بهترین مقالههای دانش در هفتهای که گذشت (۲۱ آبان ۹۴)
هفتهی گذشته مقالههای مختلفی را در موضوعات گوناگون منتشر کردیم. مطالبی جالب توجه که از آن جمله میتوان به مقالهای دربارهی یوزپلنگهای آسیایی و تلاشی که برای حفاظت از آنها صورت میگیرد، اشاره کرد. در ضمن همچنان به مناسب صدسالگی نسبیت عام، مقالهای دربارهی عدسیهای کیهانی منتشر کردیم. با بهترین مقالههای هفتهی گذشته همراه باشید.
۱. یک قرن با نسبیت عام؛ ذرهبینهای عظیم کیهانی اینشتین
قویترین ذرهبین جهان را کجا میتوانیم پیدا کنیم؟ در میکروسکوپهای بهترین آزمایشگاههای زیستشناسی دنیا؟ یا زیر گنبد بزرگترین تلسکوپ رصدخانهها؟ واقعیت این است که هیچکدام. قدرتمندترین ذرهبین جهان در فاصلهی چهار میلیارد سال نوری از ما قرار دارد. ذرهبینی که سازندهی آن، مجموعهای از کهکشانها و مادهی تاریک است و وقتی دانشمندان از درونش نگاه میکنند، میتوانند کهکشانهایی تا سیزده میلیارد سال نوری دورتر را ببینند. این ذرهبین، خوشهی کهکشانی Abell 2744 نام دارد و مجموعهای از چهار گروه کهکشانی است که در حال برخورد به یکدیگر هستند. مجموع جرم این خوشهی کهکشانی به ۲ کوادریلیون برابر جرم خورشید میرسد. گرانش ناشی از این جرم عظیم، نور را از مسیر مستقیم منحرف و سپس کانونی میکند. این باعث میشود که این خوشهی کهکشانی تبدیل به یک عدسی بزرگ شود که از منظرهی کهکشانهای پشت سر خود، تصویری بزرگ و روشنتر میسازد. خوشهی کهکشانی Abell 2744 یک ابزار خیلی مفید برای ستارهشناسان جهت رصد و مطالعهی دوردستهای کیهان است. با کلیک روی این لینک میتوانید مقاله را بخوانید.
۲. پنجه در پنجهی انقراض؛ آخرین امیدها برای نجات یوزپلنگهای آسیایی در ایران
تعقیب و گریز مکرر با انسان مدتهاست که نفسهای سریعترین دوندهی خشکی در مسافتهای کوتاه را به شماره انداخته است. یوزپلنگ گربهسانی بزرگ، محتاط و در عین حال اجتماعی است که تاریخ تکاملش احتمالاً حدود ۴ میلیون سال قبل در دشتهای استپی خاورمیانه رقم خورده است. با وجود اینکه آثار و شواهد ثبتشده در فسیلهای متعلق به ۱۰ هزار سال قبل، حضور شاخص یوزپلنگها را در شمال آمریکا، اروپا، آسیا و آفریقا تایید میکند، اما ظاهراً دوران آسایش و خوشبختی آنها تنها تا آخرین عصر یخی دوام داشت چرا که پس از آن جمعیتهای انسانی بودند که در قلمرو پوزپلنگها یکهتاز شدند. حیوانی که زمانی پراکندگی وسیعی از آفریقا، شبهجزیره عربستان تا هندوستان و ترکمنستان داشت و دشتهای باز و تپه ماهورها را درمینوردید، امروز در شمال آفریقا نابود شده و در دیگر مناطق این قاره نیز شدیداً رو به کاهش است. پراکنش یوزپلنگها در آسیا در حال حاضر صرفاً به ایران محدود شده و نسل آنها در بقیهی کشورها به کلی از میان رفته است. در حال حاضر فقط و فقط دو زیرگونه یوزپلنگ وجود دارد: یوز آفریقایی با جمعیتهایی معدود در مناطق مرکزی و جنوبی آفریقا و یوز آسیایی که جمعیتش در آخرین پناهگاه خود یعنی ایرانزمین در خوشبینانهترین حالت بین ۶۰ الی ۱۰۰ عدد تخمین زده شده است. این مقاله در دو قسمت تهیه شده است. با کلیک روی این لینک میتوانید قسمت اول و با کلیک روی این لینک، قسمت دوم را بخوانید.
