شاخص آلودگی هوا بر اساس میانگین تمامی ایستگاههای تهران میباشد.
# | نام ایستگاه | شاخص آلودگی هوا | تاریخ بروزرسانی |
---|
آلودگی هوا اصطلاحی است که این روزها زیاد میشنویم. برای کاهش احتمال آسیب دیدن ریهها و محافظت از آنها در برابر آلودگی هوا توصیه میشود حد الامکان از خانه خارج نشویم و غذاهای مفید مصرف کنیم. داشتن رژیم غذایی اصولی به کاهش اثر ذرات معلق هوا در ریه و خون و جلوگیری از رسوب این ذرهها در خون جلوگیری میکند. این مواد عبارتند از چغندر، گوجه فرنگی، چای سبز، سیب و ….
زمانی که هوا آلوده است حجم زیادی از ازن، دیاکسید نیتروژن و … را استنشاق میکنید. برای آن که آلودگی هوا تاثیر کمتری روی سلامتی شما داشته باشد توصیه میشود تا جای ممکن از منزل خارج نشوید و تغذیه مناسب داشته باشید. هنگام آلودگی هوا مصرف مواد غذایی زیر را به شما توصیه میکنیم:
آلودگی هوا نه تنها باعث میشود احساس بیحوصلگی و خستگی داشته باشید بلکه باعث آسیب رسیدن به ریهها نیز میشود. یکی از راههای کاهش احتمال این آسیب داشتن رژیم غذایی مناسب و مصرف مواد غذایی تقویتکننده ریه است. از جمله این مواد غذایی میتوان به گوجه فرنگی، کدو حلوایی، چغندر، عدس و … اشاره کرد. در مجموع مواد غذایی مناسب آلودگی هوا باید سرشار از ویتامینهای E و C و امگا سه باشند.
در یک بررسی گسترده انجام شده در سال ۲۰۲۰، به مدت طولانی قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا با عوامل اصلی ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی مانند چاقی و فشار خون بالا مرتبط بود. همچنین ریهها به دریافت هوای فیلتر شده از طریق بینی (با مژکها و مخاطی که سعی در فیلتر کردن ذرات مضر هوا دارند) یا هوای فیلتر نشده از طریق دهان متکی هستند. هوای آلوده به شیوع بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) و بروز علائم آن منجر میشود.
علاوهبراین، این باور عمومی جامعه که آلودگی هوا ممکن است باعث تشدید بیماری آسم شود، طبق تحقیقات فراوان در سالهای مختلف بنابر بررسیهای صورت گرفته به اثبات رسیده است. WHO تخمین میزند که در حال حاضر ۹۲ درصد از جمعیت جهان در مکانهایی زندگی میکنند که در آنها سطح کیفیت هوا از حد مجاز سازمان بهداشت جهانی ۱۰ میکروگرم بر متر مکعب فراتر میرود. آلودگی محیط با PM ۲.۵ میکرونی یکی از شدیدترین آلودگیهای هوا است زیرا PM در مجاری تنفسی رسوب میکند و منجر به التهاب و استرس ریوی و سیستمیک میشود. بنابراین ما باید بدن خود را در برابر خطرات احتمالی ناشی از آلودگی هوا محافظت کنیم زیرا نمیتوانیم به طور کامل از قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا اجتناب کنیم و در نهایت ممکن است آلودگی به بدن ما برسد.
بهترین راه برای محافظت از خود این است که بدن خود را به مقدار زیادی از آنتی اکسیدانها و مکملهای ضد التهابی مسلح کنیم. یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان و چربیهای ضد التهابی و همچنین دریافت مکملهای آنتیاکسیدانی شناختهشده کمک زیادی به مقاومت بدن در برابر آلودگی هوا میکند. مکملهای آنتی اکسیدانی به شکل ویتامینهای با کیفیت و چربیهای سالم میتواند سلامتی بدن را با حمایت از عملکرد سالم اندامها و سلولها افزایش دهد. مکملهایی که در ادامه با آنها آشنا میشوید، بیشترین تأثیر را در مقابله با آلودگی هوا دارند.
ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل میکند، به این معنی که جلوی آسیب سلولی را میگیرد. همچنین دارای خواص ضد التهابی و تعدیلکنندهی سیستم ایمنی بدن است. مطالعات نشان داده که داشتن ویتامین C کافی در بدن برای سالم ماندن ریهها ضروری است.
کمبود ویتامین C ممکن است به طور قابل توجهی بر سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارد و خطر عفونت تنفسی را افزایش دهد. از سویی دیگر، تأمین ویتامین C مورد نیاز بدن به بهبود عملکرد ریه و محافظت در برابر شرایطی که بر ریهها تأثیر میگذارد، مانند COPD کمک میکند.
مطالعات نشان میدهند که مکمل ویتامین C این قابلیت را دارد که خطر و طول مدت عفونتهای تنفسی را کاهش دهد. همچنین ممکن است به بهبود عملکرد ریه و جلوگیری از کاهش عملکرد ریه در افراد مبتلا به آسم کمک کند.
آسم یکی از شایعترین بیماریهای مزمن تنفسی در سراسر جهان است که بار قابل توجهی را بر بیماران و سیستمهای مراقبتی بیمارستانها وارد میکند. ویژگی اصلی آسم، التهاب ریه، استرس اکسیداتیو و واکنش های ایمونولوژیک است. واکنشهای استرس اکسیداتیو نسبت به قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا باعث التهاب ریه ها میشود. با توجه به شرایط پیچیدهی این بیماری، برای درمان موثر بیماران مبتلا به آسم، استفاده از چندین دارو و مکمل ضروری است.
علاوهبراین، اگر سیگار میکشید، دریافت ویتامین C برای سلامتی شما اهمیت بیشتری دارد. مطالعات نشان میدهد که در میان افراد سیگاری، کسانی که سطوح ویتامین C بالاتری دارند نسبت به کسانی که سطوح ویتامین C آنها پایینتر است، عملکرد ریوی بهتری دارند.
مقدار توصیه شدهی سازمان غذا و دارو برای مصرف روزانهی ویتامین C در بزرگسالان بالای ۱۹ سال ۷۵ تا ۱۲۰ میلیگرم است. اگر نمیتوانید ویتامین C کافی را از طریق غذاها و نوشیدنیها دریافت کنید یا بدن شما به ویتامین C بیشتری نیاز دارد، مصرف یک مکمل ویتامین C انتخاب هوشمندانهای است. ویتامین C اشکال و فرمهای مختلفی دارد و هضم و استفاده از برخی از آنها برای بدن دشوار است. اشکال زیست فعال این ویتامین مانند آسکوربات کلسیم، آسکوربات منیزیم و آسکوربات پتاسیم اغلب بر بقیهی اشکال آن ترجیح داده میشوند. هر چند به نظر میرسد اسید اسکوربیک هنگامی که با بیوفلاونوئیدها مخلوط شود تاثیرگذاری بیشتری دارد. همچنین به برخی از مکملهای ویتامین C کلسیم و بیوپترین (ترکیبی که در فلفل سیاه یافت میشود) اضافه میکنند. این ترکیبات هر دو به توانایی بدن شما در جذب مواد مغذی کمک میکنند.
