سایه سیاه ویروس کرونا بر صنعت سینمای جهان
صنعت سینما با شدت یافتن همهگیری ویروس کرونا شرایط خوبی را سپری نمیکند. در حالی که سال ۲۰۱۹ برای صنعت سینما پربار بود اما این شادی برای اهالی سینما دیرپا نبود و با ورود به سال ۲۰۲۰ همه چیز در حال تغییر است.
ویروس کرونا در جهان گسترش یافته و تقریبا در اغلب کشورها مسئولین بهداشتی مردم را از حضور در محیطهای شلوغ و پررفتوآمد باز میدارند. سینماها محیطهای سربسته و پرتراکمی هستند که به سرعت در ذهن عموم مردم به محلهای خطرناک انتقال ویروس بدل شدهاند و به همین خاطر گیشهها در سراسر جهان شرایط بحرانی را از سر میگذرانند.
در چین که مبدا بیماری بوده وعمده مبتلایان و تلفات (بیش از ۸۰ هزار مبتلا و بیش از ۲ هزار و ۹۰۰ مورد مرگ) از اهالی این کشور بودهاند، هفتههاست که بسیاری از سالنهای سینما بسته شدهاند. اما گیشههای سینما در کره جنوبی، ایتالیا و ژاپن که سومین بازار بزرگ جهانی است آسیب جدی دیدهاند. بعضی از کارشناسان تخمین زدهاند که ویروس کرونا میتواند در حدود ۵ میلیارد دلار خسارت به صنعت سینما در جهان وارد کند. برای درک بهتراین عدد بد نیست بدانید مجموع درآمد فروش فیلم در سینماهای سراسر جهان در سال ۲۰۱۹ حدود ۴۲.۵ میلیارد دلار بوده است.
این میزان خسارت پیشبینیشده البته ممکن است از پیشبینی اولیه فراتر رود؛ از جمله عواملی که میتواند سطح خسارت را گسترش دهد همهگیری بیشتر ویروس در ایالات متحده آمریکا است که بخش مهمی از درآمد صنعت سینمای جهان را یکتنه تولید میکند.
چین به عنوان دومین بازار بزرگ سینمای جهان پس از ایالات متحده ۷۰ هزار سالن سینما را بسته و فعالیت پخش فیلم در آنها متوقف شده است. اقدامی که هم درآمد استودیوهای داخلی چین را کاهش داده و هم به هالیوود ضربه اساسی زده است. برای مثال فروش بلیت سینما در بازه مربوط به تعطیلات سال نو چینی سال گذشته ۱.۷۶ میلیارد دلار بوده است. امسال این رقم با کاهشی عجیب مواجه بوده و در مجموع کل فروش بلیت به ۴.۲ میلیون دلار رسیده است. موضوعی که عمق ضربه واردشده به سینمای چین و سینمای جهان را نشان میدهد.
به گفته تحلیلگران تا پایان ماه فوریه خسارت مربوط به سینمای چین از رقم ۲ میلیارد دلار فراتر رفته است.
آمار و ارقام مربوط به کشور کره جنوبی هم شرایط وخیمی را از گیشهها بازتاب میدهند. کره بیش از ۵ هزار نفر مبتلا دارد و تا به امروز تلفات ۲۸ نفری را گزارش کرده است.
نگاهی به گیشههای این کشور که پنجمین بازار بزرگ سینمایی در جهان است در آخر هفته گذشته نسبت به سال قبل کاهش درآمد ۸۰ درصدی را نشان میدهد.
فیلم ترسناک مرد نامرئی که در ایالات متحده نیز صدرنشین جدول باکسآفیس است آخر هفته گذشته فیلم اول گیشههای کشور کره جنوبی هم بود. اما افتتاحیه این فیلم در کره تنها با فروش ۱.۱ میلیون دلاری اتفاق افتاد. در ماه فوریه نیز میزان کلی فروش بلیت تا ۷۰ درصد کاهش یافته و از رقم ۱۵۸ میلیون دلار به ۵۲ میلیون دلار رسیده است.
