تکنولوژی ما را زرنگ میکند یا احمق؟
تلفنهای هوشمند این امکان را به شما میدهند که یک ویدئو ضبط کنید، آن را پردازش کنید و به هر جای دنیا که خواستید، ارسال کنید. شما میتوانید با تلفن همراهتان مسیریابی کنید، میتوانید یک ماشین بخرید، میتوانید علائم حیاتی بدن خودتان را چک کنید و هزاران کار دیگر انجام دهید.کارهایی که انجام آنها در گذشته یک آرزو بود، امروز به واقعیت بدل شده است. اما آیا این مساله میتواند مضراتی هم داشته باشد؟ آری، تازهترین تحقیقات نشان میدهد که وابستگی بیش از اندازه به تکنولوژی میتواند خطرناک باشد.
دنیای شیرین فناوری
هرکدام از کارهایی که امروز به راحتی با تلفن هوشمندتان انجام میدهید، در گذشته بیشتر شبیه رویا بود. درست است که انجام خیلی از کارها به صورت تخصصی مستلزم این است که یکسری مهارتهای خاص را یاد بگیرید و منابع لازم برای آنها را نیز در اختیار داشته باشید اما باز هم فناوری غوغای خود را در جهان به پا کرده است.
فرض کنید که میخواهید یک فیلم بسازید، لازم است که ابتدا یک دوربین فیلمبرداری و فناوریهای پشتیبان آن از جمله فیلم، نور و تجهیزات مخصوص پردازش را تهیه کنید. سپس میبایست یاد بگیرید که چطور از آنها استفاده کنید یا حداقل کسی را پیدا کنید که کار کردن با آنها را به شما یاد دهد. پس از آن تازه میبایست فیلمبرداری را آغاز کنید و سپس فیلمتان را بسازید، آن را بارها و بارها ادیت کنید، از آن کپیهای متعدد تهیه کنید و در نهایت هم آن را پخش کنید. لازمه انجام همه این کارها کلی زمان برای یادگیری و کار است، اما تلفنهای هوشمند امروز تمامی این مشکلات را حل کردهاند.
امروز دیگر لازم نیست که مدت زمان مدیدی را صرف یادگیری و سر در آوردن از همه جزئیات کنیم چرا که تلفنهای هوشمند دقیقا برای این برنامهریزی شدهاند که چنین مسوولیتهایی را برعهده بگیرند.
امروز بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ، فیلمساز و عکاس شدن آسان است.
تاریخ نشان داده که بشر با پیشرفت تکنولوژی تغییر میکند، بعضیها زرنگتر میشوند و بعضیها هم بالعکس احمقتر و این واقعیت دنیای امروز ماست.
در حقیقت فناوری است که باعث میشود ما کارهای بیشتری را انجام دهیم اما در عین حال درک کمتری هم از آن کاری که انجام میدهیم، داشته باشیم و دقیقا همین مساله است که ما را روز به روز به تجهیزات و فناوری وابستهتر میکند.
انسان وابسته به فناوری
همه این اتفاقات و وابستگیها منحصر به برهه کنونی نیست در حقیقت این بخشی از تاریخ تمدن بشریت است. ما انسانها از همان زمان که کشاورزی را آغاز کردیم، وارد این وادی شدیم. منتهی در دهههای اخیر، سه تغییر عمده مهم این پروسه را تسریع کرده است.
مهمترین اتفاقی که افتاده، این است که در دنیای مدرن روز به روز کارها تخصصیتر میشود یعنی هر کسی تخصص انجام هر کاری را ندارد و نمیتواند هر کاری را انجام دهد.
علاوه بر این همان طور که پیش تر همه گفته شد، ما برای کار با یکسری ابزارهای مدرن، مثل گذشته نیاز به یادگیری آن هم از طریق سیستمهای سنتی و صرف زمان بسیار طولانی نداریم. به عنوان مثال یک اپلیکیشن ساخت ویدئو یا یک گوشی هوشمند میتواند خیلی راحت به ما یاد دهد که چطور باید یک فیلم بسازیم و برای این کار دیگر نیازی به ساعتها چالش یادگیری و سر در آوردن از همه زیر و بمها نیست.
سومین و مهمترین عامل این تغییر شگرف این است که دسترسی مردم به تکنولوژی، امروز خیلی بیشتر از گذشته است و همین به اکثر افراد اجازه میدهد که از ابزارهایی که در گذشته امکان دسترسی به آنها نبود، خیلی راحت استفاده کنند.
دانش تخصصی
تخصصی کار کردن باعث شده که برخی از ما در برخی از کارها از سایرین بهتر باشیم اما این میزان سرمایه و زمانی که صرف یادگیری تخصصها میشود، در عمل ما را از انجام یکسری کارهای ساده محروم میکند.
فرضا اگر شما یک جراح زبردست و برجسته باشید، به احتمال زیاد سررشته چندانی از مکانیکی ابتدایی نخواهید داشت و اگر ماشینتان خراب شود، حتما باید منتظر یک مکانیک بمانید.
همان طور که آدام اسمیت در کتاب سرمایه ملتها نوشته است: «تخصصی شدن سبب میشود که مردم تنها در یک کار و وظیفه مشخص حرفهای و کارآمد و در سایر موارد به نوعی وابسته به سایرین باشند.» درست است که از نظر تئوری این مساله نفع همگانی را به دنبال دارد اما از طرف دیگر مشکلات خاص خود را هم دارد.
واقعیت این است که کسانی که صاحب تخصص و مهارت هستند اغلب به راحتی کار پیدا میکنند و صاحب حقوق و مزایای بیشتر و بهتر هم میشوند در حالی که سایرین ممکن است که چنین اقبالی را اصلا نداشته باشند. همین مساله به راحتی بر زندگی عدهای خاص تاثیرات منفی میگذارد.
اعتماد بیش از اندازه به فناوری اشتباه است
بدیهی است که اتکای بیش از اندازه به تکنولوژی کاملا اشتباه است چرا که در زمان فقدان آن، عملا هیچ کاری از شما برنخواهد آمد.
یکی از مثالهای روز که با این مساله در ارتباط است، وضعیت کنونی آموزش نیروهای دریایی و هوایی در کل دنیا است. از آن جایی که این احتمال وجود دارد که سیگنالهای (GPS) گاهی توسط هکرها دستکاری شوند لذا در حال حاضر برخی از کشورها کارکنان خود را موظف کردهاند که دورههای آموزشی خاصی را بگذرانند. در این دورههای آموزشی کارکنان میآموزند که چطور میبایست با استفاده از حواس خود از اشتباهات بزرگ جلوگیری کنند.
درست است که ما نمیتوانیم به یک باره کل وابستگی خودمان را به فناوری کنار بگذاریم اما به هر شکل لازم است که درباره تکنولوژیهایی که از آنها استفاده میکنیم، نکات بیشتری را بیاموزیم.
حداقل لازم است که یکسری مسائل ابتدایی و راهحلهای رفع مشکل را بیاموزیم تا بتوانیم در زمانهای بحرانی به موقع و سریع از آنها استفاده کنیم. ما امروز بیش از اندازه به فناوری وابسته شدهایم اما از ارزشهای یادگیری و آموزش هنوز چیزی کاسته نشده است. بنابراین مرز اعتماد ما به فناوری میبایست مشخص و تعریف شده باشد.
منبع: iflscience