آرارات، استراتژی جدید ترکیه برای جذب گردشگر
در شرق ترکیه و نزدیک مرز ایران، جمهوری آذربایجان و ارمنستان؛ کوهی به بلندای تقریبا 5130 متر با قله‌ای پوشیده از برف، ابرها را شکافته و به‌سوی آسمان اوج گرفته. آغری‌داغ که در کتب کهن از آن تحت عنوان کوه آرارت یاد شده گویی به ناگاه از قلب یک دشت پهن، وسیع و پوشیده از گرد و خاک سر برافراشته و محیط اطراف را تحت‌الشعاع عظمت خود قرار داده است. دشت هموار اطراف صرفا تاکیدی بر شکل هرمی این کوه باشکوه است. بنا بر گفته ساکنان محلی، قله این کوه همیشه و در تمام طول سال پوشیده از برف و متمایل به رنگ صورتی و نقرهای است.
آرارات کوهی است که به خاطر رنگ‌ها‌ی صورتی و نقرهای درخشانش شهرت دارد.
ایرانیان و ارامنه قرن‌‌ها باور داشتند که آرارت را نمی‌توان در مقیاس گنجید چراکه وسعت آن قابل تصور نیست. بخشی از این عقیده به‌واسطه ارتفاع و کلاهک برفین وسیع آرارات و البته بخشی نیز به دلیل باور‌ها‌ی سنتی بوده. اما جدای از این مسائل حضور حیوانات وحشی مثل مار‌ها‌ی سمی، عنکبوت‌‌‌ها، سیاه‌گوش، پلنگ، خرس‌‌‌ها و گراز تا حدودی روایت‌‌‌ها‌‌ی گوناگون را مبنی بر حضور حیوانات عجیب دامن زده است. یکی از سیاحان انگلیسی که در اوایل قرن 19 از آرارات دیدن کرده، این کوه را این‌طور توصیف میکند: «آرارات از همه جهت بی‌نقص و در اوج است، تنها عوارض طبیعی و پستی و بلندی‌‌ها‌‌ی آن زیبا نیست بلکه همه‌چیز در آرارات در اوج هارمونی است.» در طول تاریخ گردشگران بی‌شماری از این منطقه دیدن کرد‌ه‌ا‌ند که ازجمله آنها می‌توان به دکتر فردریک پروت استاد دانشگاه دورپات در سال 1829 میلادی، زمین-شناسی به نام هرر آبیچ در سال 1845، جیمز برایس سیاستمدار و تاریخ‌نگار در سال 1876، یک خلبان روسی در سال 1916 و یک کارخانه‌دار فرانسوی در سال 1955 اشاره کرد. برخی از این سیاحان موفق به کشف نمونه‌‌ها‌یی از چوب‌‌ها‌ی به‌ظاهر قدیمی شدند اما تست‌‌ها‌ی رادیوکربن بر روی همه آنها نشان داد که قدمت هیچ‌کدام از این قطعات چوبی در حدی نیست که بتوان آنها را به دوران حضرت نوح (ع) نسبت داد. امروزه جدای از خطراتی همچون ریزش بهمن و حمله سگ‌‌ها‌ی وحشی بازهم این امکان برای گردشگران علاقه‌مند به طبیعت و کوهنوردی وجود دارد که بتوانند با صعود از آرارات ناظر چشم‌انداز‌ها‌ی خارق‌العاده دره‌‌ها و دشت‌‌ها‌ی اطراف باشند.
آشنایی با آرارات
آرارات بزرگ بیش از 5 هزار متر ارتفاع دارد.
آرارات یک کوه مخروطی آتش‌فشانی خاموش است که از دو قله تشکیل شده: آرارات بزرگ یا بلندترین قله در ترکیه با ارتفاع 5.137 متر و آرارات کوچک با ارتفاع 3.896 متر. کوه آرارات چنانچه پیش‌تر ذکر شد؛ در ناحیه شرقی آناتولی و در مرز ایران، ارمنستان و نخجوان قرار گرفته است. قله کوه آرارات حدود 16 کیلومتر با مرز غربی ایران و حدود 32 کیلومتر با مرز جنوبی ارمنستان فاصله دارد.
