چرا نمایشگرهای ۱۲۰ هرتز تفاوت زیادی با هم دارند؟

نمایشگر های ۱۲۰ و ۹۰ هرتز جدیدترین ترند دنیای گوشی های هوشمند محسوب می‌شوند ولی کمپین‌های تبلیغاتی نباید شما را فریب بدهند. هر نمایشگر ۱۲۰ هرتز موجود در گوشی‌های مختلف لزوماً از کیفیت پنل مشابه و امکانات برابر بهره نمی‌برند. یک نمایشگر عالی به غیر از موضوع رفرش ریت، باید امکانات دیگری هم به ارمغان بیاورد.

با توجه به استقبال شرکت‌های مختلف از نمایشگر های ۱۲۰ هرتز برای گوشی‌های خود، در مورد این نمایشگرها باورهای نادرست زیادی شکل گرفته که در این مطلب باید به حقایق مربوط به آن‌ها بپردازیم. در ادامه همراه ما باشید.

رفرش ریت ۱۲۰ هرتز تضمین‌کننده کیفیت نیست

اگرچه نمایشگر های ۱۲۰ و ۹۰ هرتز می‌توانند حرکت مربوط به برخی اپلیکیشن‌ها و عناصری از رابط کاربری را نرم‌تر جلوه دهند، اما بالا بودن رفرش ریت به خودی خود نشان‌دهنده‌ی کیفیت بالای نمایشگر نیست. دقت رنگ، تصحیح گاما و تراز سفیدی همگی مستقل از رفرش ریت هستند و در زمینه‌ی ظاهر محتوا تأثیر بسیار بیشتری دارند. در حالی که در نمایشگر ۱۲۰ هرتز حرکات نرم‌تر به نظر می‌رسند، اما اگر نمایشگر به درستی کالیبره نشده باشد، تصاویر و ویدیوها با رنگ‌های بی‌روح یا به صورت غیرطبیعی نشان داده می‌شوند.

با در نظر گرفتن این موضوع، نمایشگرهای ساخت شرکت‌های گوناگون حتی اگر رفرش ریت مشابهی داشته باشند، اما بسیار متفاوت از یکدیگر به نظر می‌رسند. به‌عنوان مثال، مشکلات مربوط به کالیبره رنگ و دیگر ضعف‌ها معمولاً در نمایشگرهای ارزان‌تر بیشتر دیده می‌شود. به همین خاطر برخی از گوشی‌های ارزان‌قیمت مبتنی بر نمایشگر دارای رزولوشن بالا این کار را برای منحرف کردن توجه کاربران نسبت به ضعف‌های نمایشگر موردنظر انجام می‌دهند. از طرف دیگر، نمایشگرهای بسیاری از گوشی‌های پرچم‌داران از جنبه‌های مختلف حرف زیادی برای گفتن دارند. به همین خاطر هنگام خرید گوشی، همچنان به معیارهای مرسوم مربوط به نمایشگرها توجه نشان بدهید و مرعوب بالا بودن رفرش ریت نشوید.

در زمینه دقت رنگ، یک نمایشگر قدیمی ۶۰ هرتز می‌تواند بهتر از نمایشگر ۱۲۰ هرتز به نظر برسد. این موضوع به‌خصوص در زمان مقایسه نمایشگرهای رده‌بالا ۶۰ هرتز با نمایشگرهای ارزان قیمت ۱۲۰ هرتز بیشتر نمود پیدا می‌کند. کیفیت کلی نمایشگر قطعاً در مقایسه با نمایش روان‌تر عناصر رابط کاربری اهمیت بیشتری دارد. علاوه بر این، صرف اینکه یک نمایشگر از رفرش ریت ۱۲۰ یا ۹۰ هرتز پشتیبانی می‌کند، به معنای این نیست که اکثریت محتواها و اپلیکیشن‌ها از این قابلیت نهایت استفاده را می‌برند.

