یک ربات فضایی که روی سطح سیارات جهش میکند
یکی از چالشهای دانشمندان، ساخت رباتهای فضایی کاوشگری است که بتوانند مسیر زیادی را روی سطح سیارات بپیمایند و با پشت سر گذاشتن موانع، مساحت گستردهای را کاوش کنند. ایدهی رباتی به نام «جهندهی سرزمین کوهستانی» (Highland Terrain Hopper) یا «هاپتر» (Hopter) به همین دلیل مطرح شده است. این وسیلهی نقلیه با جهشهایی که میکند سطح سیاراتی مثل مریخ را میپیماید و اطلاعات لازم را از سطح آنها جمع آوری میکند.
هاپتر میتواند روی سطح مریخ تا ۴ متر به هوا بپرد.
در حال حاضر اکثر کاوشگریها و جستجوهای دانشمندان در سیاراتی مثل مریخ با رباتهای سطحنشین و سطحنوردها انجام میشود. هر دوی اینها محدودیتهایی دارند. سطحنشینها فقط مساحت کوچکی از محیط اطرافشان را میتوانند بررسی کنند. از طرف دیگر، سطحنوردها گرچه مسافتهای بیشتری را میتوانند طی کنند، اما در محیطهایی با جاذبهی بسیار پایین جواب نمیدهند چرا که چرخهای آنها روی سطح اجرامی مثل سیارکها، شهابها و قمرهای مریخی به خوبی به زمین نمیچسبد. سطحنوردها، همچنین در محیطهایی که حرکت در آنها سخت است، محدودیت دارند. به همین خاطر، مطالعهی مناطق کوهستانی دشوار میشود و دانشمندان نمیتوانند دانش بیشتری از جغرافیای دیگر سیارات به دست آورند.
گروهی از مهندسان و زمینشناسان برای حل این مشکل تصمیم گرفتند یک وسیلهی نقلیه با نوع متفاوتی از حرکت طراحی کنند. آنها ایدهی حرکت با جهش مثل یک ملخ را مطرح کردند. جهش کردن روش بسیار کارآمدی برای حرکت رباتها از میان موانع بزرگتر از خودشان است. البته هاپتر اولین کاوشگری نیست که میجهد (به عنوان مثال «سطحنشین اکتشافی مریخ» (Mars Reconnaissance Lander) که یک طرح پیشنهادی است میتواند پرشهای کنترلشدهای انجام دهد). ویژگیهای مطلوب هاپتر مثل مرکز جرم کم، قابلیت مانور زیاد، طراحی ساده و مستحکم، آن را به یک ابزار ایدهآل برای کاوش مناطق ناهموار و کوهستانی در محیطهایی با جاذبههای مختلف تبدیل میکند.
هاپتر هنوز در مرحلهی طراحی قرار دارد، اما وقتی ساخته شود، به یک دیسک برگشتپذیر به قطر ۷۰ سانتیمتر و سه پایهی مستقل از هم مجهز خواهد بود و میتواند در سیارهای مثل مریخ تا ۴ متر در هوا بپرد. به خاطر وزن نسبتا کم هاپتر، میتوان چند دستگاه از آن را به طور همزمان برای کاوش، به سطح یک سیاره فرستاد. این باعث میشود که کارهای مختلفی مثل یک تصویربرداری ساده یا بررسی سه بعدی ژئوفیزیکی انجام شود. محققان میگویند قدم بعدی این است که نمونهی اولیهای از این هاپتر را بسازند.
منبع: Science Mag