فضانوردان آپولو چه چیزهایی را در سطح ماه باقی گذاشتند؟
به نظرتان وجه مشترک مواردی که در ادامه میخوانید چیست؟ پرچم آمریکا، سه توپ گلف، یک عکس خانوادگی و چندین بسته ادرار و مدفوع. شاید عجیب به نظر برسد اما اینها چیزهایی است که فضانوردان ماموریت آپولو بین سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ در سطح ماه باقی گذاشتند.
این موارد هنوز و پس از گذشت نیم قرن کماکان بر سطح ماه وجود دارند. برخی از این اجسام با اهداف خاص و معناداری بر سطح ماه جا ماندند. اما واقعیت این است که بسیاری از این موارد تنها به دلیل کاهش وزن فضاپیما برای بازگشت به مدار ماه و در نهایت بازگشت به زمین در سطح ماه رها شدند. از سویی دیگر در ماموریتهای آپولو مقدار زیادی از سنگهای ماه به زمین آورده شد که باید جایی برای آنها در فضاپیما خالی میماند.
بزرگترین چیزهایی که از ماموریت آپولو در ماه جا ماندهاند مربوط به بخشهای علمی و مهندسی این برنامه است. مرحله فرود ماژول ماه در هر ماموریت آپولو در ماه باقی ماند. از این بخش از فضاپیما به عنوان سکوی پرتاب برای بازگشت فضاپیما به مدار ماه استفاده میشد. علاوه بر این چند ابزار علمی نیز در ماه رها شدند که از میان آنها میتوان به لرزهنگارها و آینههای بازتابنده اشاره کرد. هدف از قرار دادن لرزهنگارها سنجش ماهلرزهها بوده و آینههای بازتابنده به منظور تعیین دقیق فاصلهی ماه از زمین در سطح ماه قرار داده شدند.
یادگارهای هدفمند
برخی از موارد دیگر لیست مربوط به چیزهایی است که با هدف و برنامهریزی به سطح ماه ارسال شدهاند. جدا از پرچم آمریکا یک دیسک سیلیکونی در ماه قرار داده شده که در آن سخنان رهبران ۷۴ کشور جهان دربارهی ماموریت آپولو ذخیره شده است. علاوه بر این یک شاخه زیتون طلایی کوچک نیز در سطح ماه به جا ماند که در هزارههای اخیر همواره نماد صلح بوده است. لوحی با امضای سه فضانورد ماموریت آپولو ۱۱ و نیکسون، رییس جمهور وقت آمریکا، نیز در ماه قرار داده شده است که در آن نوشته شده «این جا انسانهایی از سیاره زمین برای نخستین بار بر سطح ماه قدم گذاشتند. جولای ۱۹۶۹».
یکی دیگر از موارد جالب را چارلی (چارلز) دوک (Charlie Duke) فضانورد ماموریت آپولو ۱۶ بر سطح ماه به یادگار گذاشت. او یک عکس امضا شده از خانوادهاش را در ماه باقی گذاشت. اما نکتهی شاید غمانگیز این جاست که مسافران ماه در آینده احتمالا هرگز نخواهند توانست چهرههای حاضر در این عکس را تشخیص دهند. چرا که عکس زیر نور فرابنفش به مرور محو شده و جزئیات خود را از دست میدهد.
سبک کردن فضاپیما
بخش دیگری از اجسام به جامانده از ماموریتهای آپولو وسایلی است که دیگر نیازی به آنها نبود. فضانوردان این وسایل را به منظور سبک کردن فضاپیما در ماه رها کردند.
برخی از این تجهیزات برای انجام ماموریت آپولو ضروری بودند اما در زمان بازگشت به زمین دیگر کاربردی نداشتند. یکی از این تجهیزات دوربین تلویزیونی بود که آرمسترانگ و آلدرین از آن برای پخش زنده تلویزیونی استفاده کردند. پخش زندهای که حدود ۶۰۰ میلیون نفر از ساکنان زمین به نظارهی آن نشستند. ابزارهای نمونهبرداری از سنگهای ماه نیز در این دسته جای میگیرند.
حتی وسایلی همچون دستهی صندلیهای فضاپیما نیز در ماه رها شد تا فضای بیشتری برای نمونههای باارزش سنگهای ماه ایجاد شود.
آن چه از ماموریتهای آپولو در ماه باقی مانده را میتوان آثاری تاریخی از کاوش بشر در ماه دانست. چیزی شبیه به ابزار و ادواتی که باستانشناسان از تمدنهای باستانی پیدا میکنند و در موزهها قرار میدهند. به عبارتی موزهای جذاب از تاریخ سفر انسان به ماه در تنها قمر زمین برپا است که هنوز هیچ بازدیدکنندهای نداشته است.
عکس کاور: باز آلدرین، فضانورد ماموریت آپولو ۱۱ در کنار یک لرزهنگار و ماهنشین عقاب که در پسزمینه دیده میشود.
Credit: NASA