اهمیت زیاد اپلیکیشن‌ها، محتوا و اندروید

به غیر از موضوع کیفیت نمایشگر که در بین گوشی‌های مختلف بین آن‌ها تفاوت وجود دارد، باید به اهمیت محتوا هم اشاره کنیم. اگر یک گوشی دارای نمایشگر ۱۲۰ هرتز داشته باشید مطمئناً قصد دارید از این قابلیت بهره ببرید. فریم ریت اپلیکیشن یا بازی فقط به سخت‌افزار گوشی بستگی ندارد بلکه در این زمینه برنامه‌نویسی انجام شده و نوع کارکرد اندروید هم اهمیت زیادی دارد.

طبق اعلام گوگل، نمایشگر های ۱۲۰ هرتز در بین فریم‌ها ۸.۳ میلی ثانیه زمان دارند که در این فاصله پردازنده گرافیکی باید بتواند انواع محتوا را به موقع رندر کند. برخی از اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها با رفرش ریت v-sync نمایشگر رندر می‌شوند بنابراین آن‌ها می‌توانند از نهایت توان مربوط به رفرش ریت بهره ببرند. اما برخی دیگر از اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها نمی‌توانند محتوای خود را با این سرعت رندر کنند و بنابراین به نهایت سرعت ۱۲۰ هرتز دست پیدا نمی‌کنند. در عوض، بازی‌های زیادی شاید به سرعت‌های ۹۰،۶۰، ۴۵ یا حتی ۳۰ فریم در ثانیه بسنده کنند.

هدف ما از مطرح کردن این موضوع این است که اگر گوشی شما مجهز به نمایشگر ۱۲۰ هرتز باشد، این موضوع لزوماً به معنای نمایش انواع محتوا با سرعت ۱۲۰ هرتز نخواهد بود. گوشی‌های دارای توان پردازشی بیشتر معمولاً بهتر از دیگر گجت‌ها می‌توانند از نهایت قابلیت چنین نمایشگرهایی بهره ببرند.

این وضعیت با استفاده همزمان از اپلیکیشن‌ها و عناصر رابط کاربری مختلف پیچیده‌تر هم می‌شود. گوگل اشاره می‌کند که نمایشگر های ۱۲۰ هرتز برای مشاهده بدون لگ محتوای مبتنی بر سرعت ۲۴، ۳۰، ۴۵ و ۶۰ فریم در ثانیه مناسب محسوب می‌شوند زیرا نسبت به عدد ۱۲۰ بخش‌پذیر هستند. با این حال، ممکن است بین نرم‌افزارهای مختلف مانند یک ویدیو مبتنی بر سرعت پایین و رابط کاربری سرعت بالا تداخل ایجاد شود. در این مرحله، اندروید باید وارد شود و یک سرعت را انتخاب کند؛ چنین رویکردی می‌تواند منجر به لگ در نمایش محتوا شود یا اینکه مثلا برای سرعت کلی ۶۰ هرتز انتخاب شود.

در اندروید ۱۱، یک API به نام setFrameRate قرار گرفته که به اپلیکیشن‌های در حال اجرای همزمان کمک می‌کند سرعت بهینه را پیدا کنند. با این حال، گوشی‌های فعلی باید با تنظیمات اپلیکیشن‌های مختلف سروکار داشته باشند که این امر می‌تواند منجر به تداخل در عملکرد آن‌ها شود. در نهایت اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها می‌توانند رفرش ریت نمایشگر را تحت تأثیر قرار دهند اما تصمیم نهایی توسط سیستم‌عامل گرفته می‌شود. در هر صورت به نظر می‌رسد در اندروید ۱۱، رفرش ریت متفاوت اپلیکیشن‌ها بهتر مدیریت خواهد شد.

روی هم رفته دستیابی به رفرش ریت بالا برای تمام اپلیکیشن‌ها بسیار بعید به نظر می‌رسد. در عوض، اندروید به صورت پویا می‌تواند این سرعت را کم و زیاد کند تا در نهایت با توجه به اپلیکیشن‌های مورد استفاده، بهترین تجربه کاربری ارائه شود. اما حتی این موضوع هم به امکانات سخت‌افزاری نمایشگر برمی‌گردد.