ویتامین C لیپوزومی شکل پیشرفتهای از مکمل ویتامین C است که برای جذب و استفاده بهتر از این ویتامین طراحی شده است. ویتامین C لیپوزومی شکلی از ویتامین C است که در قطعات چربی کوچکی به نام لیپوزومها قرار دارد. مطالعات نشان میدهد که ویتامین C لیپوزومی بیشتر از اشکال سنتی مکملهای ویتامین C قابل جذب است.
کلسیم به طور شگفتانگیزی در کاهش اثرات آلایندههای هوا در بدن نقش دارد. ما هر روز در مخلوطی از هوایی تنفس میکنیم که ممکن است شامل ذرات معلق، اکسیدهای نیتروژن و سایر مواد مضر باشد. تحقیقات زیادی قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا را با بیماریهای تنفسی، مشکلات قلبی و حتی زوال شناختی مرتبط دانستهاند. واقعیت این است که آلودگی هوا فقط یک موضوع زیستمحیطی نیست، بلکه یک بحران بهداشت عمومی است که جوامع و خانوادهها را تحت تاثیر قرار میدهد. کلسیم با استفاده از راههای زیر با آلودگی هوا مقابله میکند:
سلامت استخوان و عملکرد تنفسی: کلسیم برای حفظ استخوانها و عضلات ضروری است. داشتن استخوانهای سالم باعث سر پا نگه داشتن کل بدن میشود که به ویژه برای ریهها و سیستم تنفسی ما مهم است. وقتی در هوای آلوده تنفس میکنیم، بدنمان برای دستیابی به بهترین عملکرد خود تلاش میکند. سطوح کافی کلسیم به تقویت سلامت تنفسی کمک میکند و مقابله با چالشهای ناشی از آلودگی هوا را برای بدن آسانتر میکند.
متعادل کردن اسیدیتهی بدن: آلودگی هوا ممکن است منجر به افزایش اسیدیته در بدن ما شود که بر سلامت کلی بدن تأثیر میگذارد. مصرف کلسیم اسیدیته بیش از حد را خنثی میکند و باعث میشود که این میزان، متعادل باقی بماند. این امر به ویژه در مناطق شهری که کیفیت هوا میتواند به شدت در نوسان باشد، مهم است. با حفظ سطح مناسب کلسیم، توانایی بدن در برابر این تغییرات کیفیت هوا افزایش مییابد.
چندین نوع مختلف از ترکیبات کلسیم در مکملهای کلسیم استفاده میشود. هر ترکیب حاوی مقادیر مختلفی از کلسیم است. مکملهای رایج کلسیم ممکن است به صورت زیر برچسبگذاری شوند:
دو شکل اصلی مکملهای کلسیم کربنات و سیترات هستند. کربنات کلسیم ارزانترین است و بنابراین اغلب انتخاب خوب و محبوبی به شمار میرود. سایر اشکال کلسیم در مکملها شامل گلوکونات و لاکتات نیز تأثیر خوبی در جذب کلسیم دارند.
علاوهبراین، برخی از مکملهای کلسیم با ویتامینها و سایر مواد معدنی ترکیب میشوند. به عنوان مثال، برخی از مکملهای کلسیم ممکن است حاوی ویتامین D یا منیزیم نیز باشند. فهرست مواد تشکیلدهنده مکمل خود را بررسی کنید تا ببینید این مکمل شامل کدام شکل از کلسیم است و چه مواد مغذی دیگری ممکن است داشته باشد. قرص کربنات کلسیم رایجترین مکمل کلسیم است که برای جذب بهتر به همراه وعدههای غذایی مصرف میشود.
از آنجایی که آلودگی هوا آسیب اکسیداتیو را در بدن ما افزایش میدهد، باید بدن خود را با مقادیر زیادی از مواد مغذی و مکملهای آنتی اکسیدانی مسلح کنیم. ویتامین E از بهترین این مکملها است و به ویژه برای محافظت از ریهها اهمیت دارد. این آنتیاکسیدان در ریهها یافت میشود و مدتها است اثرات محافظتی آن در برابر آلودگی هوا مورد مطالعه قرار گرفتهاند.
هنگامی که در معرض انواع مختلف آلودگی هوا از جمله ازون، ذرات ریز و نیتروژن دی اکسید قرار میگیرید، دفاع آنتی اکسیدانی طبیعی ریه کاهش مییابد و تقویت آن ضروری است. ویتامین E فعالیت دفاع آنتیاکسیدانی داخلی ریهها را افزایش میدهد، سطح آنتیاکسیدانی آن را به حالت عادی باز میگرداند و به طور موثر آسیب اکسیداتیو را کاهش میدهد. علاوهبراین، نتایج برخی از تحقیقات نشان میدهد که مکمل ویتامین E از عملکرد طبیعی ریه در کودکان و بزرگسالان، چه دچار آسم و چه بدون آسم، هنگامی که در معرض آلودگی هوای حاد و طولانیمدت قرار میگیرند، محافظت میکند.
همانطور که گفتیم ویتامین E به دلیل قابلیتی که در بهبود بیماریهای تنفسی مانند آسم و COPD دارد مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج مطالعهای که روی ۵۸۰ مرد انجام شد، نشان میدهد که مصرف مکملهای ویتامین E با بهبود عملکرد ریه ارتباط مستقیمی دارد.
طبق تحقیقات انجام شده، اوزون در برخورد با اسیدهای چرب غیراشباع واکنش میدهد و باعث تشکیل رادیکالهای آزاد میشود. ویتامین E این واکنش را کند یا از آن جلوگیری میکند. مطابق با این تحقیقات، ویتامین E موجود در رژیم غذایی حیوانات به طور قابل توجهی از آنها در برابر اثرات مضر آلایندهی ازون محافظت میکند و فقدان ویتامین E باعث تشدید آسیبرسانی ازون به بدن میشود. بنابراین، مطالعات شیمیایی و حیوانی و همچنین اثرات متضاد ازون و ویتامین E بر سیستم ایمنی، این فرضیه را مطرح میکند که ویتامین E میتواند از انسان در برابر اثرات مضر قرار گرفتن در معرض مادهی آلایندهی ازون برای مدت طولانی محافظت کند.
بااینحال، مطالعات نشان داده که مصرف مکملهای ویتامین E ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را در مردان سالم افزایش دهد. بنابراین باید قبل از افزودن ویتامین E به رژیم غذایی خود، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید. همچنین مصرف به اندازه و پرهیز از مصرف بیش از حد این مکملها را فراموش نکنید تا از بروز خطرات احتمالی آن پیشگیری شود.
