بازگشت به ماه؛ زیر و بم برنامه آرتمیس
تب و تاب بازگشت انسان به ماه این روزها به اوج رسیده است. بر اساس دستور دولت دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا، ناسا متعهد شده تا گروهی از فضانوردان را در سال ۲۰۲۴ روانه خاک ماه کند. پروژه‌ای بلندپروازانه که باید در طول پنج سال به اتمام برسد و برنامه آرتمیس نام گرفته است.
آرتمیس به چه معناست؟
آرتمیس اسطوره‌ای یونانی و خواهر دوقلوی آپولو است. اسطوره‌ای که به الهه ماه نیز معروف است. از آن جا که قرار است اولین زن نیز در جریان برنامه آرتمیس به ماه سفر کند انتخاب نام این پروژه انتخاب هوشمندانه‌ای بوده است. باید دید آیا خواهر دوقلوی آپولو هم می‌تواند همچون خود او به موفقیت برسد؟!
چرا ناسا دوباره برنامه سفر به ماه را طراحی کرده است؟
اکنون پنجاه سال از ماموریت آپولو ۱۱ و اولین سفر انسان به ماه می‌گذرد. بنابراین منطقی است که بپرسیم چرا دوباره و پس از پنجاه سال باید به ماه سفر کنیم. ناسا برای این سوال پاسخ‌های قانع‌کننده‌ای دارد.
جدا از مسئله‌ی حفظ رهبری آمریکا در عرصه فضایی و مسائلی از این دست که به منافع ملی آمریکا مربوط می‌شوند مهم‌ترین دستاورد این سفر آزمودن فناوری‌ها و توانایی‌های‌مان برای انجام سفرهای مهم بعدی است. ناسا افق دید خود را به ماه محدود نکرده و قصد دارد تا با به کار بردن تجربیات سفر به ماه پروژه سفر به مریخ را آغاز کند. مسئله‌ای که در لوگوی برنامه آرتمیس نیز به خوبی مشخص است.
سفر به ماه در شرایط فعلی باعث گسترده‌تر شدن همکاری‌های ناسا با سازمان‌های فضایی کشورهای دیگر و همچنین شرکت‌های فضایی خصوصی نیز می‌شود.
چگونه به ماه می‌رویم؟
طرحی گرافیکی از سامانه پرتاب فضایی (SLS) و فضاپیمای اوریون.
Credits: NASA
ناسا برای سفر به ماه در حال ساخت ابزارهای جدیدی است. از سامانه پرتاب فضایی (SLS) که جدیدترین موشک ناسا است تا فضاپیمای اوریون (Orion) که محل استقرار فضانوردان خواهد بود. ناسا همچنین قصد دارد ایستگاهی فضایی را در مدار ماه بسازد که گیت‌وی (Gateway) نام گرفته است. ساخت هیچ کدام از این موارد هنوز به طور کامل به پایان نرسیده است و سامانه پرتاب فضایی و فضاپیمای اوریون در حال گذراندن تست‌های نهایی هستند.
زمان‌بندی برنامه آرتمیس
پیش از ارسال اولین گروه از فضانوردان به ماه ناسا قصد دارد مجموعه‌ای از ابزارهای علمی را به ماه بفرستد. این بخش از این برنامه با کمک شرکت‌های فضایی خصوصی انجام خواهد شد.
طرحی گرافیکی از ماه‌نشین Peregrine شرکت Astrobotic که در برنامه آرتمیس با ناسا همکاری خواهد کرد.
Credit: Astrobotic
در مرحله بعد ناسا در دو ماموریت سیستم کاوش اعماق فضا را آزمایش خواهد کرد. در ماموریت آرتمیس ۱ که طبق برنامه قرار است در سال ۲۰۲۰ به فضا ارسال شود یک سفر بدون سرنشین برای تست سامانه پرتاب فضایی و فضاپیمای اوریون انجام خواهد شد. در ماموریت آرتمیس ۲ فضانوردان برای اولین بار با کمک سامانه پرتاب فضایی و فضاپیمای اوریون به فضا سفر خواهند کرد. اگر همه چیز به خوبی پیش برود این ماموریت در سال ۲۰۲۲ انجام خواهد شد. در نهایت و در ماموریت آرتمیس ۳ که قرار است در سال ۲۰۲۴ انجام شود قضانوردان بر سطح ماه فرود خواهند آمد. پس از آن حدودا هر سال یک ماموریت به مقصد ماه انجام خواهد شد.
اهداف برنامه آرتمیس
در برنامه آرتمیس قرار است ناسا با ارسال فضانورد و کاوشگرهای روباتیک بیشتر مناطق ماه را کاوش کند. فضانوردان در این برنامه به نقاطی جدید از سطح ماه سفر خواهند کرد. اولین گروه فضانوردان نیز قرار است در حوالی قطب جنوب ماه، جایی که شواهدی مبنی بر وجود حجم زیادی یخ آب وجود دارد، فرود بیایند. پیدا کردن آب و دیگر منابع ضروری از اهداف برنامه آرتمیس است.
از سوی دیگر شناخت بیشتر ماه و انجام کاوش‌های علمی نیز در لیست اهداف برنامه آرتمیس قرار دارد. هدف دیگر آزمودن فناوری‌هایی است که برای سفر به مریخ به آن نیاز داریم. شناخت بهتر فرآیند زیستن و فعالیت در سطح کره‌ای جز زمین نیز از اهداف برنامه آرتمیس است.
تنها یک سال دیگر به موعد مقرر شده برای انجام اولین ماموریت برنامه آرتمیس باقی مانده است. ناسا بدون شک راه سختی را پیش رو دارد که باید با کمک شرکت‌های فضایی خصوصی و دیگر سازمان‌های فضایی برای رسیدن به آن تلاش کند. چالش‌هایی جدی در رسیدن به این هدف پیش روی ناسا است که باید دید آیا می‌تواند از آن‌ها سربلند بیرون بیاید یا نه.
آرتمیس که نام بانوی دریاسالار ایرانیه