اپل چگونه حریم خصوصی کاربرانش را حفظ می‌کند؟

کلماتی مثل «جادویی»، «فوق‌العاده»، «شگفت‌انگیز» و حتی «لبه‌های تراش‌خورده» چند سالی است که در فرهنگ لغات اپل دیده می‌شود و در کنفرانس‌های این شرکت هم آن‌ها را زیاد شنیده‌ایم. از این‌ها بگذریم، لغت جدید اپل که می‌خواهیم با آن آشنا شویم، Differential Privacy نام دارد. این عبارت جدید به چه معنا است و  اپل چگونه با آن می‌خواهد حریم خصوصی کاربرانش را حفظ می‌کند؟

مدیر ارشد بخش توسعه‌ی نرم‌افزار اپل، «کریگ فدریگی» (Craig Federighi) در کنفرانس WWDC امسال و در جریان معرفی قابلیت‌های جدید iOS 10، کلمه‌ی Differential Privacy (استفاده از اطلاعات کاربران بدون نقض حریم خصوص‌شان) را به زبان آورد. در واقع او داشت درباره‌ی اینکه چطور iOS 10 نیازها و خواسته‌های شما را پیش‌بینی می‌کند توضیح می‌داد و از این کلمه استفاده کرد. نکته‌ی مهمی که از سخنان او برداشت شد، این بود که iOS جدید در هر بار استفاده باهوش‌تر می‌شود بدون آنکه حریم خصوصی کاربران را به خطر بیندازد.

به‌طور مشخص‌تر فدریگی روی استیج WWDC گفت: «تمام این زحماتی که برای iOS 10 کشیده‌ایم، بی‌معنی خواهد شد اگر به قیمت حریم خصوصی شما تمام شود.» در واقع او قصد داشت تفاوت فلسفه‌ی اپل و رقبایی همچون گوگل را در زمینه‌ی اداره اطلاعات شخصی کاربران برجسته‌تر کند.

اپل می‌خواهد بدون این‌که حریم خصوص کاربرانش را به خطر بیندازد، به باهوش‌تر کردن هوش مصنوعی‌اش ادامه دهد. اپل راه حل Differential Privacy را برگزیده است.

دقیق‌تر اگر بخواهیم بگوییم، اپل ترجیح داده که از اطلاعات شخصی شما برای ساختن «پروفایل‌ها» استفاده نکند. یعنی اپل نمی‌خواهد اطلاعات بیشتری درباره‌ی شما بداند تا بتواند تشخیص دهد به چه چیزی نیاز دارید. در طرف مقابل اما، گوگل با بررسی داده‌های شما از قبیل عکس‌ها، ایمیل‌ها و حتی مکان‌هایی که می‌روید، تبلیغاتی مرتبط به شما نشان می‌دهد و اطلاعاتی که نیاز دارید را در اختیارتان می‌گذارد. در حقیقت فیسبوک و گوگل با استفاده از اطلاعاتی که به‌وسیله‌ی دستگاه‌تان برایشان ارسال می‌شود و این شرکت‌ها آن‌ها را در فضای ابری نگهداری می‌کنند، هوش مصنوعی خود را تقویت کرده‌اند. در طرف مقابل اپل ترجیح می‌دهد اطلاعات کاربرانش درون دستگاه باقی بماند و نسخه‌ای تغییر داده شده از آن برای اپل ارسال شود.

دلایل بسیار زیادی وجود دارد که توضیح می‌دهد چرا اپل تصمیم گرفته رویه‌ای متفاوت از گوگل پیش بگیرد. به عنوان مثال در زمان حمله‌های سایبری، هکرها کار بسیار سخت‌تری در زمینه‌ی جمع‌آوری اطلاعات از کاربران اپل دارند. دلیل آن‌هم واضح است: اپل داده‌های بسیار کمتری از هر شخص دارد که بتوان آن را دزدید. البته اپل در زمینه‌ی استفاده از این تکنولوژی تنها نیست. گوگل هم چنین تکنولوژی‌ای را به‌تازگی به مرورگر کروم آورده و برای مقاصد خاص از آن استفاده می‌کند. استارت‌آپ‌های متفاوتی هم در دره‌ی سیلیکون از این روش برای هوشمند‌تر کردن سیستم عامل‌شان استفاده می‌کنند. اما Differential Privacy از جدیدترین تلاش‌های اپل برای دفاع از حریم خصوصی کاربران است.

احتمالا همان‌طور که شما هم شنیده‌اید، در ماه مارس، اپل از کمک به FBI برای ورود به آیفون یک تروریست در کالیفرنیا خودداری کرد. این ماجرا، اپل را به خط مقدم مبارزه برای حفظ حریم خصوصی کاربران برد و این ماجرا حتی تا آن‌جا پیش رفت که «دانلد ترامپ» (Donald Trump)، نامزد ریاست جمهوری جمهوری‌خواهان، پیشنهاد تحریم شرکت اپل را داد.

در پایان کنفرانس WWDC 2016، فدریگی گفت اپل تلاشش را برای ایجاد حریم خصوصی امن دو برابر کرده ‌است. حتی اپل به توسعه‌دهندگان‌اش پیشنهاد می‌دهد تا اپلیکیشن‌هایشان را هم با توجه به روش‌های اپل امن‌تر کنند تا شخص سومی نتواند به اطلاعات موجود در آن‌ها دسترسی داشته باشد. او به طور مشخص گفت: «ما معتقدیم شما باید هم ویژگی‌های کاربردی مورد نظر و هم حریم خصوصی کاملا امن داشته باشید.»

