توسل به تازگی (Appeal to Novelty) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۴۴)
تعریف: مغلطه توسل به تازگی موقعی پیش میآید که گوینده استدلال کند چیزی که نو یا مدرن است، صرفاً به خاطر نو بودنش، از آنچه از گذشته به ارث رسیده بهتر است.
معادل انگلیسی: Appeal to Novelty
معادل لاتین: argumentum ad novitatem، ad novitam
معادلهای جایگزین: توسل به نویی
الگوی منطقی:
X سالهاست که مورد استفاده قرار میگیرد.
Y نو است.
بنابراین Y از X بهتر است.
مثال ۱: طعم کوکاکولای جدیدو چشیدی؟ هرچی کوکای قدیمی داری بریز دور.
توضیح: کوکاکولا در اواسط دههی هشتاد یک بحران هویت اساسی را پشت سر گذاشت. در واقع، این فاجعه، که عموماً تحت عنوان «فاجعهی کوکای جدید» (The New Coke Disaster) از آن یاد میشود، مثالی بارز از ضربالمثل «تعمیر کردن چیزی که خراب نیست» است. سیاست بازاریابی شرکت کوکاکولا توسل به تازگی محصول بود و به خاطر همین شکستی مفتضحانه خورد. با اینکه ۵۵٪ از مصرفکنندگان طعم کوکاکولای جدید را ترجیج دادند، ولی کوکای قدیمیتر «بهتر» بود.
مثال ۲:
بیل: شنیدی که مایکروسافت سیستم عامل جدید منتشر کرده؟ از همهی سیستم عاملهای دیگه بهتره، چون جدیدتره!
استیو: اسمش چیه؟
بیل: ویندوز ویستا!
استیو: چه عالی! امیدوارم هرچه زودتر همهی کاربرا روی کامپیوترشون نصبش کنن.
توضیح: هرکسی که تجربهی کار با ویندوز ویستا را پشت سر گذاشته باشد، میتواند بهراحتی با این مثال ارتباط برقرار کند. احتمالاً قبل از نصب ویندوز تصور این اشخاص این بود که قرار است محصولی بهتر دریافت کنند و ویندوز قبلیشان را «ارتقا» بدهند، ولی در عمل کسانی که به کار کردن با ویندوز XP ادامه دادند به نفعشان شد.
استثنا: در این زمینه استثناهای واضحی وجود دارد. مثلاً اگر کسی ادعا کند شیری که امروز خریده، از شیری که از یک ماه پیش در یخچال مانده و دارد دستوپا درمیآورد بهتر است، مرتکب مغلطه نشده است.
راهنمایی: بسیاری از برنامههای رژیمی و ورزشی از تمایل ما به نو بودن و تازگی سوءاستفاده میکنند. گول «آخرین نتایج پژوهشی» یا «آخرین چیزی که مد شده» را نخورید. فقط این را به یاد داشته باشید: هرچه بیشتر کالری بسوزانید، وزنتان کمتر میشود. این وسط میانبری وجود ندارد.
منابع:
Sternberg, R. J., III, H. L. R., & Halpern, D. F. (2007). Critical Thinking in Psychology. Cambridge University Press.
ترجمهای از: