صدای مرموز موسیقی پاپ ایران؛ مروری بر آثار محسن چاوشی

محسن چاوشی یکی از پرطرفدارترین خواننده‌های دهه ۸۰ و ۹۰ است و درنتیجه خبر مربوط به آلبوم «ابراهیم» او اهمیت زیادی پیدا می‌کند. الان چیزی حدود یک دهه است که چاوشی در اوج قرار دارد. در همه این سال‌ها کارهایش با استقبال فوق‌العاده‌ای روبه‌رو شده‌اند و طرفدارانی از اقشار مختلف در گروه‌های سنی متفاوت دارد. اگر در اینترنت درباره چاوشی جست‌وجو کنید می‌بینید که لقبش «آقای خاص» است. برای مرد مرموز موسیقی پاپ ایران لقب برازنده‌ای است. کمتر از هر خواننده دیگری از او عکس منتشر شده. از سال ۱۳۸۲ به صورت غیررسمی فعالیتش را در موسیقی شروع کرد و پنج سال بعد از آن، اولین آلبوم رسمی‌اش، «یه شاخه نیلوفر» را منتشر کرد ولی تا امروز حتی یک اجرای زنده هم نداشته است. کار به جایی رسیده که بعضی‌ها فکر می‌کنند مشکل کنسرت نگذاشتن چاوشی بخاطر صدایش است و بیشتر چیزی که در آلبوم‌هایش می‌شنویم افکت‌های صوتی هستند و با دستگاه صداسازی می‌کند و به همین دلیل توانایی‌هایش در حد اجرای زنده نیستند. دلیل کنسرت نگذاشتن محسن چاوشی را هیچ‌کس نمی‌داند. دلایل خودش مبنی بر نداشتن مجوز (تا قبل از انتشار آلبوم‌های رسمی‌اش) و بعد هم نبود امکانات خیلی قابل قبول بنظر نمی‌رسد. با این وجود بعید است که حرف‌های مخالفانش هم درست باشد. به هرحال افکت‌های صوتی روی صدای خواننده برای اهل فن قابل تشخیص هستند. چاوشی صاحب سبک و صاحب سلیقه است. حالا می‌توانید سبکش و صدایش را دوست داشته باشید یا نه ولی مهم‌ترین ویژگی‌اش منحصربه‌فرد بودنش است. حتی آنهایی که اوایل آمدنش او را با یکی از خوانندگان آن طرف آب مقایسه می‌کردند بعد از دومین آلبوم غیررسمی‌اش متوجه شدند که محسن چاوشی یک مسیر جدید در موسیقی است که با هیچ‌کس قابل مقایسه نیست.

دیسکوگرافی محسن چاوشی

نفرین، لنگه کفش و متاسفم

اولین آلبوم محسن چاوشی با نام «نفرین» در سال ۱۳۸۳ در فضای مجازی منتشر شد. آلبوم نفرین به خاطر ترانه‌های عاصی، خشمگین و متفاوتش خیلی زود مخاطبان خودش را میان جوانان پیدا کرد. ترانه‌ی معروف‌ترین کارهای این آلبوم را مریم حیدرزاده و همکار سال‌های بعد چاوشی یعنی حسین صفا سروده بودند. سال بعد آلبوم «خودکشی ممنوع» بیرون آمد که به اندازه «نفرین» نگرفت. دو آلبوم «لنگه کفش» و «متاسفم» هم در فضای مجازی منتشر شد. در سال ۱۳۸۶ آهنگ‌های فیلم توقیف شده «سنتوری» به صورت غیرمجاز در اینترنت لو رفت. آلبومی که در سال ۱۳۹۰ به صورت رسمی منتشر شد.

سنتوری

چاوشی کنار اردوان کامکار ممکن است در وهله اول ترکیب نامتجانسی بنظر برسد اما نتیجه سلیقه داریوش مهرجویی کار درجه یکی درآمد و حتی پیش از دیدن «سنتوری» قطعات «سنگ صبور»، «زخم زبون»، «خیانت» و «من با تو خوشم» طرفداران زیادی پیدا کرد. شایعات می‌گفتند که اصلا «سنتوری» بخاطر مجوز نداشتن محسن چاوشی توقیف شده است اما چاوشی مجوز گرفت و همچنان فیلم مهرجویی توقیف ماند. همه قطعاتی که چاوشی برای فیلم «سنتوری» خواند تبدیل به هیت شدند. حسین صفا و ترانه مکرم حالا دیگر ترانه‌سراهایی بودند که نام‌شان همراه چاوشی می‌آمد. بعضی از قطعات مثل «خیانت» ترکیب سبک پاپ و ترنس بودند و بین جوانان حسابی گل کردند.

