افقهای نو، کاوشگر رویاهای کودکی ما
یادم میآید در کتاب علوم چهارم دبستان درسی دربارهی سیارههای منظومهی شمسی داشتیم. معلم ما گفت که منظومهی خورشیدی ۹ سیاره دارد و اسم آخرین آنها پلوتو است. برخلاف دیگر سیارهها، هیچ وقت در کتابها عکسی درست و حسابی از پلوتو وجود نداشت و همیشه فکر میکردم چقدر بد است که نمیتوانم تصویر این سیارهی مرموز را ببینم. سیارهای آنقدر کوچک و آنقدر دوردست که تا به حال هیچ تلسکوپی نتوانسته عکسی واضح از سطح آن بگیرد…
تنها راه دیدن پلوتو، سفر به آن بود، سفر با فضاپیمایی بدون سرنشین که بتواند به ملاقات این سیاره برود. زمان گذشت و هرچند که پروژههای مختلفی برای سفر به این سیاره تعریف شد، ولی همهی آنها لغو شدند. بالاخره در سال ۲۰۰۶، فضاپیمایی ساخت ناسا به نام «افقهای نو» (New Horizons) به سوی این سیاره پرتاب شد. ولی چه سود که این اتفاق تاریخی همزمان بود با تصمیمی تلخ در «اتحادیهی بینالمللی اخترشناسی» که نام پلوتو را از مجموعهی سیارههای منظومهی شمسی حذف کرد و آن را «سیارهی کوتوله» (Dwarf Planet) نامید. حالا که پلوتو تنها شده بود، افقهای نو در سفری ۹ ساله، ۵ ماهه و ۱۵ روزه به ملاقات او میرفت. آن زمان نوجوان بودم و ۹ سال به نظرم زمانی خیلی طولانی میآمد. باورم نمیشود که حالا ۹ سال و ۵ ماه و ۵ روز گذشته است. فقط ۱۰ روز دیگر تا ملاقات افقهای نو با پلوتو باقیست. این ملاقات از نوع اصطلاحا «گذر» (Flyby) است و فضاپیما در مدار پلوتو قرار نمیگیرد. فضاپیما از فاصلهی ۱۲ هزار کیلومتری این سیارهی کوتوله و قمرش به نام «کارن» (Charon) عبور میکند و به بررسی سطح و دیگر جزییات آنها میپردازد. پس از آن افقهای نو به سراغ دیگر اجرام «کمربند کوییپر» (Kuiper Belt) میرود. کمربند کوییپر نام منطقهای بسیار دوردست در منظومهی شمسی است که از اجرام سنگی و یخی کوچک باقی مانده از روزهای اولیهی منظومهی شمسی ساخته شده است. این اجرام مثل یک کمربند دور منظومهی شمسی را گرفتهاند و پلوتو از بزرگترین آنها است. بعد از آن نیز افقهای نو راه خود را ادامه میدهد تا مثل فضاپیماهای «وویجر» (Voyager) از منظومهی شمسی خارج شود و واقعا افقهایی نو را برای ما بگشاید.