آیا هوشتان به یک روبات میرسد؟
متخصصین روباتیک دانشگاه پلیتکنیک «رنسلر» (Rensselaer) شهر نیویورک، سه روبات با هوش مصنوعی ساختند و از آنها تستی برای درک میزان هوشیاریشان گرفتند. معمای «سه مشاور پادشاه»، یکی از معماهای قدیمی و معروف ریاضی است که برای آزمایش میزان درک روباتها، از آنها پرسیده شده است.
اخیرا چند روبات در آزمایشی رفتاری انسانگونه نشان داده و معماهایی که مختص ذهن انسان است را حل کردهاند
در این معما، پادشاهی سه نفر از باهوشترین افراد شهر را صدا میکند تا یکی را به عنوان مشاورش انتخاب کند. او کلاهی روی سر هر سه نفر میگذارد؛ طوری که آنها میتوانند رنگ کلاه دو نفر دیگر را ببینند، اما از رنگ کلاه خودشان خبر ندارند. پادشاه به آنها میگوید که کلاهها یا آبی هستند یا سفید و حداقل یکی از آنها کلاه آبی به سر دارد. هیچکدام هم نسبت به دیگری برتری ندارد و مسابقه برای هر سه نفر عادلانه است.
پادشاه آنها را از صحبت کردن منع میکند و به این سه نفر میگوید اولین کسی که بلند شود و رنگ کلاهاش را درست بگوید، مشاور او خواهد شد. این سه نفر مدتها مینشینند و فکر میکنند، تا اینکه یکی از آنها بلند میشود و به درستی رنگ کلاهاش را میگوید.
«سلمر برینگسیور» (Selmer Bringsjord) از محققین دانشگاه رنسلر، سه روبات را با توجه به همین معما در کنار هم قرار داد. او به آنها گفت که دو نفر از آنها حق صحبت کردند ندارد و سپس از هر سه پرسید که کدام میتوانند صحبت کنند. هر سه روبات در ابتدا به این سوال با «نمیدانم» جواب دادند، اما یکی از آنها بهسرعت پس از شنیدن صدایش فهمید که ساکت نیست و گفت: «متاسفم، تازه متوجهاش شدم!»
شاید جواب چنین معماهایی برای انسان ساده به نظر برسد، اما برای یک روبات اصلا ساده نیست. روبات باید اول به سوال گوش کند و آن را متوجه شود، سپس صدای «نمیدانم» خودش را بشنود و آن را از صدای دیگر روباتها تمایز دهد. پس از آنهم به سوال اصلی برگردد و به این نتیجه برسد که حق حرف زدن نداشته است.
محققان با انجام چنین آزمایشهایی روی روباتها، میخواهند آنها را برای زندگی اجتماعی در میان انسان آماده کنند. آنها امیدوارند که اگر روباتها آزمایشهایی این چنین را انجام دهند، مهارتهایی برای زندگی اجتماعی پیدا کنند.
اگر هنوز هم جواب معمای «سه مشاور پادشاه» را پیدا نکردهاید، بگذارید برایتان توضیحاش دهیم:
احتمال دارد یک، دو یا سه کلاه آبی وجود داشته باشد.
تصور میکنیم یکی از کلاهها آبی است. کسی که کلاه آبی به سر دارد، دو نفر کنارش را میبیند که کلاه سفید دارند، در نتیجه سریع بلند میشود و رنگ کلاهاش را میگوید. دو نفر دیگر هر کدام یک کلاه آبی و یک کلاه سفید میبینند و نمیتوانند رنگ کلاهشان را تشخیص دهند. با توجه به اینکه پادشاه گفته که قرار است هر سه با هم برابر باشند، احتمال وجود یک کلاه آبی رد میشود.
حالا تصور میکنیم که دو کلاه آبی است. دو نفری که کلاه آبی به سر دارند، هر کدام یک کلاه آبی و یک کلاه سفید میبینند. با توجه به اینکه از سناریو قبلی خبر دارند، میدانند که نمیتواند یک کلاه آبی وجود داشته باشد، در نتیجه دو کلاه آبی وجود دارد و آنها میفهمند که کلاه آبی به سر دارند. با این حال کسی که کلاه سفید به سر دارد، دو کلاه آبی میبیند و نمیتواند هیچ نتیجهای بگیرد. این سناریو هم قانون عادلانه بودن مسابقه را رد میکند.
در نتیجه، هر سه کلاه آبی به سر دارند. نفر اولی که این موضوع را بفهمد و بلند شود، برنده است.
منبع: Tech Radar