یه شاخه نیلوفر

اولین آلبوم رسمی محسن چاوشی در سال ۱۳۸۷ منتشر شد و به معنای واقعی کلمه بازار موسیقی را ترکاند. کسانی که سال‌ها چاوشی را در فضای مجازی دنبال کرده بودند و بعد هم سر فیلم «سنتوری» از صدایش لذت می‌بردند، حالا فرصت پیدا کردند که یک آلبوم رسمی از خواننده موردعلاقه‌شان بخرند. آلبوم شامل ۱۲ قطعه بود که بیشترشان تلفیقی از پاپ و یکی از سبک‌های ترنس، رگه، هاوس یا سافت راک بود. قطعات «یه شاخه نیلوفر»، «کجاست بگو» و «عصا» مهم‌ترین قطعات این آلبوم پرفروش شدند. «یه شاخه نیلوفر» و «سنتوری» نشان دادند که برای چاوشی ترانه و تنظیم هم از اهمیت زیادی برخوردار است. او احتمالا جزو معدود خوانندگانی است که می‌شود یک خط سیر مشخص را در ترانه‌هایش دنبال کرد. یکی از دلایلش همکاری دائمی او با حسین صفاست. حالا دیگر تصور چاوشی بدون صفا تقریبا غیرممکن است. بخشی از اهمیت چاوشی بخاطر ترانه‌های تلخی است که می‌خواند و اتفاقا با صدایش خیلی جور درمی‌آیند.

ژاکت

سال ۱۳۸۸ چاوشی دومین آلبوم رسمی خود را به بازار داد. آلبوم «ژاکت» توانست از آلبوم قبلی او هم موفق‌تر باشد. این آلبوم پرفروش‌ترین آلبوم ۸۸ و یکی از موفق‌ترین آلبوم‌های موسیقی این سال به انتخاب مردم شد. امیر ارجینی و حسین صفا ترانه‌سرا بودند و بیشتر آهنگ‌ها را خود چاوشی در سبک ترنس و راک تنظیم کرده بود. «چاردیواری»، «اسیری» و «دلشوره» قطعات مهم این آلبوم بودند. منتقدان موسیقی «ژاکت» را در مسیر درست آلبوم قبلی چاوشی ارزیابی کردند. چاوشی در همه زمینه‌ها پیشرفت کرده بود.

حریص

چاوشی که انگار روی دور افتاده بود به فاصله یک‌سال سومین آلبومش را هم منتشر کرد. آلبومی که خود چاوشی آن را کامل‌ترین اثرش می‌داند. طرفداران چاوشی «حریص» را تبدیل به پرفروش‌ترین آلبوم سال ۸۹ کردند. در نظرسنجی سایت موسیقی ‌ما، «حریص» توانست با کسب آرای بیشتر در رقابت با آلبوم‌های «رگ خواب» محسن یگانه و «یه خاطره از فردا» احسان خواجه‌امیری عنوان محبوب‌ترین آلبوم پاپ سال ۱۳۸۹ موسیقی ایران را نصیب خود کند. کار چاوشی یک لم خاصی دارد که با وجود استفاده از ترانه‌هایی با مضامین مشابه و تنظیم‌هایی که بعد از دو آلبوم دیگر به گوش آشنا بودند، باز هم می‌تواند مخاطب جلب کند و کهنه بنظر نمی‌رسد.

پرچم سفید

در فاصله «حریص» (۱۳۸۹) و «پرچم سفید» (۱۳۹۰) آلبوم «سنتوری» این‌بار به صورت رسمی به بازار آمد. «پرچم سفید» نتوانست موفقیت‌های قبلی چاوشی را تکرار کند. البته همچنان در بازار توفیق زیادی پیدا کرد و یکی دو قطعه هیت هم داشت. ولی منتقدان آن را یک اثر تکراری از چاوشی خواندند که نکته جدیدی نداشت. این پنجمین آلبوم استودیویی محسن چاوشی بود که با ترانه‌های حسین صفا و اسلام ولی محمدی و تنظیم‌های محسن چاوشی، کوشان حداد، سینا حجازی، امیر جمال‌فرد و شهاب اکبری ساخته شد. آهنگسازی کلیه قطعات با خود محسن چاوشی بود.

