لپ تاپ هنوز منسوخ نشده است

به نظر می‌رسد صنعت رایانه‌های شخصی پس از انتشار گزارش جدید سایت تحلیل بازار «کانالیس» (Canalys) دچار التهاب و تشویش شده باشد. بر طبق این گزارش فروش جهانی رایانه در سه‌ماهه‌ی اول سال جاری میلادی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۳ درصد کاهش یافته است و از میانه‌ی سال ۲۰۱۱ تا کنون در پایین‌ترین میزان خود قرار دارد. چنین گزارش‌هایی اگر خارج از زمینه‌ی صحیح خود بررسی شوند نه‌تنها ترسناک بلکه خطرناک هستند؛ چراکه هم به مصرف‌کنندگان و هم به تصمیم‌گیرندگان شرکت‌های بزرگ تولیدکننده این تصور غلط را القا خواهند کرد که ما در دوره‌ی پسا-رایانه زندگی می‌کنیم که در آن رایانه و لپ تاپ دیگر منسوخ شده است.

ولی در دنیای واقعی میزان فروش رایانه و لپ تاپ آن‌قدر که این گزارش نمایش می‌دهد بد نیست. در واقع بخش لپ تاپ‌های ارزان قیمت در حال رشد کردن است. مردم هنوز رایانه‌های خود را دوست دارند ولی دیگر خیلی زودبه‌زود آن‌ها را عوض نمی‌کنند. دلیل این موضوع هم این است که هزینه‌ی خرید یک لپ تاپ که به معنای واقعی تجربه‌ی کاربر را ارتقا دهد هنوز بسیار بالا است. در اینجا ناچار هستیم به تولیدکنندگان لپ تاپ یک نصیحت بکنیم: قیمت‌ها را کاهش دهید و امکاناتی را که می‌تواند کاربر را متقاعد کند لپ تاپ قدیمی خود را ارتقا دهد به‌صورت استاندارد روی تمام لپ تاپ‌های بالای ۳۰۰ دلار ارایه کنید.

بر اساس گزارش NPD که دیگر کمپانی تحلیل‌گر بازار رایانه‌های شخصی است، خرده‌فروشی رایانه به مصرف‌کنندگان در ایالت متحده امریکا تنها ۵ درصد از نظر تعداد و ۶ درصد از نظر ارزش مالی در سه‌ماهه‌ی اول امسال افت کرده است. به‌طور مشخص در بخش لپ تاپ فروش سیستم‌های زیر ۳۰۰ دلار به میزان قابل‌توجه ۱۹ درصد رشد کرده و بیشترین میزان فروش کلی را به خود اختصاص داده است. فروش لپ تاپ‌های رده‌بالا با قیمت بیش از ۷۰۰ دلار به میزان اندک ۴ درصد کاهش پیدا کرده ولی فروش لپ تاپ‌های میان‌رده با قیمت بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ دلار سقوط شدید ۱۹ درصدی را به خود دیده است. اگر فروش لپ تاپ را بر اساس سیستم‌عامل تقسیم‌بندی کنیم لپ تاپ‌های ویندوزی در کل با ۲ درصد کاهش نسبت به کروم‌بوک‌ها و مک‌بوک‌ها که به ترتیب ۵ و ۷ درصد کاهش داشته‌اند افت فروش بسیار کمتری پیدا کرده‌اند.

اصلا مایه‌ی تعجب نیست که لپ تاپ‌های ارزان‌قیمت و به‌ویژه لپ تاپ‌های ارزان ویندوزی عملکردی به این خوبی دارند. با هزینه‌ای در حدود ۲۰۰ دلار و یا حتی ۱۵۰ دلار هنگام حراجی‌ها می‌توانید چیزی نظیر لپ تاپ لنوو Ideapad 100S بخرید که تنها اندکی بیش از ۹۰۰ گرم وزن دارد، با هر بار شارژ نزدیک به ۱۰ ساعت کار می‌کند و ویندوز ۱۰ روی آن برای وب‌گردی یا استفاده از نرم‌افزارهای مایکروسافت آفیس کاملا کافی است. در این بازه‌ی قیمتی خرید یک لپ تاپ دوم یا یک لپ تاپ برای فرزندان کاملا توجیه‌پذیر است.

همه‌ی لپ‌تاپ‌های بالاتر از ۳۰۰ دلار باید صفحه‌نمایش ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل و درایو SSD داشته باشند.