ویتامین E به صورت کپسول، کپسول ژلهای و قطره مایع برای مصرف خوراکی عرضه میشود و معمولاً یک بار در روز یا طبق دستور پزشک مصرف میشود. ویتامین E بدون نسخه در دسترس است اما گاهی اوقات در درمانهای پزشکی نیز به کار میرود.
به نظر میرسد که چربیهای سالم امگا 3 نقش مهم و تأثیرگذاری را برای حفظ سلامتی بدن ایفا میکند. وقتی صحبت از پتانسیل مکملها برای کاهش حساسیت به آسیبهای آلودگی هوا به میان میآید، چه مکملی بهتر از اسیدهای چرب امگا 3؟!
اسیدهای چرب امگا 3 (Omega-3) مسیرهای التهابی متعددی در بدن را از بین میبرند و تولید سیتوکین را مهار میکنند. همچنین این مواد مغذی عملکرد ماکروفاژها را که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، تقویت میکنند. تحقیقات بسیاری نشان داده است که امگا 3 با استرس اکسیداتیو مضر در سطح سلولی در سیستمهای اندام متعدد بدن مبارزه میکند.
دو نوع از مفیدترین امگا 3 ها یعنی EPA و DHA عمدتاً در گونههای خاصی از ماهیها یافت میشوند. بسیاری از مردم میپرسند که آیا مصرف ماهی همان تاثیرات مصرف مکملها را دارد یا خیر. در یک دنیای کامل، پاسخ به این سوال مثبت است. بااینحال، انتخاب رژیم غذایی با ماهی کافی برای دریافت دوز توصیه شده روزانه ۱ تا ۲ گرم با خطر مصرف سطوح سمی فلزات سنگین که اغلب در بدن ماهیها یافت میشود، همراه است. مصرف مکمل با ترکیبات باکیفیت مانند روغن ماهی، امگا 3 و روغن کریل میتواند راهی مطمئن برای دریافت دوز توصیه شده از امگا 3 برای سلامت قلب باشد. در واقع چربیهای امگا ۳ یعنی EPA و DHA بهخاطر داشتن اثرات ضد التهابی شناخته شدهاند.
در یک مطالعه اثرات دریافت چربی امگا 3 و امگا 6 در رژیم غذایی بر شدت آسم در ۱۳۵ کودک مبتلا به آسم که در معرض آلودگی هوای داخلی در شهر بالتیمور قرار داشتند، مقایسه شد. بیشتر این کودکان آمریکاییهای آفریقایی تبار با سنین ۵ تا ۱۲ سال بودند. محققان میزان چربی های امگا 3 و امگا 6 را که این کودکان از رژیم غذایی خود به دست میآوردند تجزیه و تحلیل کردند و پس از آن میزان آلودگی هوا و ذرات معلق در بدن هر کودک را که در خانه در معرض آن قرار میگرفتند، اندازهگیری کردند. نتایج این بررسی نشان داد که مصرف امگا 6 بیشتر (که معمولاً در روغنهای سویا، ذرت و پنبه دانه یافت میشود) اثرات ذرات معلق داخل خانه، به ویژه التهاب سیستمیک را تقویت میکند و با افزایش شدت آسم مرتبط است. از سویی دیگر، در کودکانی که دریافت چربی امگا 3 بالاتری داشتند، عملکرد نامناسب ریه و اثرات منفی قرار گرفتن در معرض ذرات معلق و در نتیجه علائم آسم کاهش یافت.
این تحقیقات نشان داد که مصرف امگا 3 نیز تا حدودی با افزایش قابل توجه فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی داخلی بدن، آسیب اکسیداتیو ناشی از ذرات ریز را کاهش میدهد. مکمل امگا 3 معمولاً به صورت کپسول نرم ژلاتینی به فروش میرسد.
دستگاه بخور وسیلهای است که میزان رطوبت هوا را افزایش میدهد. این دستگاه با نگه داشتن آب در یک مخزن کار میکند. بسته به نوع دستگاه بخور سرد یا گرم، آب سرد میجوشد و به صورت بخار داغ درمیآید یا خنک نگه داشته میشود تا به تقطیر برسد.
وقتی که دمای هوا کاهش مییابد و هوا خشک میشود، استفاده از دستگاه بخور سرد یا گرم بهترین کار است. هوای خشک اغلب باعث میشود که داخل بینی پوسته پوسته شود و خوندماغ شوید. در برخی از مواقع نیز هوای خشک باعث تحریک گلو درد یا ترک خوردن لبها میشود. دستگاههای بخور سرد یا گرم میتوانند این عوارض و مشکلات تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و آلرژیهای فصلی را کاهش دهند.
دستگاه بخور در مدلهای متنوعی از جمله رومیزی و کنسولی ( قابلیت قرار گیری بر روی کف زمین)، بخور گرم، بخور سرد یا سرد و گرم (با هم) در بازار وجود دارد. از طرفی رنج قیمت این کالاها هم از تنوع مناسبی برخوردار است و معمولا از ۸۰ هزارتومان تا حدودا ۵ میلیون تومان متغیر است.
جالب است بدانید که اکثر مردم تمایل به خرید دستگاههای مرطوب کنندهی هوا از نوع بخور سرد دارند. به گفتهی سازمان غذا و دارو در صورت مبتلا شدن به سرما خوردگی وجود یک دستگاه بخور سرد میتواند نقش موثری در کاهشِ تورمِ مجاری تنفسی داشته باشد، در چنین حالتی نفس کشیدن بسیار راحتتر خواهد شد. به طور کلی دو نوع سیستم بخور سرد در بازار وجود دارد که شامل مدلهای تبخیری (Evaporative) و اولتراسونیک (Ultrasonic) میشود. در همین راستا کارکرد دستگاههای بخور سرد از نوع تبخیری به این شکل است که یک فن هوا را به داخل فتیلهای مرطوب میدمد. در چنین حالتی هوای خنک از طریق فیتیلهی داخلی به خارج انتقال مییابد. لازم به ذکر است که اگر پس از استفاده، تصمیم به تعویض فتیلهی دستگاه داشتید، میتوانید بسته به مدل آن از ۲۰ هزارتومان الی ۳۰۰ هزار تومان هزینه کنید.
دستگاههای بخور از نوع اولتراسونیک از یک نبولایزر (قطعهای که ذرات آب را به صورت بسیار ریز در هوا پخش میکند) که یک صفحهای ارتعاشی و کوچک است، برای ایجاد بخور خنک استفاده میکنند. از آنجایی که هیچ نوع فنی در این سیستمها وجود ندارد، مدلهای اولتراسونیک معمولاً بیصداتر از مدلهای تبخیری هستند. لازم به ذکر است که قیمت دستگاههای بخور سرد مدل اولتراسونیک از ۲۰۰ هزارتومان تا ۲ میلیون تومان متغیر است.
