چرا دیجی‌کالا از آمدن آمازون و eBay استقبال می‌کند؟

دو سه ماهی می‌شود که کلیدواژه‌ی «برجام»، امیدواری مردم ایران را برای بهبود وضعیت اقتصادی بیشتر کرده و ترجیع‌بند این حال خوب، آمدن «خارجی‌ها» است و اینکه اگر با فروپاشی نظام تحریم آنها بیایند همه چیز عالی می‌شود؛ درست مثل خارج!

راست‌ش علیرغم اینکه مانند بسیاری از مردم کشورم از خروج ایران از انزوا خوشحالم و معتقدم با روان شدن فرایندهای تجاری میان ما و کشورهای دیگر گشایش بزرگی در فضای تجارت و اقتصاد اتفاق خواهد افتاد، فکر می‌کنم باید تکلیف‌مان را خیلی صریح و روشن راجع به این برداشت عوامانه روشن کنیم و گمانم بهترین جایی که می‌توانم از آن شروع کنم، کسب‌وکاری است که این روزها در کنار همکاران دیگرم تمام وقت مشغول آن هستم: دیجی‌کالا و تجارت الکترونیکی!

دو ماهی گذشته، اما همچنان خبر امکان خرید آمازون و ای‌بی توسط شرکت پست میان کاربران اینترنت و رسانه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود و پشت بندش نگرانی دوستان و خوشحالی بدخواهان را می‌شنوم که اوه اوه! رفیق کارتان تمام است!

و پاسخ من لبخند است و گاهی توضیحی گذرا که کاش باور کنی چقدر از آمدن آنها (و البته نه با لطایف‌الحیلی که در خبر ذکر شده هست) خوشحال می‌شویم و حالا چنین پاسخی را احتمالا در ویدئو و خبر رویترز در مورد دیجی‌کالا از زبان شریک‌موسس‌های دیجی‌کالا شنیده‌اید. اینجا می‌خواهم کمی دلایل چنین استقبالی را موشکافی کنم.

۱) آمدن آمازون و ای‌بی در ترویج تجارت الکترونیکی موثر است. ما خوشحال می‌شویم که تمام هزینه‌ی فرهنگ‌سازی برای خرید اینترنتی بر دوش ما نباشد. در اختیار داشتن بیش از ۸۵ درصد سهم‌بازار خرید اینترنتی در کشور هر چند افتخاری بزرگ برای دیجی‌کالاست، اما نباید فراموش کنیم که هزینه‌های بسیاری هم برای ما داشته. ما خوشحال می‌شویم که رقبایی داشته باشیم که با بودجه‌ها و ایده‌هایی جهانی برای کسب سهم از بازار، نخستین اولویت خود را بر ایجاد بازار هدفی بزرگ‌تر بگذارند و برای ترویج آن تلاش کنند. در چنین شرایطی ما هم، قطعا، برنده‌ایم.

۲) آمدن آمازون و ای‌بی عیار ما را نشان می‌دهد. با رقابت با این غول‌های جهانی است که دیگر متهم نمی‌شویم که هفت‌روز ضمانت بازگشت تنها یک ترفند تبلیغاتی است و سطح خدمات ما برای تعویض کالاهای معیوب گاهی حتا از استانداردهای جهانی هم جلوتر است و جمله‌هایی مثل «در اپل‌استور گوشی خراب‌تان را همان لحظه بی‌پرسش و حرف پیش با یک نو برای‌تان تعویض می‌کنند» تنها یک شایعه‌ی عوامانه‌ی تلگرامی است! یا هیچ جای دنیا نیست که برای «تمام» کاربران خود سرویس ارسال تحویل همان روز داشته باشد و متوجه خواهید شد که تاخیرهای اندک گاه و بی گاه برای ارسال یک سفارش نه موضوع عجیبی است و نه در مورد آنها داستان‌های اغراق‌شده‌ می‌سازند. گمانم جستجوی اینترنتی برای خیلی‌ها کار سختی است و گرنه تاخیرهای چند روزه‌ی آمازون در بلک‌فرایدی که نقل هر ساله‌ی وبلاگ‌های تکنولوژیک است.

۳) آمدن آمازون و ای‌بی فرایندهای تجاری ما را راحت‌تر می‌کند. باید کمی به دیجی‌کالا نزدیک‌تر باشید تا دردسرهای ما را دقیق‌تر بدانید. مثلا اینکه جمعی از بهترین محصولات موجود در بازار سنتی مملکت در یک فرایند غیرشفاف و غیررسمی خرید و فروش می‌شود و برخی تامین‌کننده‌ها حاضر نیستند «فاکتور رسمی» به ما بدهند. آن وقت شاید می‌فهمیدید چرا گاهی در بازار جنس‌های موجود در فروشگاه دیجی‌کالا ارزان‌تر هستند یا برعکس چرا در بخشی از بازار سنتی که از شفاف شدن قیمت‌ها و کاهش حاشیه‌ی سود خود ناراحت هستند، متهم به زیرفروشی می‌شویم؛ مبارزه با قاچاق، مقابله با نبود و کمبود خدمات و تضمین اصالت کالاها از آن جنگ‌هایی هستند که ما یک تنه در کارزار آن هستیم و حالا خوشحال می‌شویم غول‌های جهانی هم بیایند و در کنار ما برای تحقق آنها بجنگند.

۴) آمدن آمازون و ای‌بی لزوما به معنای رقابت نیست! ما فکر می‌کنیم هیچ عقل سلیمی چرخ را دوباره اختراع نمی‌کند. شک نداریم که تجربه‌ی چندین ساله‌ی ما، ارزش مادی و معنوی برند ما در میان کاربران و مشتریان، ناوگان و سامانه‌ی ارسال‌مان، رویه‌ها و فرایندهای انبارداری‌مان و از همه مهم‌تر محتوای سایت‌مان، محتوایی که حلقه‌ی اتصال و اعتماد میان ما و کاربران‌مان است، آنقدرها ارزش دارد که اگر یکی از این غول‌ها واقعا قصد حضور در ایران را داشته باشد، به جای بستن شمشیر از رو، احتمالا در رویکردی متعادل‌تر به فکر همکاری و همیاری با ما باشد.

۵) اما مهم‌ترین دلیلی که از آمدن آمازون و ای‌بی و غول‌های تجارت الکترونیکی جهان استقبال می‌کنیم چیست؟ تجربه‌ی کاربری دلپذیر! ما در دیجی‌کالا عمیقا به ایجاد یک تجربه‌ی عالی کاربری برای مردم سرزمین‌مان معتقدیم و این را رمز اعتمادی می‌دانیم که تا به امروز به ما شده و هر روز بیشتر می‌شود. رقبای جدید از ما بهترند؟ آمدن‌شان حال مردم را خوب می‌کند؟ قدم‌شان روی چشم؛ اما به خودمان و به شما قول می‌دهیم برای ارائه‌ی خدماتی بیشتر از آنها تا جایی که بتوانیم تلاش کنیم.

‌