در قرن 7 الی 13 پیش از میلاد به این کوه اورارتو گفته می‌شد اما امروز به نام‌‌ها‌یی همچون ماسیس (ما: بزرگ – سیس : کوه)، آغری‌داغ و کوه نوح نیز شهرت دارد. آرارات یک کوه آتش‌فشانی چینه‌ای و حاصل جریانات گدازه است که در ارتفاعات بالای 4.200 متر اغلب از سنگ‌‌ها‌ی آذرین پوشیده از یخ و برف تشکیل شده است. آخرین فوران این کوه تقریباً به 10 هزار سال پیش برمی‌گردد، در سال‌‌ها‌ی اخیر شواهدی دال بر فعالیت آن ثبت نشده است.
کوهنوردی، اهرم گردش چرخ‌‌ها‌ی گردشگری
کوه آرارات و صومعه خورویراپ متعلق به کلیسای حواری ارامنه
جاده‌‌ها‌ی مخصوص صعود از کوه آرارات طولانی است اما یک مسیر نسبتاً ساده نیز در جنوب هست که اغلب در اواخر تابستان و توسط کسانی که با چنگک و تبر‌ها‌ی مخصوص کوهنوردی مختصر آشنایی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کوه 2 محل مناسب برای اردو زدن دارد اما باید به خاطر داشت که یخچال‌‌ها از ارتفاع حدودا 4.800 متر به بعد آغاز خواهند شد. انجام مقدمات لازم برای چنین سفر‌ها‌ی کوهنوردی با توجه به اینکه دولت ترکیه تنها در صورت داشتن مجوز‌ها‌ی معتبر کوهنوردی اجازه صادر میکند، تقریبا دو ماه طول می‌کشد و علاوه بر آن معمولا همراهی یک راهنمای محلی ترک نیز از ضروریات این نوع سفرها است. برنامه‌‌ها‌ی سفر و کوهنوردی به این منطقه اغلب بین 4 تا 14 روز طول می‌کشد.
جاذبه‌‌ها‌ی شهر آغری
دشت آرارات؛ راه‌‌ها‌ی جدید برای ایجاد تنوع در صنعت گردشگری
کوه آرارات در زبان ترکی به نام آغری داغی مشهور است و معنای آن نیز کوهستان درد و رنج است. درعین‌حال آغری نام ایالتی در منطقه آناتولی شرقی نیز هست. نام این ایالت برگرفته از همان کوه آغری-داغ است و از سال 1949 میلادی بدین نام خوانده شده اما پیش از آن و در دوره پادشاهان عثمانی این روستا تنها به نام کاراکیلیسه یا کلیسای سیاه مشهور بود. شهر آغری در مسیر جاده ترانزیت ایران، در ارتفاع 1640 متر بالاتر از سطح دریا بنا شده. به‌استثنای کوه آغری داغ که به‌واسطه چشم‌انداز بی‌نظیرش مشهور است، باشکوه‌ترین ساختمان آناتولی شرقی، یعنی کاخ اسحاق پاشا نیز در اینجا واقع است. در برابر کاخ اسحاق پاشا، قلعه دوغوبیازیت ساخته اورارتوها – نام تمدنی باستانی که در شرق آناتولی، شمال کردستان کنونی و غرب دریاچه ارومیه شکل گرفت – قرار دارد. قلعه اصلی دوغوبیازیت توسط شاهزاده بایزید بنا و به نام وی نیز معروف است. در شهرستان دیادین آغری همچنین آب‌‌ها‌ی معدنی و گرم دیادین قرار دارد که بدان «پاموق قلعه آناتولی شرقی» هم گفته میشود. در دامنه کوه تندورک نیز مکانی وجود دارد که به دلیل جاذبه‌‌ها‌ی محیطی بیشتر برای دوستداران طبیعت و خصوصاً عکاسان حیات‌وحش جذابیت دارد.