من خود آن سیزدهم

«من خود آن سیزدهم» سال ۱۳۹۱ یکی از پرفروش‌ترین آلبوم‌های سال بود. پس از گذشت ۲ روز از انتشار آلبوم محسن چاوشی در صفحه رسمی فیسبوک خود اعلام کرد که آلبوم برای تیراژ دوم رفته است. چاوشی این‌بار سراغ اشعار کلاسیک خیام و باباطاهر رفته بود. این آلبوم موردعلاقه طرفداران چاوشی نیست. ششمین آلبوم استودیویی محسن چاوشی با تنظیم‌های آشنای شهاب اکبری، کوشان حداد، امیر جمال فرد و محسن چاوشی منتشرشد. در این آلبوم هم آهنگسازی کلیه قطعات با محسن چاوشی بوده است.

پاروی بی‌قایق

مهم‌ترین نکته آلبوم «پاروی بی‌قایق» همکاری چاوشی با روزبه بمانی در دو قطعه «دزیره» و «قهوه قجری» بود. ناگهان شبکه‌های اجتماعی از نظرات مختلف درباره «پاروی بی‌قایق» که اکثرا هم مثبت بود، پر شد. این آلبوم هم پرفروش‌ترین آلبوم سال ۱۳۹۳ شد. «پاروی بی‌قایق» شروع دوره جدیدی از کارنامه محسن چاوشی است که کم‌کم ترانه‌های متفاوت‌تری می‌خواند. میکس و مستر آلبوم پاروی بی قایق توسط کریس بائونر در آلمان انجام شده است.

امیر بی‌گزند

هشتمین آلبوم رسمی چاوشی، «امیر بی‌گزند»، در سال ۱۳۹۵ منتشر شد و نه تنها نبض بازار فروش را به دست گرفت که توسط منتقدان و روزنامه‌نگاران حوزه موسیقی هم تحسین شد. این آلبوم با اشعاری از مولانا و اشعار دیگری از حسین صفا و علی‌اکبر یاغی‌تبار روانه بازار شد. دو قطعه «این کیست این؟» و «متصل» با تنظیم‌های خوب‌شان خیلی زود گل کردند. بهترین قطعات این آلبوم آنهایی بودند که تنظیم‌شان برعهده خود چاوشی یا بهروز صفاریان بود.

آلبوم‌های گروهی

چاوشی در آلبوم‌های گروهی و مناسبتی زیادی حضور داشته و تک‌آهنگ هایی منتشر کرده است. اولین آلبوم گروهی چاوشی «سلام آقا» (محصول ۱۳۸۸) بود که به مناسبت محرم منتشر شد. چاوشی در این آلبوم دو قطعه اجرا کرد. آهنگ «غدیر خون» تبدیل به مهم‌ترین قطعه‌ی این آلبوم شد. یک سال بعد با بابک جهانبخش، رضا صادقی، رضا یزدانی، حامی، علی اصحابی و علیرضا شهاب برای تولد امام رضا آلبوم گروهی «هشت» را به بازار داد. آلبوم «خاص» محصول ۱۳۹۰ در سبک ترنس بود و بخاطر رویکرد جوان‌پسند آهنگ‌ها موردتوجه قرار گرفت. قطعات چاوشی، فرزاد فرزین، رضا یزدانی و مازیار فلاحی در این آلبوم بیشتر از بقیه مشهور شد. همین موقع آلبوم گروهی «دل‌صدا» هم با قطعاتی از چاوشی، فریدون آسرایی، فرزاد فرزین، شهاب رمضان و یکی دو چهره نه چندان معروف منتشر شد که خیلی موفق نبود. در آلبوم «من و ما» آهنگ «دیگه دوستم نداره» چاوشی اولین قطعه بود اما مرتضی پاشایی با قطعه «قلبم رو تکراره» حضور موفق‌تری داشت.

به روز رسانی شد: از امروز می‌توانید آلبوم «ابراهیم» محسن چاوشی را از اینجا بخرید.