دستگاههای بخور گرم، که به عنوان دستگاه بخار هم شناخته میشوند، معمولا ارزانترین گزینهی پیش روی شماست. درواقع کارکرد این مدلها به این شکل است که از یک عنصر حرارتی برای جوشاندن آب و ایجاد بخور گرم استفاده میکنند. طبیعتا این مساله به این معنی است که انرژی بیشتری نسبت به دستگاه بخور خنک مصرف میکنند. از طرفی در فصول سرد سال، ممکن است ترجیح دهید که بخار گرمی در خانه شناور باشد، به جای اینکه هوای خانه با رطوبت سرد پر شده باشد. البته باید بدانید که این دست از محصولات میتوانند باعث متورم شدن مجرای بینی و سختتر شدن تنفس شوند، بنابراین نباید از آنها برای تسکین علائم سرماخوردگی استفاده کرد. دستگاههای بخور گرم برای کاهش باکتریها و پاکسازی محیط گزینههای بهتری هستند و میتوانند سطوح بالاتری از رطوبت را در اتاق فراهم کنند. همچنین با وجود این نوع از دستگاههای بخور میتوانند برخی محصولات دارویی را برای تسکین سرفههای خشک در فضا پخش کنید. توصیه میشود که از دستگاه بخور گرم در اتاق کودکان استفاده نکنید، چراکه مخزن این دستگاه حاوی آب داغ است که در صورت بالا آمدن یا نشتی رطوبت، میتواند برای کودک خطرساز (سوختگی با آب داغ) باشد. قیمت دستگاه بخور گرم از ۸۰ هزارتومان تا ۵۰۰ هزار تومان متغیر است.
همانطور که از نام این دستگاه مشخص است، دستگاه بخور دو کاره قابلیت شیفت از حالت سرد به گرم را دارد. چنین قابلیتی میتواند نیازهای شما را در گسترهی وسیعتری برطرف کند، اما قیمت آن نسبت به مدلها تک کاره بالاتر است.
در پاسخ به این سوال میتوان مطرح کرد که بر اساس اطلاعات دریافتی از استاندارد بینالمللیِ ستارهی انرژی (Energy Star) سطح رطوبت ایدئال در خانه بین ۳۰ تا ۵۰ درصد است. البته در بخشهای خنکتر خانه در تابستان، این مقدار باید بر روی مقدار ۳۰ تا ۴۰ درصد متغیر باشد، چراکه این میزان رطوبت از بخار گرفتن پنجرهها جلوگیری میکند. همچنین به یاد داشته باشید که رطوبت بیش از حد میتواند باعث رشد قارچها و باکتریها شود. بنابراین به منظور برقراری تعادل لازم در محیط خانه، وجود دستگاه بخور میتواند کمککننده باشد.
اگر دچار سرفه شدهاید، باید ابتدا دلیل آن را متوجه شوید. دستگاههای بخور سرد به تسکین سرفه و احتقان ناشی از سرماخوردگی کمک میکنند. رطوبت موجود در هوا که توسط این دستگاه ایجاد شده میتواند مخاط بینی را رقیق و شل کند. در نتیجه، سرفهها آرامتر میشوند و احتقان کمتری خواهید داشت. بنابراین، اگر به خرید دستگاه بخور سرد یا گرم برای سرماخوردگی فکر میکنید، باید این نکته را در نظر داشته باشید.
دستگاههای رطوبتساز و بخور گرم یا سرد میتوانند به یک اندازه هوا را مرطوب کنند. اگر راهنمای خرید دستگاه بخور سرد و گرم را بررسی میکنید و قصد دارید یکی از این مدل دستگاهها را برای اتاق کودک خود خریداری کنید، باید یک نکتهی مهم را بدانید. دستگاههای بخور سرد یا گرم به یک اندازه در مرطوب کردن هوا مؤثر هستند. با وجود این، تا زمانی که بخار آب به راههای هوایی پایینی فرزند شما میرسد و دمای دستگاه بخور سرد و گرم به یک اندازه است، چندان تفاوتی با یکدیگر ندارند.
در صورتی که از دستگاههای بخور استفاده میکنید، باید آنها را تمیز نگه دارید تا از تجمع مواد معدنی و رشد باکتریها و کپکها جلوگیری شود. دستگاههای رطوبتسازی که آب را راکد نگه میدارند، به ویژه دستگاههای بخور سرد ممکن است این مواد آلوده را در هوا پخش کنند. دستگاههای بخور گرم معمولا کمتر از این مواد را در هوا پخش میکنند.
خالی کردن مخزن دستگاه و خشک کردن روزانهی تمام سطوح دستگاه یکی از راههای تمیز نگه داشتن این دستگاه به شکلی ایمن است. علاوهبراین، باید دقت کنید که مخزن دستگاه را با آب مقطر یا آب تصفیه شده پر کنید. این نوع آبها نسبت به آب لولهکشی مواد معدنی کمتری دارند.
اگر دچار آلرژی یا آسم شدهاید، احتمالا با مراجعه به پزشک، این توصیه را میشنوید که بهتر است از دستگاه بخور استفاده کنید اما در چنین مواردی دستگاه بخور سرد بهتر است یا گرم؟
دستگاههای بخور گرم برای کاهش علائمی مانند احتقان که به آلرژیهای محیطی و آسم مربوط میشوند، تأثیر بیشتری دارند. بااینحال، نگرانیهایی دربارهی استفاده از دستگاههای بخور وجود دارد چون وجود رطوبت بیش از حد در خانه میتواند به افزایش ریزگردها در هوا کمک کند.
کنههای گرد و غبار یک محرک مهم برای افراد مبتلا به آسم و آلرژی محسوب میشوند. قرار گرفتن در معرض این موجودات میتواند باعث واکنش آلرژیک خفیف یا شدید یا حملههای آسم شود. اگر از دستگاه بخور استفاده میکنید و آلرژی یا آسم دارید، بهتر است که همیشه میزان رطوبت خانهی خود را با دقت کنترل کنید.
دستگاههای بخور سرد یا گرم میتوانند به افزایش رطوبت خانهی شما کمک کنند. این دستگاهها به روشهای مختلف هوا را مرطوب میکنند تا هم بدن و پوست شما بهتر هیدراته شود و هم اثاثیه خانه، کفپوشهای چوبی و گیاهان سالمتر باقی بمانند. در مجموع، نمیتوان گفت که دستگاه بخور سرد یا گرم کدامیک بهتر هستند چون انتخاب میان این دو مدل دستگاه بخور به منطقهای که در آن زندگی میکنید و نوع کاربرد آن بستگی دارد. اگر در منطقهای با آب و هوای گرم زندگی میکنید، دستگاه بخور سرد برای شما مناسبتر است. در اتاق خواب و اتاق کودک نیز بهتر است دستگاه بخور سرد به کار رود.
استفاده از دستگاه بخور مناسب به کاربرد آن نیز بستگی دارد. برای تسکین سرفههای ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا دستگاه بخور سرد مؤثرتر است و برای تسکین یافتن سرفههای ناشی از حساسیت و آلرژی نیز باید از دستگاههای بخور گرم استفاده کنید. اگر هم دستگاه بخور را برای بهبود و سلامت پوست خود میخواهید، بهتر است به خرید دستگاه بخور سرد فکر کنید.
