عزتالله انتظامی، آقای بازیگر و عزت سینمای ایران رفت
عزتالله انتظامی بازیگر بزرگ سینما و تئاتر ایران صبح جمعه بیست و ششم مرداد ماه ۱۳۹۷ در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
عزتالله انتظامی در کارنامه پربار سینمایی خود که بیش از نیم قرن فعالیت در آن به چشم میخورد برخی از ماندگارترین نقشهای سینمای ایران را بازی کرد و به همین دلیل لقب «آقای بازیگر» را گرفت. مجید انتظامی فرزند او در گفتوگو با خبرگزاری ایرنا خبر درگذشت این بازیگر بزرگ را تصدیق کرده است.
عزتالله انتظامی اولین بازیگر ایرانی بود که موفق به دریافت جایزه از فستیوال بینالمللی شد. افتخاراتی که از جشنوارههای داخلی کسب کرده قابل شمارش نیست. او با کارگردانان بزرگی مثل علی حاتمی، مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی و ناصر تقوایی همکاری کرده است.
آقای بازیگر خردادماه سال ۱۳۰۳ در محله سنگلج تهران متولد شد. سال ۱۳۲۶ بود که وارد تئاتر شد. با اندک اندوختهای که داشت به مدرسهای در هانوفر آلمان رفت تا آنجا تئاتر و سینما و بازیگری بیاموزد. او به همراه علی نصیریان و محمدعلی کشاورز به عنوان بازیگر و غلامحسین ساعدی به عنوان نویسنده، گروهی به وجود آوردند و کارهای درجه یکی روی صحنه بردند.
عزتالله انتظامی در سال ۱۳۴۸ با بازی در فیلم «گاو» داریوش مهرجویی وارد سینما شد. نقشی که قبلا روی صحنه تئاتر هم آن را ایفا کرده بود. بازی او در نقش مش حسن چشم همه را خیره کرد. او در سطح بهترین بازیگران متد اکتینگ توانست نقش مردی را ایفا کند که چنان به گاوش (که منبع درآمد اوست) دلبسته که بعد از مرگ گاو دچار دگرگونی میشود و حاضر است خودش را به جای گاو ببیند.
در همکاریهای بعدی با مهرجویی درخشش او بیشتر به چشم آمد. مگر میشود عتاب و خطاب و شیرینیهای نقش عباس آقا سوپرگوشت فیلم «اجارهنشینها» را فراموش کرد؟ یا حضور کوتاه و تاثیرگذارش در فیلم «هامون» و دیالوگهایی که همه تبدیل به جملههای ماندگار سینمای ایران شدند.
اولین همکاری او با علی حاتمی هم نتیجه درخشانی داشت. نقش ناصرالدینشاه در فیلم «کمالالملک» اصلا جامهای بود که برای تن آقای بازیگر دوخته شده بود. در «ناصرالدین شاه آکتور سینما» محسن مخملباف تاریخ سینمای ایران را از چشم او در نقش ناصرالدینشاه میبینیم و بازیاش درخشان است.
البته اینطوری نبود که انتظامی فقط در نقشهای پیچیده تاریخی بدرخشد. بازیاش در نقش رسول رحمانی در فیلم «روسری آبی» رخشان بنیاعتماد دلها را به لرزه درآورد. بغضاش، صدایش، حرکاتش آنقدر تاثیرگذار بود که محال است سر آن مونولوگ پایانیاش در فیلم خطاب به بچهها که فقط میخواهد دنبال نوبر کردانی برود اشکتان سرازیر نشود.
در دهه ۸۰ در چند فیلم مهم مثل «گاو خونی» و «حکم» بازی کرد. «حکم» اولین همکاری او با مسعود کیمیایی بود. آخرینبار در سال ۱۳۸۹ در فیلم «جاده ابریشم» روی پرده سینما ظاهر شد و در دهه نود به دلیل بیماری و کهولت سن دیگر فیلمی بازی نکرد اما حضور فعالی در عرصه اجتماعی داشت و بخصوص پیگیر کارهای مربوط به بیمه هنرمندان و بازیگران بود. همین امسال فیلم «زادبوم» ساخته ابوالحسن داوودی که در دهه ۸۰ بازی کرده بود بعد از چند سال توقیف اکران شد. درگذشت این بازیگر بزرگ فقدان جبرانناپذیری برای سینما و تئاتر ایران است.
در نقش رضا معروفی در فیلم «حکم» که یکی از آخرین نقشهایی است که برای بازی در آن در جشنواره فجر تقدیر شد دیالوگ شاهکاری میگوید که با وزن صدا و بازی انتظامی معنا پیدا میکند: «خدا رحمت کنه صادق هدایت رو. یه چیزی رو تو جوونی بهم گفت که تا دنیاست توی گوشمه؛ گفت: آدمیزاد یه سرمایه بزرگ داره؛ خودکشی. نه از ترس، دنیا تنگه، بهت توهین شد طاقت نیاوردی یا خوردی به بن بست برو سراغ سرمایت. پول دفنتو آماده کن مزاحم کسی نباشی. خدافظ.» و خودش تا لحظه آخر عزت سینمای ایران بود و سرمایهای که امروز مرگ او را از ما گرفت.
عکس: از سایت ایران تئاتر