بیشتر بخوانید: تفاوت نمایشگر Full HD و QHD چقدر به چشم می‌آید؟

نقش مهم پردازنده نمایشگرها

تا اینجای کار مطمئنا متوجه پیچیدگی قضیه شده‌اید. حالا در این میان باید بگوییم که نمایشگرها می‌توانند از پردازنده اختصاصی خود هم بهره ببرند. پردازنده اختصاصی نمایشگر که به آن‌ها DPU گفته می‌شود، می‌توانند وظایف موردنظر را به‌صورت بهینه‌تری انجام دهند. در بخشی از پردازنده گرافیکی تراشه‌های اسنپ‌دراگون، پردازنده‌های مربوط به محتوای بصری و نمایشگر تعبیه شده است. این پردازنده‌ها در زمینه‌ی نمایش ویدیو و رندر گرافیک‌ها انجام وظیفه می‌کنند.

در همین رابطه می‌توانیم به شرکت Pixelworks اشاره کنیم که در زمینه بهینه‌سازی نمایشگرها انجام وظیفه می‌کند و در گوشی‌های وان‌پلاس ۸ از تراشه اسنپ‌دراگون ۸۶۵ برای فناوری Soft Iris مربوط به کالیبره کردن نمایشگر و قابلیت‌هایی مانند tone-mapping و تبدیل SDR به HDR استفاده می‌کند. دیگر تراشه‌ها هم دارای پردازنده اختصاصی نمایشگر هستند اما معمولاً در گوشی‌های پایین‌رده و میان‌رده، توان پردازشی آن‌ها در حدی نیست که بتوانند امکانات بسیار پیشرفته را عملی کنند. به‌عنوان مثال، تراشه اسنپ‌دراگون ۷۶۵G از رفرش ریت ۱۲۰ هرتز تا نهایت رزولوشن FHD+ پشتیبانی می‌کند اما اسنپ‌دراگون ۸۶۵ می‌تواند رفرش ریت ۱۴۴ هرتز تا رزولوشن QHD+ را مدیریت کند.

ویژگی‌های پیچیده نمایشگرها معمولا با بهره‌گیری از پردازنده‌های اختصاصی بهتر عملی می‌شوند. از جمله این ویژگی‌ها و پردازنده‌ها می‌توانیم به فناوری Iris5 شرکت Pixelworks و پردازنده‌های Mali-D77 یا D71 شرکت Arm اشاره کنیم. به‌عنوان مثال، Iris 5 قابلیت افزایش فریم ریت ویدیو و حذف لگ تصویر را به ارمغان می‌آورد. چنین مشخصه‌ای مثلا به بازی‌های مبتنی بر فریم ریت پایین کمک می‌کند که برای کاربر به‌صورت روان‌تر نمایش داده شوند. نمونه‌های پیشرفته پردازنده‌های نمایشگر نه‌تنها ویژگی‌های جدیدی را ارائه می‌کنند، بلکه می‌توانند مصرف انرژی را هم کاهش دهند که برای نمایشگر های ۱۲۰ هرتز پرمصرف چنین موضوعی اهمیت زیادی دارد.

سخن آخر

نمایشگر ۱۲۰ هرتز موجود در گوشی قطعا بسیار مفید است، اما نباید فراموش کنید کیفیت کلی نمایشگر فقط به این موضوع بستگی ندارد. ۹۰ یا ۱۲۰ هرتز بودن نمایشگر لزوما به معنای نمایش رنگ‌های جذاب انواع محتوا نیست. با این وجود، نمی‌توان جذابیت نمایشگر های ۱۲۰ هرتز را کتمان کرد و به خصوص اگر گوشی مذکور از توانایی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مناسبی بهره ببرد، این جذابیت دوچندان می‌شود.

بیشتر بخوانید: نبرد بر سر افزایش رفرش ریت نمایشگرها تا چه زمانی ادامه دارد؟

منبع: Android Authority