البته، کار شما با خرید دستگاه بخور سرد یا گرم تمام نمیشود. این دستگاهها را باید صرفنظر از مدلی که دارند، به طور منظم و مداوم تمیز کنید تا به محلی برای تجمع رسوبات و آلودگیها تبدیل نشوند. به این ترتیب، دستگاه بخور سرد و گرم به حفظ سلامت شما کمک خواهد کرد.
حتی قبل از اینکه ویروس کووید-۱۹ بسیاری از مردم جهان را مجبور به استفاده از ماسک برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کرونا کند، همیشه نظرات مختلفی در مورد ماسکهای آلودگی هوا وجود داشت. حتی با همهگیر شدن واکسنهای کرونا، ضرورت استفاده از ماسک زیر سؤال رفت.
بااینحال، امروزه با وجود بسیاری از ماسکهای مقرون به صرفه که در دسترس همه مردم هستند، بسیاری از مراجع ملی و بینالمللی بهداشتی توصیه میکنند که در مواقع ضروری از ماسک تنفسی استفاده کنید تا از خود در برابر آلودگی هوا و همچنین عفونتهای موجود در هوا محافظت کنید.
شواهد علمی قابل توجهی نشان میدهد که ماسکها در برابر آلودگی هوا بسیار مؤثر هستند. بااینحال، نکتهی مهمی که قبل از استفاده از ماسک باید آن را رعایت کنید، انتخاب بهترین و مؤثرترین ماسک برای مقابله با آلودگی هوا است. همهی ماسکها عملکرد یکسانی ندارند و برخی از آنها در برابر خطرناکترین و مضرترین ذرات مانند ذرات ریز ۲.۵ میکرونی تقریباً بیفایده هستند. خوب، بد و بیاثر بودن ماسکهای آلودگی هوا با توجه به ۳ عامل مهم تشخیص داده میشود.
بسیاری از ماسکهای محافظ صورت دارای رتبهبندی N90، N95 یا N99هستند. این نماد رایج نشاندهندهی درصد ذرات ریز (تا ۰.۳ میکرون) است که ماسک برای مسدود کردن آنها آزمایشهای علمی را پشت سر گذاشته است. به عنوان مثال، ماسک آلودگی N95، ۹۵ درصد و N90 ۹۰ درصد از ذرات ریز معلق در هوا را تصفیه میکند و از خود عبور نمیدهند. سایر استانداردهای رایج محافظت ماسک KN95 و FFP2 هستند که هر دو معادل استاندارد N95 محسوب میشوند.
برای محافظت در برابر آلودگی هوا و جلوگیری از ورود ذرات ریز به دستگاه تنفسی، به استفاده از ماسک آلودگی هوای استاندارد N95 یا معادل آن یعنی KN95 و FFP2 فکر کنید.
مهمترین ویژگی برای اثربخشی هر ماسک، مهر و موم بودن آن است. یک ماسک با پوشش خوب و دارای تمام راههای هوایی تنفسی، باعث ورود هوای بدون آلودگی و با کیفیت به ریههای شما خواهد شد.
در ماسکهای یکبار مصرف، این پوشش باید قابل مشاهده باشد و باعث خمشدن کاغذ ماسک به سمت داخل و ایجاد یک سطح فرورفته شود. در ماسکهایی با ساختار پلاستیکی سفت هم باید بتوانید با پوشاندن فیلترها با کف دست از ورود هوا به داخل جلوگیری کنید.
یک ماسک با کیفیت باید قابل تنفس باشد و با قرارگیری در فاصلهی مناسبی از صورت، فضای تنفسی ایجاد کند تا به صورت فشار نیاورد و یا مشکلات تنفسی ایجاد نکند. این امر به ویژه برای ماسکهای آلودگی هوا که در حین ورزش در فضای باز یا در دورههای طولانی استفاده در محیطهای آلوده استفاده میشوند، مهم است زیرا در مکانهای آلوده اگر ماسک به خودی خود، پوست صورت و تنفس شما را دچار مشکل کند، برداشتن آن از صورت خطرناک خواهد بود.
در برخی از ماسکهای آلودگی هوا، خروج مستقیم جریان هوا از دریچههای خروجی تعبیه شده در ماسک میتواند از مرطوب شدن آن با بخار آب ناشی از تنفس جلوگیری کند.
بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا، غلظت برخی آلایندهها اغلب در داخل خانه دو تا پنج برابر بیشتر از فضای باز است! دود ناشی از تنباکو، پخت و پز، گازهای حاصل از پاککنندهها و مصالح ساختمانی، گرد و غبار، شورهی بدن حیوانات خانگی، همه و همه میتواند انگیزهی کافی برای خرید دستگاه تصفیهکنندهی هوا را بالا ببرد. اما یک تصفیهکنندهی هوای باکیفیت که بتواند استاندارد هوای داخلی خانه را به خوبی بالا ببرد چه ویژگیهایی دارد و معیار مناسب برای انتخاب چنین دستگاههایی چیست؟ در این مقاله از سری راهنماهای دیجیکالا مگ به سراغ این مبحث میرویم و شما را با نکات کلیدی در خرید دستگاه تصفیهکنندهی هوا و پرفروشترینهای آن آشنا میکنیم.
باید بپذیریم که بخشی از زندگی روزمرهی ما به طور روتین در محیطهای بسته (منزل یا محیطهای اداری) سپری میشود. از آنجایی که هوا به هر دلیلی میتواند آلوده باشد، بسیاری از میکروبها نظیر باکتریها و ویروسها به راحتی به مجاری تنفسی ما راه پیدا میکنند. همچنین وجود ریز گردها، گرد و خاک و حتی انتشار گازهای سمی و شیمیایی هم میتواند جان ما را در بلند مدت تهدید کند. برای رفع این معضل، محصولاتی ابداع شدهاند که یک بار برای همیشه این دغدغه را برطرف میکنند. دستگاههای تصفیه کننده هوا این قابلیت را دارند تا مواد مختلف موجود در هوا را برداشت کرده تا هوای محیط به صورت تمیز و پاکیزه در دسترس قرار گیرد.
