پنجاه سال پس از آپولو؛ آیا بشر می‌تواند در سال ۲۰۲۴ به ماه بازگردد؟
پنجاه سال از فرود اولین انسان بر سطح ماه گذشته و اکنون بار دیگر بشر قصد دارد به ماه سفر کند. ناسا چندی است که برنامه آرتمیس را آغاز کرده. برنامه‌ای که قرار است در جریان آن و در سال ۲۰۲۴ اولین گروه فضانوردان قدم بر سطح ماه بگذارند. اما آیا این هدف قابل دسترسی است؟
درست است که ناسا نیم قرن پیش توانسته فضانوردان آمریکایی را با موفقیت به ماه برساند و به سلامت به زمین بازگرداند. اما این به آن معنا نیست که سفر دوباره به ماه، حتی با فناوری امروز، کار آسانی است. به خصوص در این زمان کوتاه پنج ساله.
با این حال مسئولان ناسا بر این باورند که رسیدن به این هدف ممکن است. کار جدی روی برنامه آرتمیس آغاز شده و ناسا مشغول تلاش برای آماده کردن مقدمات این سفر است. توسعه سامانه پرتاب فضایی (SLS)ِ و فضاپیمای اوریون (Orion) در حال انجام است. علاوه بر این طبق برنامه قرار است یک ایستگاه فضایی با نام گیت‌وی (Gateway) در مدار ماه ساخته شود. جایی که سطح‌نشین‌ها از آن عازم سطح ماه خواهند شد و دوباره به آن بازخواهند گشت.
طرحی گرافیکی از موشک سامانه پرتاب فضایی (SLS).
طراحی و توسعه فناوری‌ها و تجهیزات مورد نیاز برای سفر به ماه برای ناسا کار آسانی نیست. اما از سوی دیگر این روزها شرکت‌های فضایی خصوصی فراوانی مشغول فعالیت هستند که تعدادی از آن‌ها به کمک ناسا آمده‌آند. در زمان آپولو تقریبا تمام مسئولیت‌ها بر گردن ناسا بود و تنها چند شرکت بزرگ در این زمینه با ناسا همکاری می‌کردند. در روزگار کنونی اما بازیگران بیشتری در عرصه‌ی فضایی مشغول فعالیت هستند.
جدا از مسائل فنی بحث بودجه نیز در رسیدن به هدف برنامه آرتمیس اهمیت زیادی دارد. چندی پیش دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا، از کنگره خواست تا بودجه‌ای ۱/۶ میلیارد دلاری را به بودجه سال مالی ۲۰۲۰ ناسا اضافه کند. هدف از این افزایش بودجه رسیدن به اهداف تعیین شده برای برنامه آرتمیس بود.
آرتمیس، برنامه بلندپروازانه ناسا برای سفر به ماه، با نگاهی به افق دورتر، مریخ.
طبق اعلام رییس ناسا برنامه آرتمیس در مجموع به چیزی در حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار بودجه نیاز دارد. رقمی که به نظر برخی کارشناسان خوشبینانه است. حتی برخی کارشناسان با اعلام بودجه مورد نیاز ناسا برای برنامه آرتمیس درباره‌ی عملی شدن این برنامه تردید پیدا کردند. البته فعالیت شرکت‌های خصوصی ممکن است به کاهش هزینه‌ها کمک کند. هر چند که هنوز مشخص نیست تا چه حد می‌توان در چنین برنامه‌ی بزرگی روی این شرکت‌ها حساب باز کرد.
مسئله‌ی دیگر حمایت مردمی است. جان اف. کندی، رییس جمهور وقت آمریکا که برنامه آپولو را برای اولین بار مطرح کرد، توانایی بالایی در روابط با عموم مردم داشت. با این حال در برنامه آرتمیس و با شرایط فعلی به نظر به آسانی نمی‌توان شور و هیجانی مانند دوران آپولو را در مردم ایجاد کرد.
شاید برنامه قبلی ناسا برای سفر سرنشین‌دار به ماه در سال ۲۰۲۸ زمان‌بندی مناسب‌تری برای انجام این پروژه‌ی بزرگ بود. اما نباید فراموش کرد که برنامه آپولو نیز در کمتر از یک دهه به نتیجه رسید. باید منتظر ماند و دید روند اتفاقات چگونه پیش خواهد رفت و آیا بشر می‌تواند در سال ۲۰۲۴ بار دیگر بر سطح ماه قدم بردارد.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از نزدیک شدن فضاپیما اوریون (چپ) به گیت‌وی در مدار ماه.
credit: NASA