برای کسانی که توان پرداخت هزینه‌ی بالای ۷۰۰ دلار را دارند لپ تاپ‌های رده‌بالای امروزی کاملا منطقی به نظر می‌رسند. می‌توانید یک لپ تاپ فوق‌العاده باریک و سبک با عمر باتری طولانی، صفحه‌نمایش بسیار باکیفیت و قدرت بسیار بالا در اختیار داشته باشید. بااین‌حال هزینه‌ی میانگین برای خرید یک لپ تاپ زیر ۵۰۰ دلار است و برای چندین سال گذشته هم همین وضعیت برقرار بوده. مشتریان اندکی توان تعویض لپ تاپ قدیمی خود با سیستمی به این گرانی را دارند.

دلیل عملکرد بسیار بد لپ تاپ‌های میان‌رده این است که اغلب آن‌ها چندان بهتر از مدل‌های قدیمی‌تر هم‌رده‌ی خود نیستند. ۴ یا ۵ سال پیش یک لپ تاپ میان‌رده به‌طورمعمول دارای یک پردازنده‌ی اینتل Core i3 (یا شاید Core i5)، ۴ گیگابایت رم، ۵۰۰ گیگابایت هارددیسک و صفحه‌نمایشی با رزولوشن ۱۳۶۶ در ۷۶۸ پیکسل بود. امروز هم اکثر لپ تاپ‌ها در این بازه‌ی قیمت هنوز صفحه‌نمایشی ناخوشایند با رزولوشن پایین دارند؛ گرچه برخی از آن‌ها به قابلیت لمسی مجهز شده‌اند.

حتی کم‌توقع‌ترین مشتریان هم ارزش یک صفحه‌نمایش باکیفیت‌تر با ۳۳ درصد فضای بیشتر را درک می‌کنند.

اکثر لپ تاپ‌های میان‌رده هنوز از هارددیسک‌های مکانیکی استفاده می‌کنند و به پردازنده‌های Core i3 یا Core i5 مجهز هستند. درست است که این پردازنده‌های جدید از نسل‌های قبلی خود سریع‌تر هستند ولی این افزایش سرعت به‌قدری نیست که تجربه‌ی وب‌گردی یا استفاده از آفیس را به شکلی قابل‌توجه بهبود دهد. بسیاری از لپ تاپ‌های میان‌رده هنوز نسبتا حجیم هستند و در ساخت آن‌ها از پلاستیک نامرغوب به‌جای آلومینیوم، منیزیم یا فیبر کربن استفاده شده است.

البته خبر خوب این است که اگر به اندازه‌ی کافی پژوهش کنید می‌توانید لپ تاپی زیر ۷۰۰ دلار با امکاناتی عالی بیابید. برای مثال لپ تاپ ایسوس مدل VivoBook E403SA با قیمت ۳۹۹ دلار به فروش می‌رسد ولی به صفحه‌نمایش ۱۰۸۰p، عمر باتری بیش از ۹ ساعت، پورت شارژر از نوع USB Type-C و ۱۲۸ گیگابایت حافظه‌ی SSD مجهز شده است. یا با پرداخت تنها اندکی بیش از ۶۰۰ دلار لپ تاپ لنوو ThinkPad 13 بدنه‌ای بادوام از جنس آلومنیوم، صفحه‌نمایشی Full HD، حافظه‌ی جانبی SSD، بیش از ۹ ساعت دوام باتری و یکی از بهترین کیبوردهای ممکن را در اختیار شما قرار خواهد داد. هیچ‌کدام از این سیستم‌ها به یک پردازنده‌ی فوق‌العاده سریع، صفحه‌نمایشی فوق‌العاده باکیفیت یا سریع‌ترین SSD موجود در بازار مجهز نیستند، ولی حداقل با خرید آن‌ها به برخی از امکانات پایه دسترسی پیدا می‌کنید.

همچنین در بازه‌ی قیمت میان‌رده‌ها می‌توانید یک تبلت هیبریدی یا یک لپ تاپ تبدیل‌پذیر تهیه کنید که امکان تغییر حالت بین لپ تاپ و تبلت را داشته باشد. گرچه احتمالا چنین دستگاهی بهترین عملکرد را از نظر سرعت و شفافیت صفحه‌نمایش نخواهد داشت ولی قابلیت‌هایی را در اختیار شما قرار می‌دهد که سیستم قدیمی‌تان نداشته است. گزارش کانالیس که در اکثر زوایا تصویری تیره‌وتار ارایه می‌کند به گجت‌های هیبریدی به‌عنوان یک نقطه‌ی روشن اشاره کرده و این‌گونه می‌نویسد: «انتظار می‌رود تبلت‌های دوکاره و هیبریدی همچنان به فروش خوب خود در ایالات‌متحده ادامه دهند و به بازاری با درآمد بالا تبدیل شوند.»

