مدیتیشن ما را نسبت به ضمیر ناخودآگاهمان هوشیارتر میکند
طبق مقالهای پژوهشی که اخیرا منتشر شده، افرادی که مدیتیشن میکند نسبت به افراد عادی از فعالیت ناخودآگاه مغزشان بیشتر آگاه هستند. نتایج این مطالعه نشان میدهند که احساس کنترل خودآگاه روی اعمال میتواند در افراد متغیر باشد و میتواند سرنخهای بیشتری برای درک بهتر ماهیت پیچیدهی اختیار به ما بدهد.
اولین آزمایش معروفی که تصور ما از اختیار را به چالش کشید در سال ۱۹۸۳ توسط عصبشناسی به نام «بنجامین لیبت» انجام شد. در این آزمایش فعالیت الکتریکی مغز فرد تحت نظر قرار میگرفت و در همین حال از آنها خواسته میشد که هر وقت دلشان میخواهد کلیدی را فشار دهند. همچنین آنها به ساعت مخصوصی نگاه میکردند که با آن میتوانستند زمان دقیق تصمیمگیریشان را ثبت کنند.
معمولا افراد فکر میکنند که ۲۰۰ میلیثانیه قبل از حرکت انگشتانشان تصمیم به این کار میگیرند. اما الکترودها نشان میدهند آن قسمت از مغزشان که حرکت انگشت را کنترل میکند، ۳۵۰ میلیثانیه قبل از زمانی که آنها احساس میکنند تصمیم گرفتهاند، فعال میشود. این نشان میدهد که ناخودآگاه مغز تصمیم میگیرد که چه زمانی کلید را فشار دهد.
در یک پژوهش جدید، تیمی از دانشگاه ساسکس در برایتون نسخهی کوچکتر و سادهتری از این آزمایش را با ۵۷ داوطلب انجام دادند که ۱۱ نفر آنها به طور منظم مدیتیشن انجام میدادند. در افرادی که اهل مدیتیشن بودند معمولا فاصلهی زمانی بین وقتی که تصمیم میگرفتند انگشتشان را تکان دهند تا زمانی که انگشتشان واقعا تکان میخورد بیشتر بود. این فاصلهی زمانی برای آنها ۱۴۹و برای دیگران ۶۸ میلیثانیه بود.
«پیتر لاش»، یکی از اعضای این تیم میگوید این نشان میدهد که آنها فعالیت مغزیشان را زودتر از اکثر افراد تشخیص میدادند. به این ترتیب او هم معتقد است که مدیتیشن به افراد کمک میکند تا از فرایندهای داخلی بدنشان بیشتر آگاه باشند.
البته بعضی از افراد نتیجهگیری از چنین آزمایشهایی را مورد انتقاد قرار دادهاند. آنها میگویند اینکه از مردم بخواهیم یک جا بنشینند و در زمانهای تصادفی کلیدی را فشار دهند، یک وضعیت مصنوعی است و شاید به تصمیمات واقعی مثل رای دادن در یک رفراندوم ارتباطی نداشته باشد.
منبع: New Scientist