جنگ در خاورمیانه، آلودگی هوا را کاهش داده است
درگیریهای گسترده در خاورمیانه که از سال ۲۰۱۰ آغاز شده، منجر به کاهش آلودگی هوا شده است. دلیل این کاهش، مهاجرت مردم به خارج از شهرهای بزرگ درگیر جنگ، مثل دمشق بوده است.
پژوهشگران میگویند که سطح آلایندههای هوا در کشورهایی مثل سوریه و عراق که در سالهای اخیر درگیر جنگهای داخلی بودهاند، به شکل محسوس کاهش پیدا کرده است. از زمان شروع جنگ داخلی سوریه، میزان نیتروژن-دیاکسید هوا در دمشق تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. پژوهشگران دلیل این اتفاق را مهاجرت گسترده از شهرهای بزرگ و تعطیل شدن فعالیتهای اقتصادی میدانند. شهرهای بزرگ سوریه و عراق که زمانی پر از خودروهای شخصی و اتوبوسها بودند، اکنون بر اثر جنگ کاملا خلوت شدهاند و در نتیجه آلودگی کمتری در آنها تولید میشود.
این در حالیست که در لبنان، جایی که نسبت به سالهای قبل آرامش بیشتری برقرار شده، آلودگی هوا تا ۳۰ درصد افزایش یافته است. البته دلیل عمدهی آن را میتوان مهاجرت بیش از ۱/۵ میلیون نفر از پناهجویان سوری به شهرهای بزرگ لبنان مثل بیروت و تریپولی دانست. نیتروژن-دیاکسید گازی است که معمولا از مصرف سوختهای فسیلی در وسایل نقلیه منتشر میشود.
این درحالیست که دست کم از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰، خاورمیانه به دلیل رشد اقتصادی، مثل شرق آسیا افزایشی سریع در آلودگی هوا را تجربه میکرد. با این حال پس از وقوع انقلابهای متعدد در کشورهای عرب خاورمیانه و درگیر شدن آنها در جنگهای فرسایشی داخلی، این افزایش آلودگی هوا متوقف شد. جالب اینجاست که در یونان، کشوری که درگیر جنگ داخلی نیست ولی با رکود شدید اقتصادی مواجه بوده نیز میتوان کاهش آلایندهها را مشاهده کرد، به طوری که از سال ۲۰۰۸ میزان نیتروژن-دیاکسید در آتن تا ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
دکتر «جاس للیولد» (Jos Lelieveld) از موسسهی تحقیقاتی مکسپلانک در آلمان میگوید: «در عراق میتوان به وضوح کاهش آلودگی هوا را مشاهده کرد. عراق در دو سال گذشته با داعش درگیر بوده است. مثلا در منطقهای واقع در شمال غربی بغداد، جایی که داعش توانسته بر آن تسلط پیدا کند آلودگی هوا کاهش یافته است. ولی شهر کربلا که اکثر مردم آن شیعه هستند، همچنان رونق اقتصادی، حضور جمعیت و در نتیجه آلودگی زیاد هوا برقرار است.» در قاهره، پایتخت مصر نیز پس از گذر از ناآرامیها، کمکم آرامش در حال بازگشت است و در نتیجه سالی ۵ تا ۷ درصد بر آلودگی هوا بر اثر نیتروژن-دیاکسید افزوده میشود.
جنگ در خاورمیانه، منجر به مهاجرت مردم از شهرهای بزرگ درگیر جنگ و در نتیجه کاهش جمعیت آنها شده است. این باعث شده که فعالیتهای اقتصادی، رفت و آمد با وسایل نقلیهی بنزینی-گازوییلی و در نتیجه آلودگی هوا کاهش یابد.
از سال ۲۰۰۴، دانشمندان با استفاده از ماهوارهی «آورا» (Aura) ناسا توانستهاند به صورت خیلی دقیق میزان آلایندههای جوی زمین را اندازهگیری کنند. در پژوهش جدید، از دادههای این ماهواره برای تشخیص اینکه چگونه فعالیتهای اقتصادی، سیاسی و نظامی میتواند بر آلودگی هوا تاثیر بگذارد استفاده شده است. نتیجهی این پژوهش در ژورنال «ساینس ادونسز» (Science Advances) منتشر شده است.
منبع: The Guardian, NyTimes