کنفرانس تغییر اقلیم پاریس؛ آنچه در روز اول گذشت
دوشنبه ۹ آذر، اولین روز برگزاری کنفرانس تغییر اقلیم پاریس بود. در این روز رهبران و نمایندگان کشورهای جهان از جمله باراک اوباما و رئیس جمهور چین، بر تلاش برای کنترل گرمایش جهانی تاکید کردند. معصومه ابتکار نیز که به عنوان نمایندهی ایران در این کنفرانس شرکت کرده، بر کاهش چشمگیر گازهای گلخانهای ایران در صورت برچیده شدن تحریمها تاکید کرد.
رهبران و نمایندگان کشورهای مختلف جهان، از جمله ایران در حالی وارد پاریس شدند که این شهر همچنان در سوگ حملات تروریستی هفتهی پیش به سر میبرد. حامیان محیطزیست چند تظاهرات در این شهر برگزار کردند که بعضی از آنها با دخالت پلیس به خشونت کشیده شد. سالهاست که مذاکرات بین کشورهای مختلف برای کاهش تولید گازهای گلخانهای ادامه دارد و تا به حال تقریبا هیچکدام به نتیجهی ملموسی نرسیده است؛ از جمله کنفرانس کپنهاگ که ۶ سال پیش برگزار شد و به دلیل عدم موافقت کشورهای اصلی شرکتکننده، عملا شکست خورد.
باراک اوباما که کشورش بعد از چین، بزرگترین تولید کنندهی گازهای گلخانهای است و سهمی ۱۲ درصدی در گرمایش جهانی دارد دیروز در سخنرانی خود گفت: «چیزی که ما را امیدوار میکند، این است که کشورهای ما فوریت رسیدگی به این چالش را احساس کردهاند و فهمیدهاند یافتن راهحل برای این مشکل در دستان ماست. ما در یک نقطهی عطف قرار داریم. این لحظهای است که باید سیارهی خود را نجات دهیم.»
در کل نمایندگانی از ۱۹۵ کشور در کنفرانس شرکت کردهاند که معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیطزیست ایران نیز جزو آنهاست. ایران سهم ناچیزی در تولید گازهای گلخانهای دارد. فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه به محض ورود خانم ابتکار از او استقبال کرد. ابتکار بعد از ورود به پاریس گفت که در صورت برداشته شدن تحریمها، ایران میتواند با وارد کردن فناوریهای جدید، میزان انتشار گازهای گلخانهای را به شدت کاهش دهد. خانم ابتکار میگوید در سندی که این کشور به نشست پاریس ارائه داده، تا سال ۲۰۳۰ چهار درصد از تولید گازهای گلخانهای را کم میکند. با این حال اضافه میکند که در صورت رفع تحریمها، این مقدار به ۸ درصد هم میرسد. ابتکار امیدوار است که سازمان ملل بتواند نوعی ارزیابی بر روی انتشار کربن در نتیجهی جنگ، درگیری و تروریسم انجام بدهد.
از جمله اختلافات اصلی میان کشورهای شرکت کننده، میتوان به چگونگی تقسیم کمک هزینههای بینالمللی بین کشورها برای کنترل گازهای گلخانهای اشاره کرد. نخست وزیر هندوستان که کشورش نقش زیادی در انتشار گازهای گلخانهای دارد گفت: «عدالت اقلیمی در این است که هرچند ظرفیت کربنی کمی [در اتمسفر زمین] باقی مانده، کشورهای در حال توسعه فضای کافی برای رشد داشته باشند.»
یکی از تفاوتهای اصلی این کنفرانس با نشستهای سالهای پیش، حضور جدی آمریکا و چین که با هم ۴۰ درصد گازهای گلخانهای دنیا را تولید میکنند است. این دو کشور در سطح روسای جمهور در این کنفرانس شرکت کردهاند و به نظر میرسد که این بار عزم خود را برای کنترل تغییرات اقلیمی جزم کردهاند. آمریکا و چین در سال ۲۰۱۴ بر سر برنامهای جهت کاهش چشمگیر استفاده از سوختهای فسیلی به توافق رسیدند.
اوباما پس از دیدار با «ژین جینپینگ» رئیس جمهور چین گفت که ایالات متحده و چین هر دو بر اینکه انجام اقدام موثر مسئولیت آنهاست تاکید دارند. ژین چینپینگ هم اینطور اشاره کرد: «مبارزه با تغییر اقلیم، ماموریتی مشترک برای بشریت است.» اوباما هم بر اینکه دو کشور در این نشست روی رسیدن به توافقی موثر برای حرکت به سوی اقتصاد جهانی وابسته به تولید حداقلی کربن حرکت میکنند، تاکید کرد. او اینطور افزود که باید به کشورهای در حال توسعه برای سازگار شدن با برنامهی جدید اقتصادی که تولید حداقلی کربن را مد نظر دارد، کمکهای اقتصادی چشمگیری کرد.
پاپ رهبر مسیحیان جهان هم اینطور اظهار کرد: «هر سال وضعیت بدتر میشود. ما دیگر به حد نهایی رسیدهایم. اگر بخواهم از کلماتی که حق مطلب را ادا کند استفاده کنم، باید بگویم به مرزهای خودکشی رسیدهایم.»
بیشتر دانشمندان اعتقاد دارند که اگر کنفرانس پاریس شکست بخورد و نتیجهای حاصل نشود، جهان در مسیر رسیدن به سرنوشتی شوم قرار خواهد گرفت. مسیری که نتیجهاش متوسط بالاتر دمای جهانی، طوفانهای سهمگینتر، خشکسالیهای بیشتر، ذوب شدن یخهای قطبی، افزایش سطح آب اقیانوسّها و در نتیجه تهدید زندگی زمین خواهد بود.
منبع: Reuters, Paris Match
دوست دارم امیدوار باشم که این کنفرانس به نتیجه عملی برسه 🙁