اپل اعتقاد دارد حریم خصوصی می‌تواند متفاوت باشد

Differential Privacy چیزی نیست که اپل آن را به وجود آورده باشد. قدمت این تکنولوژی به دهه‌ی ۶۰ میلادی برمی‌گردد. به عنوان هسته‌ی مرکزی، این تکنولوژی نرم‌افزاری به‌محض دسترسی به اطلاعات هر شخص، اقدام به ارسال نویز و داده‌های تصادفی دیگر می‌کند تا به‌این‌ترتیب مشخص نباشد چه کسی، چه کاری را انجام داده است.

برای مثال کیبورد نرم‌افزاری iOS و ویژگی « کوییک‌تایپ» (QuickType) آن را فرض کنید. اگر کلمه‌ای را اشتباه تایپ کنید، کوییک‌تایپ به شما اطلاع می‌دهد و حتی کلمات را قبل از تایپ کامل‌شان به شما پیشنهاد می‌دهد. با استفاده از تکنولوژی Differential Privacy، اپل اطلاعاتی شامل اینکه چه چیزی در حال تایپ با کیبورد خود هستید را دریافت می‌کند، اما در حین انتقال این اطلاعات به کامپیوتر‌های مرکزی اپل، به آن‌ها نویز وارد می‌شود. درنتیجه اپل هیچ‌گاه نمی‌داند که شما دقیقا چه کلماتی را تایپ کرده‌اید. وقتی این اطلاعات به اپل می‌رسد، آن‌ها با میلیون‌ها جواب دیگر از آیفون‌های دیگر مخلوط می‌شوند و سپس به کلمات محبوب جدیدی مثل gymbership یعنی a gym membership تبدیل می‌شوند. در حقیقت هیچ‌گاه مشخص نمی‌شود کدام آیفون، کدام کلمه را تایپ کرده اما تمامی جواب‌ها مخلوط می‌شوند و کلماتی همانند آنچه ذکر کردیم پدید می‌آید. در مرحله‌ی بعد اپل اشتباهات متداولی مثل gymbership را به ویژگی QuichType کیبورد اضافه می‌کند و سپس هر کاربری که دوباره این کلمه را تایپ کند، کیبورد به او پیشنهاد می‌دهد تا gymbership را به a gym membership تغییر دهد.

احتمالا این یک امتیاز کوچک برای برخی به حساب می‌آید؛ اما اگر این فرایند درست صورت گیرد، به عقیده‌ی کارشناسان، این تکنولوژی دقیقا می‌تواند همان نتایج مطلوبی را داشته باشد که تکنولوژی‌های دیگر به‌واسطه‌ی دسترسی به اطلاعات شخصی شما دارند. پروفسور «آرون راث» (Aaron Roth) که نویسنده‌ی کتاب The Algorithmic Foundations of Differential Privacy است می‌گوید: «Differential Privacy وسیله‌ای برای یادگیری آماریِ اطلاعات درباره‌ی یک جمعیت است؛ بدون اینکه اطلاعاتِ به‌خصوص درباره‌ی هر فرد را مشخصا یاد بگیرد.» حال اپل تصمیم گرفته از این ویژگی امنیتی در iOS 10 و در بخش‌های مختلف آن استفاده کند. برای مثال در QuickType، ایموجی‌های جدیدش، نتایج جست‌وجو در اسپاتلایت و همچنین ویژگی LookUp از Differential Privacy استفاده خواهند کرد.

«راند هیندی» (Rand Hindi)، مدیر عامل استارت‌آپ هوش مصنوعی «اسنیپس» (Snips)، گفته است که این تکنولوژی از روش سنتی گوگل و  فیسبوک که مبتنی بر ذخیره کردن اطلاعات هر کاربر در فضای ابری ‌است، بسیار امن‌تر است. او می‌گوید: «برای بسیاری از مردم این تکنولوژی کمی متضاد به نظر می‌رسد. چراکه سال‌های متمادی ما گفته‌ایم برای داشتن یک سیستم هوش مصنوعی بهتر، باید اطلاعات را مستقیما به سیستم داد و غیرازاین راه دیگری وجود ندارد.»

اپل تنها شرکتی نیست که سعی دارد با روش‌های نوین، حریم خصوصی کاربران را رعایت کند. در سال ۲۰۱۴ حتی گوگل هم یک نرم‌افزار جدید به نام RAPPOR معرفی کرد. این نرم‌افزار که به‌طور اختصاصی در گوگل کروم استفاده می‌شود، صفحه‌ی هوم‌پیج کاربران را آنالیز می‌کند و سعی می‌کند بدافزارها و ویروس‌هایی را که قصد حمله به کامپیوتر دارند شناسایی کند و جلویشان را بگیرد. استارت‌آپ Snips هم سعی دارد به همین سبک‌وسیاق اپل، اطلاعات مردم را نگهداری ‌کند. بااین‌حال، استفاده از Differential Privacy نیازمند جامعه‌ی بزرگی از کاربران است که Snips برخلاف گوگل و اپل به آن دسترسی ندارد. شرکت اپل و همین‌طور گوگل با قابلیت جدید کروم، به‌خوبی درحال استفاده از این تکنولوژی هستند و آن‌چیزی که اهمیت دارد این است که این دو شرکت نشان داده‌اند که حفظ حریم خصوصی و تقویت هوش مصنوعی لزوما دو جاده‌ی جدا از هم نیستند.

‌‌‌‌       ‌

منبع: CNET