به‌هرحال نمونه‌هایی نظیر VivoBook E403SA و ThinkPad 13 نشان می‌دهند لزومی ندارد یک لپ تاپ برای ارایه امکاناتی با ارزش ارتقا قیمتی بالای ۷۰۰ دلار داشته باشد. امروز هر لپ تاپی با قیمت بالاتر از ۳۰۰ دلار باید صفحه‌نمایشی با رزولوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل (یا بیشتر) و درایو SSD داشته باشد؛ امکاناتی که در چند سال گذشته روی لپ تاپ‌های میان‌رده وجود نداشته است. هرچند لزوما ضرورتی ندارد ولی بهتر است پورت USB Type-C هم به این مجموعه‌ی استاندارد اضافه شود، چرا که این پورت کاربران را برای استفاده از نسل بعدی لوازم جانبی آماده می‌کند.

حتی کم‌توقع‌ترین مشتریان هم ارزش یک صفحه‌نمایش باکیفیت‌تر با ۳۳ درصد فضای بیشتر برای مالتی‌تسکینگ را درک می‌کنند. صفحه‌نمایش‌های مزخرف ولی معمول ۱۳۶۶ در ۷۶۸ پیکسلی باید سال‌های پیش همانند فلاپی دیسک و پورت پارالل به زباله‌دان تاریخ می‌پیوستند.

صرف این‌که به مردم بگویید اکنون می‌توانند پردازنده‌ی Core i5 نسل دوم خود را با یک پردازنده‌ی Core i5 نسل ششم تعویض کنند نمی‌تواند انگیزه‌ی کافی برای ارتقا دادن سیستم‌های قدیمی در آن‌ها ایجاد کند.

همچنین بهانه‌ی موجهی برای فروش یک لپ تاپ با هارددیسک مکانیکی در سال ۲۰۱۶ وجود ندارد. برخلاف تصور بسیاری از افراد در عملکرد واقعی روزمره‌ی یک لپ تاپ این حافظه‌ی جانبی است که بیشترین تاثیر را دارد نه پردازنده‌ی مرکزی. یک درایو SSD خوب می‌تواند ویندوز ۱۰ را ظرف کمتر از ۲۰ ثانیه به کار بیندازد و اغلب اپلیکیشن‌های معمول را در زیر ۳ ثانیه یا حتی گاهی ۱ ثانیه باز کند. کاربران قطعا زمانی که بتوانند به‌جای ور رفتن با انگشتان در حال زل زدن به یک دایره‌ی چرخان بلافاصله به گشتن در وب بپردازند این تفاوت را حس خواهند کرد. حال که کاربران می‌توانند یک درایو ۱۲۸ گیگابایتی SSD را با قیمتی کمتر از ۴۰ دلار بخرند قطعا تولیدکنندگانی که قطعات را به‌صورت عمده خریداری می‌کنند توان اضافه کردن آن را به لپ تاپ‌های خود دارند.

شاید تولیدکنندگان نمی‌خواهند تکنولوژی‌های روزآمدتر را به حوزه‌ی لپ تاپ‌های میان‌رده بیاورند چرا که قصد دارند کاربران را متقاعد کنند محصولات بالای ۷۰۰ دلار را بخرند. بر اساس نظر «استفان بیکر» (Stephen Baker) که تحلیل‌گر اصلی سخت‌افزارهای مصرفی در NPD است، تولیدکنندگان تجهیزات اصلی یا همان OEMها نیاز دارند حاشیه‌ی سود خود را بالا نگه‌دارند. بیکر می‌گوید: «هزینه‌هایی اضافی در مراحل طراحی، تولید و توزیع محصولات رده‌بالا وجود دارد و در نتیجه OEMها برای پوشش دادن این هزینه‌ها باید پول بیشتری به دست آورند. کاهش قیمت‌ها در محصولات سطح بالا به‌احتمال‌زیاد آن‌قدر موجب بالا رفتن فروش نخواهد شد که جبران میزان دلارهایی که با کاهش قیمت از دست می‌روند را بکند.»

بااین‌حال اگر تولیدکنندگان واقعا قصد دارند تعداد بیشتری لپ تاپ بفروشند لازم است انگیزه‌ی بیشتری را در خریداران برای ارتقا دادن سیستم‌های قدیمی ایجاد کنند. صرف این‌که به مردم بگویید اکنون می‌توانند پردازنده‌ی Core i5 نسل دوم خود را با یک پردازنده‌ی Core i5 نسل ششم تعویض کنند نمی‌تواند انگیزه‌ی کافی را در آن‌ها ایجاد کند. تبدیل کردن صفحه‌نمایش ۱۰۸۰p، حافظه‌ی SSD و پورت USB Type-C به امکانات استاندارد می‌تواند این انگیزه را در کاربران ایجاد کند؛ آن‌هم بدون مخدوش کردن جایگاه لپ تاپ‌های رده‌بالاتری که کیفیت ساخت بهتر، صفحه‌نمایش زیباتر و قدرت بیشتری دارند.

‌

منبع: Laptop Mag