جشنواره سن سباستین با فیلم جدید وودی آلن افتتاح می‌شود
فیلم سینمایی فستیوال ریفکین (Rifkin’s Festival) جدیدترین اثر وودی آلن کارگردان نام‌آشنای آمریکایی به عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره سن سباستین اسپانیا انتخاب شده است.
فستیوال ریفکین بازیگرانی چون النا آنایا (بازیگر فیلم «پوستی که در آن زندگی می‌کنم» به کارگردانی پدرو آلمودوار) و لویی گارل (بازیگر فیلم «رویابین‌ها» به کارگردانی برناردو برتولوچی) را در میان عوامل خود دارد درباره یک زوج آمریکایی است که هنگام برگزاری جشنواره سن سباستین به این شهر رفته و جذب جادوی سحرانگیز جشنواره و سینما می‌شوند.
با این اوصاف چندان عجیب به نظر نمی‌رسد که جشنواره سن سباستین علاقه‌مند شده فیلم آلن را به عنوان اثر افتتاحیه این رویداد برگزیند. فیلم سینمایی فستیوال ریفکین در سال ۲۰۱۹ تولید شد و زمانی خبر تولید آن به گوش مخاطبان رسید که آلن در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت قصد بازنشستگی ندارد.
اما فیلم‌ساز خستگی‌ناپذیر آمریکایی در سال‌های اخیر روزهای سختی را سپری می‌کند. در حالی که آلن سال گذشته را به تولید فیلم جدیدش اختصاص داده بود یک دعوای حقوقی را هم با شرکت آمازون پیش می‌برد. این شرکت از پخش فیلم قبلی آلن یعنی «یک روز بارانی در نیویورک» انصراف داد و آلن نیز خواستار دریافت غرامت ۶۸ میلیون دلاری از این استودیو شد.
واکنش شرکت آمازون و شرایطی که وودی آلن اخیرا تجربه می‌کند تحت تاثیر برجسته‌شدن دوباره اتهاماتی است که درباره او مطرح‌شده و این کارگردان را به سو استفاده از دخترخوانده‌اش متهم می‌کند. این اتهامات در گذشته نیز وجود داشت اما جنبش می‌تو باعث پررنگ‌ترشدن دوباره آن شد.
البته باید اشاره کرد که کنارکشیدن آمازون صرفا بیانگر تصمیم یک شرکت خاص نبود و اتهامات علیه آلن کار را به جایی رساند که تقریبا هیچ استودیویی در آمریکا حاضر نبود روی فیلمی از این چهره مشهور و پیش‌تر محبوب سرمایه‌گذاری کند. همین وضع آلن را به فکر تولید فیلمی در اسپانیا و کمک‌گرفتن از تولیدکنندگان اروپایی انداخت.
حال شرکت رسانه‌ای مدیاپرو که قبلا در تولید فیلم‌هایی چون «نیمه‌شب در پاریس» و «ویکی، کریستینا، بارسلونا» نقش داشته امکان تولید فیلم جدیدی را برای آلن فراهم کرده و یک جشنواره اروپایی هم فیلم او را به عنوان اثر افتتاحیه این رویداد سینمایی انتخاب کرده است. وضعیتی که نشان می‌دهد تلاش آلن برای خروج از انزوای سینمایی دست کم بیرون از خاک ایالات متحده با ساخت فستیوال ریفکین تا حدودی نتیجه‌بخش بوده است.
وقایعی که اخیرا در رابطه با وودی آلن در اروپا و آمریکا رخ‌داده را می‌توان به عنوان نمونه‌ای از یک الگوی کلی‌تر نیز مورد بررسی قرار داد. برای مثال رومن پولانسکی کارگردان صاحب‌نام فرانسوی-لهستانی که یک پرونده باز تعرض در ایالات متحده دارد و از این کشور فرار کرده است در اروپا مشغول فیلم‌سازی است. پولانسکی اخیرا جدیدترین فیلمش را در جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز نمایش داد و جایزه بزرگ هیات داوران را به دست آورد.
حضور پولانسکی در جشنواره فیلم ونیز با انتقاداتی از سوی چهره‌های سینمایی در اروپا و آمریکا همراه بود و دوباره به بحث‌های گسترده‌ای دامن زد. با این شرایط به نظر می‌رسد اروپا برای رانده‌شده‌ها از صنعت سینمای آمریکا نوعی فرصت بقا در سینما را فراهم می‌کند؛ فرصتی که البته از نظر منتقدان نباید ایجاد شود.
از جمله اتفاقات جنجال‌برانگیز در همین حوزه که اخیرا دوباره دامن وودی آلن را گرفت لغو چاپ کتاب خاطرات این کارگردان بود.
شرکت انتشاراتی «اشت» در پی اعتراض کارمندانش نسبت به چاپ کتاب خاطرات وودی آلن تصمیم به لغو انتشار این کتاب گرفت. اشت این تصمیم را زمانی گرفت که با اعتراض برخی کارمندان مخالف انتشار کتاب «بیخود و بی‌جهت» نوشته وودی آلن مواجه شد.
مجموعه این اتفاقات البته فقط به آلن محدود نمانده و هر کس به نوعی در این ماجرا وارد شده با واکنش‌های گوناگون مواجه شده است. برای مثال زمانی که استیون کینگ نویسنده مشهور بریتانیایی از تصمیم اشت انتقاد کرد خود سوژه نقدهای گسترده‌ای قرار گرفت. همچنین اسپایک لی که مدتی پیش از آلن دفاع کرده بود در نهایت مجبور به عذرخواهی شد و گفت کلماتی که به کار برده اشتباه بوده‌اند.
جشنواره فیلم سن سباستین قرار است از ۲۸ شهریور تا ۸ مهر برگزار شود. البته باید دید با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا برگزارکنندگان مراسم دقیقا چه شیوه‌ای برای اجرای آن در نظر خواهند داشت.