بهترین راه برای بهبود کیفیت هوای داخل منزل، حذف منابع آلاینده و ایجاد تهویه و هوای تازه در داخل خانه است. اما هنگامی که این روشها با توجه به شرایط محل زندگی امکانپذیر نباشد، دستگاههای تصفیهکننده هوای اتاق میتوانند کمک بزرگی برای شما باشد. البته لازم به تاکید است که دستگاههای تصفیهکننده هوای برای فیلتر کردن هوای در تک اتاق طراحی شدهاند و شامل کل فضای خانه نمیشوند. در حالی که تصفیهکنندههای هوای اتاق به کاهش آلودگی داخل اتاق کمک میکنند، اما محدودیتهایی هم دارند، که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
دستگاه تصفیهکنندهی هوا در فیلتر کردن گرد و غبار، دوده و گردههای آلرژیزا به خوبی عمل میکند. به طور کلی مطالعات متعدد روی این محصولات نشان میدهد که وجود فیلترهای HEPA منجر به کاهش ۵۰ درصدی یا بیشتر ذرات معلق در هوا میشود. همچنین در یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ بر روی ۱۳۰ خانوار در آمریکا، مشخص شد که فیلتراسیون با استفاده از این محصولات، منجر به کاهش ۳۰ درصدی ذرات درشتی همانند گرد و غبار شده است.
در این بین سوالی که مطرح است این است که آیا چنین دستگاههایی به سلامت قلب و عروق کمک میکند؟ تقریباً ۱۲ مطالعه در ونکوور، بریتیش کلمبیا. تایپه، تایوان و ایالت ماساچوست نشان میدهد که دستگاه تصفیهکنندهی هوا میتواند سلامت قلب و عروق را در میان افراد بهبود ببخشد. همچنین یک بررسی دیگر در این زمینه نشان داده است که هوای تصفیه شده، در حداقل حالت ممکن، علائم آلرژی را بهبود بخشیده است. در همین راستا جالب است بدانید که در یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ توسط دانشگاه کالیفرنیا، شرکتکنندگان مبتلا به آسم با وجود چنین دستگاهی در اتاق، کاهش ۲۰ درصدی در مراجعه به کلینیک را گزارش کردند.
با این حال، نباید به چنین مزایایی رای کلی دارد، چراکه جوامع علمی و پزشکی به طور قطعی استفاده از دستگاه تصفیهکنندهی هوا را با بحث سلامتی مرتبط نمیدانند. درواقع در این زمینه مطالعات طولانی مدت بسیار کمی انجام شده است و در مواردی نتایج ضد و نقیض حاصل شده است.
استفاده از سیستمهای تصفیه هوا خانگی به دلایل متعددی حائز اهمیت است. در ادامه به بررسی کامل مزایای این سیستمها میپردازیم:
سیستمهای تصفیه هوا بهخصوص در فضاهای کوچک مانند آپارتمانها و اتاقهای خواب، میتوانند تأثیر زیادی بر کیفیت هوا داشته باشند. این سیستمها به راحتی قابل حمل و نصب هستند.
عملکرد سیستمهای تصفیه هوا به این صورت است که ابتدا هوا به داخل دستگاه کشیده میشود. سپس، هوا از فیلترها عبور کرده و ذرات مضر از آن جدا میشوند. فیلتر HEPA ذرات ریز را جذب میکند، در حالی که فیلتر کربن فعال بوها و مواد شیمیایی را میگیرد. در نهایت، هوای تمیز و پاک به محیط بازمیگردد. این فرآیند به طور مداوم انجام میشود و به بهبود کیفیت هوای داخلی کمک میکند. برخی از سیستمها دارای سنسورهای هوشمند هستند که کیفیت هوا را اندازهگیری کرده و بهطور خودکار تنظیمات را تغییر میدهند.
آلودگی هوا میتواند عواقب جدی برای سلامت انسانها داشته باشد. ذرات معلق، گازهای سمی و آلایندههای شیمیایی میتوانند باعث بروز بیماریهای تنفسی، آلرژی و حتی بیماریهای قلبی شوند. به عنوان مثال، افرادی که به آسم یا بیماریهای تنفسی مبتلا هستند، ممکن است با استنشاق هوای آلوده، علائم آنها تشدید شود. همچنین، کودکان و افراد مسن بیشتر در معرض خطر هستند. تحقیقات نشان میدهد که آلودگی هوا میتواند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی بگذارد و ریسک ابتلا به عفونتها را افزایش دهد. به همین دلیل، استفاده از سیستمهای تصفیه هوا در منزل بسیار حیاتی است. این دستگاهها با حذف آلایندهها، به کاهش خطر ابتلا به بیماریها کمک میکنند.
۱. تصفیهکنندهی هوا با فیلتر مکانیکی (Models With Mechanical Filters)
به طور کلی مدلهایی از تصفیهکنندهی هوا که با فیلتر مکانیکی کار میکنند از فنهایی بهره میبرند که هوا را از میان شبکهای متراکم از الیاف ریز، وادار به عبور میکند. در این میان فیلترهایی با شبکهی بسیار کوچک، فیلترهای HEPA نامیده میشوند این قابلیت را دارند که ۹۹.۹۷ درصد از ذرات با اندازهی معین ۰.۳ میکرومتر قطر (به عنوان مثال دوده و گردههای گیاهان) را به دام بیاندازند. همچنین فیلترهای HEPA میتوانند ذرات بزرگتر از جمله گرد و غبار، گردهها و برخی از هاگها را در حالی که در هوا معلق هستند، به خوبی به دام بیاندازد و حذف کند.
۲. تصفیهکنندهی هوا با فیلتر کربن فعال (Models With Activated Carbon Filters)
این نوع از فیلترها به جای به دام انداختن ذرات و عملکردی مشابه با فیلترهای مکانیکی، از کربن فعال به منظور جذب برخی از آلایندهها از هوا استفاده میکنند. همچنین تصفیهکنندهی هوا با فیلتر کربن فعال این قابلیت را دارد که با برخی از گازها مقابله کند، اما این مسئله فرمالدئید، آمونیاک یا اکسید نیتروژن نمیشود.
از آنجایی که فیلترهای کربن فعال قابلیت جذب ذرات را ندارند، بسیاری از بسیاری از این دستگاهها علاوه بر فیلتر کربن فعال از فیلتر هوای پنلی چینخورده (Pleated Filter) برای جذب ذرات استفاده میکنند. با این حال، فیلتر کربن فعال سریعتر از فیلتر چینخورده اشباع میشود و نیاز به تعویض در هر سه ماه یکبار دارد. این در حالی است که فیلترهای چیندار هر ۶ تا ۱۲ ماه نیاز به تعویض دارند. فیلترهای کربن فعال معمولا از ۱۰۰ هزار تومان به بالا قیمت دارند.
۳. دستگاههای اُزونساز (Ozone Generators)
دستگاههای اُزونساز همانطور که از نام آنها هم مشخص است، وسیلهای است که با تولید اُزون آلایندهها را وادار به واکنش با آن میکند؛ در چنین حالتی آلایندهها نظر شیمیایی تغییر میکنند. علیرغم تبلیغاتی که در مورد این سیستمها به طور وسیع (بهویژه در ایران) وجود دارد، چنین دستگاههایی برای کیفیت هوای داخلی اتاق خطرناک است و استفاده از آن از نظر متخصصین چندان توصیه نمیشود.