یک مسئول در کمیسیون فیلم کره جنوبی به خبرگزاری هالیوود ریپورتر گفته است اوضاع فروش در این کشور نسبت به زمان همهگیری ویروس مرس در سال ۲۰۱۵ بسیار بدتر است. در آن دوره نیز کاهش ۴۰ درصدی مخاطب به وجود آمد اما شرایط مثل امروز نبود که سینماها به این شکل و شمایل تعطیل شوند بلکه پس از حدود یک ماه دوباره شرایط به روال سابق بازگشت. این اتفاق با شرایط فعلی درباره همهگیری ویروس کرونا نخواهد افتاد و چشمانداز پیش رو نیز بسیار غیرقابل پیشبینی است.
در ایتالیا تخمینزده شده که تقریبا نیمی از کل سالنهای سینما تعطیل شدهاند. ایتالیا پس از ایران رتبه چهارم در میان تعداد مبتلا به ویروس کرونا را دارد. در این کشور بیش ۲ هزار و ۳۶ نفر تا امروز به بیماری مبتلا شدهاند و تعطیلی سالنها پس از شدتیافتن همهگیری در بسیاری از مناطق شمالی کشور رخ داده است. ساکنین مناطق شمالی ایتالیا شرایط اقتصادی بهتری دارند و تعطیلی بیشتر سالنها در این مناطق یعنی روزگار تیرهتر برای صنعت سینمای ایتالیا.
درست یک هفته پس از آنکه بخشی از سالنهای سینما تعطیل شدند درآمد سینمای ایتالیا حدود ۴۴ درصد سقوط کرد. سینماداران و دولت معتقدند امنیت مردم و کارکنان سینما بیشترین اهمیت را دارد.
فرانچسکو روتلی رییس انجمن سینمای ایتالیا میگوید عواقب بستن اجباری سالنهای سینما و ترسی که میان مردم رواجیافته واقعا قابل توجه و چشمگیر است. روتلی معتقد است وضعیت صنعت سینمای ایتالیا پیش از همهگیری ویروس فوقالعاده بود و براساس آمار و ارقام فروش ماه ژانویه سینماهای این کشور نسبت به سال گذشته با افزایش ۲۲ درصدی مواجه شده بود.
در نظر بگیرید که شرایط کشور ایتالیا ممکن است در آلمان، فرانسه و بعضی دیگر از کشورهای اروپایی هم پیش آید و در نتیجه بهمریختگی فعلی میتواند بسیار گستردهتر از پیشبینیهای اخیر باشد.
کرونا در ایران هم شرایط ویژهای پدید آورده. ۲ هزار و ۳۳۶ مبتلا و ۷۷ جانباخته فروش آثار جدید را تحت تاثیر قرار داده بویژه فروش فیلم کمدی «خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری» که از اول اسفندماه اکران خود را آغاز کرده.
در شرایطی که این آثار آغاز به اکران کرده بودند و بحث اکران نوروزی فیلمهای جدید مطرح بود با اطلاعیه وزارت ارشاد از روز ۴ اسفندماه تمام برنامههای هنری و سینمایی در سراسر کشور به مدت یک هفته لغو شدند و این تعطیلی از ۱۱ اسفندماه دوباره به مدت یک هفته تمدید شده است.
سخنگوی شورای صنفی نمایش درباره تعطیلی اخیر سینماها گفته است با توجه به تعطیلی ۲ هفتهای سینماهای سراسر کشور، هنوز وضعیت ادامه اکران فیلمهای روی پرده مشخص نیست. بررسی و تصمیم برای چگونگی ادامه اکران فیلمها، به جلسه آینده شورای صنفی نمایش موکول شده است.
در ایران ۲۳ صنف خانه سینما خطاب به همایون اسعدیان رئیس هیات مدیره خانه سینما خواستار تعطیلی تمام پروژههای تلویزیونی و سینمایی شدند. موضوعی که نشان میدهد کرونا نه تنها اکرانهای روز بلکه تولید پروژههای آتی در سینمای ایران را هم با مشکلات جدی مواجه کرده است.