبکه نمایش خانگی شد. از همین فیلم اول همکاری کاهانی با حسین مهکام به عنوان فیلمنامه‌نویس هم آغاز شد.
«آنجا» فیلم دومش نام کاهانی را به عنوان کارگردانی بااستعداد ثبت کرد. البته آن فیلم هم درست دیده نشد. با این حال کاهانی با دو فیلم اکران نشده در سال ۱۳۸۷ تبدیل به کارگردان مهمی شده بود که همه منتظر بودند فیلم «بیست» او را ببینند.
تنها فیلم کاهانی که بی‌دردسر اکران شد فیلم «بیست» است.
«بیست» فیلم مهمی نبود. یکی از همان فیلم‌های اجتماعی که نکته مهم‌اش گریم مهتاب کرامتی بود که احتمالا دیگر هیچ‌وقت او را به آن زشتی نمی‌دیدیم! بازی‌های سرد کرامتی و پرستویی و سوژه نه چندان بکر فیلم درباره فروش یک سالن و تلاش کارگرانش برای جلوگیری از این موضوع «بیست» را به فیلم متوسطی تبدیل کرد.
بعد سراغ «هیچ» رفت که باز هم تاویل‌های فرامتنی از آن می‌شد. دوباره برای نمایش فیلم در جشنواره و اکران عمومی‌اش حاشیه‌هایی وجود داشت اما درنهایت فیلم اکران شد و پرفروش هم بود بدون این که ممیزی خاصی شود.
«اسب حیوان نجیبی است» (۱۳۸۹) و «بی‌خود و بی‌جهت» (۱۳۹۰) جنجالی‌ترین و بحث‌برانگیزترین فیلم‌های کاهانی بودند. و البته آغاز همکاری‌های موفق او با رضا عطاران که گیشه سینماها را تسخیر می‌کردند. هر دو فیلم برای نمایش در جشنواره با مشکل روبه‌رو شدند. هرچند درنهایت هر دو هم در جشنواره به نمایش درآمدند و هم اکران عمومی شدند. در حقیقت زمان اکران هر دو فیلم هم جزو بهترین زمان‌های اکران بود. هرچند برای گرفتن مجوز نمایش، «اسب حیوان نجیبی است» یک سال در صف بود.
کاهانی بعد از اکران فیلم «بی‌خود و بی‌جهت» به فرانسه رفت و فیلم بعدی‌اش را در آنجا فیلمبرداری کرد. فیلمی که نکته جالبش سرمایه‌گذاری مجتبی جباری فوتبالیست باشگاه استقلال و از دوستان کاهانی بود. با توجه به قصه جنجالی فیلم عجیب نبود که اکران آن به محاق برود. فیلم درباره یک ایرانی به نام عماد است که پس از چند سال تحصیل در شهری کوچک قصد دارد خود را به یک آژانس مانکن در پاریس معرفی کند. در حالی که به دوست خود که دختری فرانسوی به نام کارولین است، گفته می‌خواهد به ایران برگردد. در آستانه سفر و جدایی همیشگی، کارولین او را مطلع می‌کند از سوی عماد باردار است. ماجرا بدتر می‌شود وقتی می‌فهمیم که کارولین زیر سن قانونی است. هیچ عکس و خبری از فیلم منتشر نشد و فقط گفته شد که در فرانسه اکران شده است. معلوم نیست که اصلا کاهانی برای اکران این فیلم درخواست داده بود یا نه.
بعد نوبت به «ارادتمند نازنین، بهاره، تینا» رسید که شورای نظارت و ارزشیابی آنقدر به محتوای آن ایراد گرفت که تحت هیچ شرایطی اکرانش ممکن نشد.
با توجه به این که «ما شما را دوست داریم خانم یایا» در تایلند فیلمبرداری شده بود خیلی‌ها تصور می‌کردند که این فیلم هم به سرنوشت بقیه فیلم‌های کاهانی دچار شود اما حالا به نظر می‌رسد که بالاخره طلسم کاهانی شکسته شده و می‌توانیم دوباره فیلمی از او روی پرده سینماها ببینیم. گرچه احتمالا این اکران هم بی‌حاشیه نخواهد بود.
تنها مشکل حاشیه‌ها این است که در طول این سال‌ها هیچ‌وقت فرصت نشد کاهانی و آثارش درست نقد شوند. شاید در مورد «خانم یایا» بالاخره این اتفاق افتاد. فیلمی که احتمالا جزو پرفروش‌های گیشه خواهد شد.
استراحت مطلق رو فراموش کردید .
پروپاگاندا!!!!
کم لطفی بود