سازندگان دستگاههای اُزونساز اغلب ادعا میکنند که این دستگاهها سطوح ایمن از ازون را منتشر میکنند، اما آزمایشات نشان میدهد که حتی با تنظیم این دسته از کالاها در حالت انتشار سطح پایینی از ازون، برخی مدلها از حد مجاز سازمان غذا و دارو که مقدار ۰.۰۵ ppb (برای مصارف پزشکی) است، فراتر میروند.
علاوه بر این، مطالعات EPA نشان داده است که وجود اُزون در محیط، عملکرد ریه را مختل میکند و باعث افزایش تحریک گلو، ایجاد سرفه، درد قفسه سینه و التهاب بافت ریه میشود. همچنین قرار گرفتن در معرض ازون ممکن است برای بیماران درگیر با آسم، آمفیزم و برونشیت مناسب نباشد.
۴. تصفیهکنندههای الکترونیکی هوا (Electronic Air Purifiers)
تصفیهکنندههای الکترونیکی، ذرات موجود در هوا را یونیزه میکند، در چنین حالتی جاذبهای مغناطیسی در صفحات روی دستگاه یا سطوح مجاور ایجاد میشود و ذرات به آنها میچسبند. در همین راستا لازم به تاکید است که متخصصین تصفیه کنندههای الکترونیکی هوا را پیشنهاد نمیکنند، چراکه میتوانند گازی همچون ازون تولید کنند.
۵. تصفیهکنندهای میکروبکش با تابش فرابنفش (UVGI)
برخی از تولیدکنندگان ادعا میکنند که چنین دستگاههای تصفیه هوایی، ویروسهای موجود در هوا، باکتریها و هاگهای قارچی را با استفاده از تابش فرابنفش از بین میبرند. اما در عین حال باید بدانید که برخی از باکتریها یا کپکها در برابر اشعه فرابنفش مقاوم هستند. درواقع نور UV باید به اندازهی کافی قدرتمند و قرارگیری در معرض آن باید به اندازه کافی طولانی (از چند دقیقه تا چند ساعت) باشد. بنابراین، عملیات پاکسازی در عرض چند ثانیه انجام نخواهد شد.
خرید بهترین دستگاه تصفیه کننده هوا برای افرادی که در شهرهای بزرگ و شلوغ زندگی میکنند، علنا یک انتخاب الزامی است. همچنین افرادی که در شهرهای کوهستانی یا مناطق خشک زندگی میکنند هم میتوانند با خرید یک دستگاه تصفیه کننده هوا از شر گرد و خاک و ریز گرد در منازل خود خلاص شوند.
وجود سه فیلتر رایج (اولیه، هپا و کربن فعال) از ملزومات یک دستگاه ایدهآل است. همچنین، وجود سنسورهایی که نشان میدهند چه زمانی باید فیلترها را تعویض کنید، از دیگر امکانات مهمی به شمار میرود که بهتر است یک دستگاه تصفیه کننده داشته باشد. در صورت خرید محصول، باید حتما دقت کنید آیا فیلترهای دستگاه در سطح بازار موجود است یا خیر. در صورت موجود بودن، بهتر است قبل از خرید دستگاه، از قیمت فیلترها مطلع شوید.
آلایندههای موجود در هوا همه جا هستند و میتوانند به پوست آسیب برسانند. ذرات میکروسکوپی این آلایندهها روی سطح پوست مینشینند و حتی به عمق منافذ آن نفوذ میکنند که منجر به مشکلات پوستی بسیاری میشود. برخی از مهمترین نگرانیهای مربوط به آلودگی هوا و تأثیر آن بر پوست عبارتاند از:
برای مقابله با اثرات مخرب آلودگی هوا روی پوست، استفاده از محصولات مراقبت از پوست توصیه شده است. این محصولات به گونهای طراحی شدهاند که یک لایه دفاعی اضافی در برابر آسیبهای ناشی از آلودگی ایجاد کنند. آنها معمولاً حاوی آنتی اکسیدانهایی مانند ویتامین C، ویتامین E و اسید فرولیک هستند که رادیکالهای آزاد را خنثی میکنند و استرس اکسیداتیو را به حداقل میرسانند. علاوهبراین، استفاده از محصولات مراقبت از پوست ویژه برای مقابله با اثرات آلودگی هوا اغلب شامل موادی است که سد پوستی را تقویت کرده و از پوست شما در برابر آلودگی محافظت میکند.
تأثیر آلودگی روی پوست در مناطق شهری با سطح آلودگی بالا ممکن است بیشتر باشد. پوست افرادی که در مناطق آلودهتر کره زمین و شهرهای بزرگتر زندگی میکنند، بیشتر از دیگران دچار مشکلاتی مانند اگزما و آکنه میشود. بنابراین، برای محافظت از پوست در برابر اثرات نامطلوب آلودگی هوا در چنین شهرها و مناطقی، بهتر است یک روتین مراقبت از پوست جامع و هدفمند را اتخاذ کنید و اقدامات محافظتی مختلف را به منظور کاهش اثرات آلودگی هوا روی پوست در نظر بگیرید. با انجام این کار، میتوانید انعطافپذیری پوست خود را تقویت کرده و علائم قابل مشاهده آسیبهای ناشی از آلودگی هوا را به حداقل برسانید و پوستی سالم و چهرهای درخشانتر داشته باشید.
برای اینکه با تأثیرات ناشی از آلودگی هوا روی پوست مقابله کنید، راههای مختلفی پیش رو دارید. مهمترین این راهها استفاده از شوینده مناسب پوست صورت، لایهبرداری و اسکراب پوست و استفاده از تونر مناسب است. در ادامه، درباره هر یک از روشها به تفصیل میخوانید.
آلودگی هوا ممکن است مشکلات زیادی را برای پوست ایجاد کند زیرا بلافاصله پوست را کثیف و آلوده میکند. بهعلاوه، ممکن است باعث تیرگی، احتقان و التهاب پوست شود. هیچ یک از این موارد برای پوست صورت و گردن شما مفید نیستند. بنابراین، اگر در یک منطقه آلوده زندگی میکنید، استفاده از یک شوینده خوب صورت ضروری است. یک شوینده مناسب پوست به راحتی آلودگی و کثیفی را از بین میبرد و پوست را شفاف، شاداب و درخشان میکند. بهترین شوینده صورت برای از بین بردن آلودگیهای پوستی باید خصوصیاتی داشته باشد که مهمترین آنها عبارتاند از:
وقتی سلولهای مرده روی پوست شما جمع میشوند، کثیفی، چربی، مواد آرایشی و آلایندهها را در منافذ پوستی شما به دام میاندازند و باعث میشوند پوست شما کدر و ناهموار به نظر برسد. بدتر از آن، آلایندههای به دام افتاده در منافذ پوستی شما این منافذ را مسدود کرده و منجر به التهاب میشود که ممکن است باعث ایجاد جوشهای آکنه و پوست خشک یا چرب شود. لایهبرداری و اسکراب پوست آلودگیها را از روی سطح آن پاک میکند، باعث آشکار شدن لایه تازه زیرین پوستی میشود و در عین حال از ایجاد شرایط ناخواسته پوستی نیز جلوگیری میکند. انواع مختلفی از درمانهای حرفهای برای لایهبرداری عمیق پوستی وجود دارد، از جمله میکرودرم ابریژن و لایهبرداری شیمیایی.
