نقد فیلم جاندار؛ زیرپا گذاشتن قواعد زیباییشناسی سینما
فیلم جاندار جزو فیلم اولیهایی بود که امید زیادی به آن میرفت. اولین فیلم پدرام پورامیری و حسین امیری دوماری درامی اجتماعی بود با حضور بازیگران قدری از فاطمه معتمدآریا گرفته تا باران کوثری و حامد بهداد و در کارنامه این دو نفر هم یک فیلم کوتاه درخشان به اسم «نسبت خونی» وجود داشت که کنجکاومان میکرد ببینیم این دو کارگردان جوان بیست و چند ساله چه در چنته دارند.
در نقد فیلم «جاندار» میشود یکی از مهمترین آسیبهای سینمایی اجتماعی این سالها را تحلیل کرد: این فیلمها زشت هستند. برای نشان دادن نکبت و فلاکت زندگی کاراکترهایشان زیباییشناسی قاب و دوربین و میزانسن و کارگردانی را کنار میگذارند و به تمام معنا از ابتدا تا پایان از بازیگرانشان گرفته تا طراحی صحنه و حرکت دوربین هیچ نشانی از زیباییشناسی ندارد.
«جاندار» هیچ تفاوتی با درامهای اجتماعی طبقه متوسط رو به پایین این سالها ندارد. با کمی شادی شروع میشود و نکبت رفته رفته همه فیلم و شخصیتهایش را دربرمیگیرد و کمکم یقه مخاطبش را هم میچسبد.
«جاندار» فیلم ترسویی از کار درآمده که نمیتواند کاراکترهایش را به سرانجام برساند. میتوانست صاحب یک ایده ناب روانشناختی باشد اما همان را هم نابود میکند. انتخاب مادر بین پسر و دخترش میتوانست به عقدههای اودیپی و مفاهیم فرویدی برگردد اما ناگهان معلوم میشود که او نامادری است و خب دیگر چالش معنایی ندارد. حالا زنی را داریم که پشت فرزند واقعیاش ایستاده و کاملا هم طبیعی است.
وقتی کاراکترها روی هوا باشند طبعا بازیگران هم خوب از کارشان برنمیآیند. حیرتانگیز است که فاطمه معتمدآریا چطور از قلههای رفیع بازیگری به چنین بازی متوسط زنجمورهای رسیده است. یا مسعود کرامتی گرم دوستداشتنی در فیلم چقدر نچسب است. بهترین بازیگر فیلم اتفاقا نقش بدمن را دارد. جواد عزتی چنان با شور و حرارت نقشاش را ایفا میکند که تنها کاراکتر فیلم است که میتواند تماشاگر را همراه خودش کند گیرم که کاراکتر دوستداشتنی هم نداشته باشد.
اینها البته مشکلات فرعی فیلم است. مشکل اصلیاش همان زشتی است. در سالهای اخیر کم نداشتیم از این فیلمهایی که به بهانه نمایش مشکلات اجتماعی به خودشان اجازه دادهاند چشم و گوش مخاطب را با پلانهای زشت، گریه و زاری و ضجهها آزار بدهند. متاسفانه درک و دریافت کارگردانان از مشکلات اجتماعی و شیوه نمایش آنها، سطحی و بدتر از آن دمده است. «جاندار» فیلمی است که تازه با همه این اشکالات به شدت طولانی است در حالی که فیلمنامه آن کشش این مدت زمان را ندارد. در حقیقت درام بسط و گسترش پیدا نمیکند و فقط شاهد تکرار همان موقعیت انتخاب اول و اختلاف میان اعضای خانواده به شیوههای مختلف و در موقعیتهای مختلف هستیم.
«جاندار» فیلم بیجانی از کار درآمده که مخاطبش را آزار میدهد. نه آزاری که منجر به زنده شدن چیزی در وجود او شود. نه آزاری که به فرم هنر باشد. آزار به خاطر اینکه در نشان دادن نکبت فرمولهای زیباییشناسی را رعایت نمیکند.
برای آگاهی از آخرین اخبار و اطلاعات جشنواره فیلم فجر به صفحه ویژه جشنواره فیلم فجر ۹۷ در دیجیکالا مگ بروید.
جان دار فیلم خوبی بود و مشکلات جامعه رو به خوبی نشون میداد ، خب ما به اینجور فیلم ها هم نیاز داریم ، در کنار کمدی ها فیلم های اجتماعی هم جایگاهی دارند که باید به هر دو پرداخته بشه. فیلنامه عالی بود. بازی بازیگران هم خوب بود.
بسیار نقد عالی و خوبی بود کاش به کپی برداری نویسندگان فیلم از سریال زیر تیغ هم اشاره میکردید ولی در کل نقد تان خیلی منصفانه بود
یعنی خیلی آدم هنر نشناسی هستی که به همچین فیلم آشغالی به درد بخور میگی تو بهتره بری فیلم خانم یایا رو ببینی حتما بعد اونم میگی بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران
بسیار بسیار عالی بود و دقیقا مشکلات جامعه را بیان میکند و اینکه منتقدین میگویند فیلم به درد نخوری است، به نظر من نظر آنها به درد نخور است.که ننمیخوان واقعیت هارو ببین.