نگرش تازه‌ای در گردشگری ترک
کوهنوردان در آرارات
وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه در قالب برنامه «نگرش تازه‌ای در گردشگری ترک» از ژانویه 2008 استراتژی‌‌ها‌ی جدیدی را در عرصه گردشگری به کار بسته است. در چهارچوب تنوع بخشیدن به صنعت گردشگری در این کشور، پروژه‌‌ها‌یی نظیر ورزش‌‌ها‌ی کوهستانی، زمستانی، ییلاقی، راه‌پیمایی در طبیعت و پرنده‌نگری ازجمله مواردی بوده که خصوصاً در منطقه آناتولی شرقی و کوه آرارات بر آن تمرکز شده است.
منابع :
کتاب «Sacred and historical places»
این منطقه بزرگ که سابقا شامل دیاربکر ترکیه، ماکو و سلماس و ارومیه از ایران و ایروان و نخجوان است اورارتو نام داشته و بعنوان ارمنستان بزرگ هم شناخته میشه. اون زمان نه ترکیه ای وجود داشته نه کردستانی
اینجا کردستان است…
اینجا کوردستان است…
اینجا در اصل جزئی از خاک ارمنستان است. حتی نامش هم ارمنی است.
درود
من اطلاعاتی در مورد اسکان شبانه ( با خانواده ) در نزدیکی و یا در دامنه این کوه رو نیاز دارم. تمایل دارم تابستان آینده به این منطقه برم. ممنون میشم اگر اطلاعاتی از اون منطقه برام فرستاده بشه. یا اگر روستای خاصی در نزدیکی هست لطفا معرفی بفرمایید،ناگفته نماند که منظور اسکان شبانه در چادر شخصی هست..تشکر
با عجله گردآوری و نوشته شده است. به میزان کافی به مسئله توریسم که در عنوان جلب توجه میکند پرداخته نشده.
سلام و روز بخیر
هدف از نگارش مطلب صرفا باز کردن یک موضوع متفاوت با عنوان طبیعت گردی بوده که در ایران متاسفانه به آن کمتر توجه میشود. در ضمن تخصص اینجانب به هیچ وجه گردشگری نیست و در حدی که به محیط زیست بوده به آن پرداخته شده است.
با تشکر
با سلام
احتراما اون کلمه‌ی آغری درست نبوده و صحیح آن: «آغیر» به معنی سنگین می‌باشد. می‌توانید به دیکشنری مراجعه کنید.
آغری در زبان ترکی یعنی درد و معنی سنگین نمید‌هد.
سلام و روز بخیر
بله صحبت شما میتواند صحیح باشد به دلیل اینکه من مطلب را بعضا از انگلیسی به فارسی برگردانده ام و ضمنا شخصا آشنایی با زبان ترکی ندارم.
با تشکر
سلام علیکم.
بنده رفرنس‌های شما رو هم مطالعه کردم و چنین معنی در آنها ندیدم! دو رفرنس دیگر شما هم صفحه‌اشان وجود ندارد!
اگر در رفرنس‌های شما هم چنین اشتباهی می‌شد حتما به آنها گوشزد میکردم…
من خودم ترک زبان هستم.
من خودم بچه تبریز هستم و از گروه کوهنوردی هایی که اینجا داریم هرساله بچه های زیادی میرن به آرارات. کاش یکم فرهنگش جا بیفته و مردم به جای رفتن به آنتالیا و … از طبیعت بکر ترکیه هم لذت ببرن. خانم حیدری، ما دوچرخه سواری هم میکنیم و ایرانگردی . واقعا وضعیت برخورد با ورزشکار و طبیعت از جمله کوه و دریا اسفناکه. ای کاش بیشتر شاهد اینگونه مطالب باشیم و اینکه چطور برای محیط زیستمون ارزش قائل باشیم
حداقل جنبه مثبت گردشگری به این مناطق اینه که نحوه برخورد با طبیعت رو یاد بگیریم. من به مطلبتون افتخار کردم. در این راه موفق باشید
متن برای شما: (و ای کاش میتونستم در این زمینه مطالب و ترویج برخورد صحیح با محیط زیست، صادقانه و محترمانه یارای شما باشم)یاحق..