۳. شما بگویید؛ بنز یا BMW؟
بنز بهتر است یا BMW؟ سالهای زیادی است که این دو غول خودروسازی آلمانی، رقابت نزدیک و به ظاهر دوستانهای با یکدیگر دارند. همچنین طرفداران دوآتشهی این دو شرکت، همواره بر سر این موضوع که بنز بهتر است یا BMW، اختلافنظرهای زیادی دارند. ما از شما میخواهیم که نظرات فنی خود را با ما به اشتراک بگذارید به ما بگویید به چه دلایلی کدام یک از این دو برند را میپسندید. ولی قبل از آن، دوست داریم خودمان چند نکته را دربارهی خودروهای این شرکت به شما بگوییم. با کلیک بر روی این لینک میتوانید مقاله را بخوانید و نظر خود را دربارهی این دو برند بگویید.
۴. پنج واقعیت دربارهی فیلم مریخی که احتمالا از آنها خبر نداشتید
در چهار هفتهی گذشته، فیلم «مریخی» در صدر جدول باکسآفیس قرار گرفته است. فیلم مریخی که بر اساس رمانی به همین نام، نوشتهی «اندی ویر» (Andy Weir) ساخته شده، قصهی فضانوردی به نام «مارک وتنی» را تعریف میکند. وتنی که به ماموریتی در مریخ فرستاده شده، در یک اشتباه در مریخ جا میماند و دیگر فضانوردان تصور میکنند که او مرده است. وتنی برای زنده ماندن در مریخ، از راهکارهای مختلفی بهره میگیرد. خیلی از دانشمندان، این فیلم را واقعیترین فیلم علمی-تخیلی عنوان کردهاند و جنبههای علمی آن را خیلی دقیق و مبتنی بر واقعیت میدانند. در ادامه میتوانید پنج نکته دربارهی فیلم مریخی را بخوانید. با کلیک روی این لینک مقاله را بخوانید.
۵. آیا رویای ساخت ماشین زمان عملی میشود؟
یک رویداد اسفناک، ایدهای شگفت انگیز را در ذهن یک کودک سیاهپوست ۱۰ ساله شکل داد. «رونالد مالت» (Ronald Mallett) لحظات تلخ از دست دادن پدرش به علت ایست قلبی را به خوبی به یاد میآورد. این واقعهی تلخ، رونالد را به شدت تحت تاثیر قرار داد و در همان زمان با خودش عهد کرد که راهی برای بازگشت به گذشته و هشدار به پدرش برای جلوگیری از مرگ او بیابد. یک سال بعد و با تماشای فیلم معروف «ماشین زمان»، او برای ساخت چنین ماشینی مصممتر شد. رونالد مالت بعدها تحصیلات خود را در رشتهی فیزیک ادامه داد و اکنون مدتهاست استاد دانشگاه کانکتیکات در ایالات متحده است. او در این سالها مطالعات خود درباره سفر در زمان را به صورت پنهانی ادامه داد، زیرا فکر میکرد آشکار کردن ساخت آن میتواند به وجههی علمی او آسیب بزند. البته این پنهانکاری سبب شد نتواند از افراد دیگری که شاید میتوانستند در این زمینه به او کمک کنند، بهره بگیرد. اکنون دکتر رون مالت ۶۹ ساله به فرمولی دست یافته که فکر میکند راز ساختن نخستین ماشین زمان در آن نهفته است و میتواند تحولی در علم فیزیک به وجود آورد. با کلیک روی این لینک، مقاله را بخوانید.
سلام
خیلی عالی بود آقای مومن زاده
من یکی که لذت بردم
امیدوارم پیروز و موفق باشید