میکرودرم ابریژن یک درمان زیبایی کمتر تهاجمی برای پوست است. در این روش، یک متخصص پوست از ابزاری ویژه برای لایهبرداری ملایم بالاترین لایه پوست شما استفاده میکند. میتوانید میکرودرم ابریژن را علاوه بر پوست صورت، روی پوست گردن، پشت، دستها یا سینه نیز انجام دهید. میکرودرم ابریژن
لایهبرداری شیمیایی هم روشی است که در آن یک محلول شیمیایی روی پوست ریخته میشود تا لایههای بالایی آن از بین برود. پوستی که دوباره رشد میکند صافتر است. یک لایهبرداری شیمیایی سبک یا متوسط را ممکن است لازم باشد بیش از یک بار انجام دهید تا به نتایج دلخواه برسید. روش لایهبرداری شیمیایی برای درمان چین و چروک، پوست بدرنگ و جای زخم و معمولاً روی پوست صورت به کار میرود. این روش ممکن است به تنهایی یا در کنار سایر روشهای زیبایی به کار رود و میتوان آن را در لایههای مختلف پوست انجام داد. لایهبرداری شیمیایی عمیقتر نتایج چشمگیرتری را ارائه میدهد اما بازیابی پوست پس از آن به زمان بیشتری نیاز دارد.
البته، در کنار روشهای درمانی حرفهای، میتوانید از محصولات لایهبردار سبک در روتین پوستی هر روزه خود استفاده کنید. به عنوان مثال، میتوانید از یک اسکراب و لایهبردار صورت کنترلکننده آسیبهای ناشی از آلودگی پوست استفاده کنید. چنین محصول لایهبرداری که اغلب از ترکیباتی مانند زغال چوب بامبو و عصاره پالماریا پالماتا درست شده، پوست شما را شفاف، هیدراته و جوانتر میکند. لایهبردار با این ترکیبات یا ترکیباتی مانند آن پوست را سمزدایی و پاکسازی میکند و باعث رفع آسیبهای پوستی ناشی از آلودگی و قرار گرفتن در معرض نور خورشید میشود. کافیست این لایهبردار را به طور یکنواخت روی پوست صورت و گردن خود بمالید و با استفاده از حرکات دورانی انگشتان خود آن را روی پوست بمالید. سپس، اجازه بدهید تا این محصول برای ۵ تا ۷ دقیقه روی پوستتان بماند. بعد از آن، آن را خوب بشویید و پوستتان را با حوله نرم خشک کنید. در نهایت نیز از یک مرطوبکننده برای آبرسانی به پوست استفاده کنید. با دو مرتبه مصرف یک لایهبردار خوب در طول هفته میتوانید مطمئن باشید که پوستتان کاملاً پاکسازی شده است.
روش دیگری که برای مقابله با آثار آلودگی هوا روی پوست به خصوص پوست صورت به کار میرود، استفاده از تونر مناسب است. تونر مناسب پوست صورت شما میتواند pH آن را تنظیم کند تا ترشح چربی آن به میزان متعادلی باشد. با متعادل شدن چربی پوست صورت نیز پوست در برابر آلودگی هوا مقاوم شده و یک سد دفاعی خوب را تشکیل خواهد داد.
تونر معمولاً پس از استفاده از محصولات شوینده و لایهبردار پوست به کار میرود تا منافذ پوستی را بهتر و بیشتر باز کند. پس از آن نیز استفاده از یک محصول مرطوبکننده و آبرسان به بهبود سلامت پوست کمک خواهد کرد. با استفاده از تونرهای مخصوص پوست خود میتوانید منافذ پوستی را از آلودگیهای هوا، مواد آرایشی و موادی مانند آن پاک کنید. به این ترتیب، پوست شما بهتر نفس میکشد و شادابتر خواهد شد.
برای استفاده از تونر باید ابتدا پوست را با یک شوینده مناسب کاملاً تمیز کنید. سپس، یک محصول لایهبردار را به کار ببرید تا پوست صورتتان به شکل عمیق پاکسازی شود. در نهایت، پوست صورت را با آب بشویید تا نوبت به تونر برسد. پس از خشک کردن پوست با یک حوله نرم و لطیف، مقداری از تونر را به یک پد آرایشی تمیز بزنید و سعی کنید که با استفاده از این پد، تونر را به تمام بخشهای پوست صورت خود برسانید. حالا چند دقیقه صبر کنید تا تونر خشک شود. در آخر، یک کرم مرطوبکننده مناسب روی پوست خود بمالید. به همین سادگی منافذ پوست صورت شما باز میشوند، پوستی شفاف خواهید داشت و از مضرات آلودگی هوا برای پوست مصون خواهید بود.
با هر نفسی که میکشیم، ذرات ریزی را به درون میمکیم که میتوانند به ریهها، قلب و مغزمان آسیب برسانند و مشکلات دیگری را برای سلامت بدن ما ایجاد کنند. خطرناکترین این ذرات از دوده و گرد و غبار گرفته تا گوگرد میتوانند به راحتی وارد دستگاه گردش خون بدن انسان شوند. ذرات ریز و معلق در هوا قطر ۱۰ میکرون، ۲.۵میکرون یا کمتر دارند و به اختصار PM نامیده میشوند. طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)، آلودگی هوا عبارت است از آلودگی محیط داخلی (محیط سرپوشیده) یا خارجی (محیط باز) توسط هر عامل شیمیایی، فیزیکی یا بیولوژیکی که ویژگیهای طبیعی جو را تغییر بدهد. آلودگی هوا با انتشار آلایندهها در هوا یا همان آلایندههایی اتفاق میافتد که برای سلامت انسان و کره زمین مضر هستند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، هر ساله آلودگی هوای داخل و خارج از خانه، عامل مرگ حدود هفت میلیون نفر در سراسر جهان میشود. در حال حاضر نود و نه درصد انسانها هوایی را تنفس میکنند که از محدودیتهای دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی مبنی بر کنترل میزان آلایندههای مجاز فراتر میرود. از میان این آمار، طبیعتاً کسانی که در کشورهای با درآمد پایین و متوسط زندگی میکنند، به ویژه آسیبپذیرترین آنها مانند زنان، کودکان و سالمندان، بیشترین ضرر را متحمل میشوند. کشندهترین بیماریهای مرتبط با آلودگی هوا سکتهی مغزی، بیماریهای قلبی، بیماریهای ریوی، بیماریهای دستگاه تنفسی تحتانی (مانند ذات الریه) و سرطان هستند. علاوهبراین، میزان بالای ذرات ریز معلق در هوا به بیماریهای دیگری مانند اختلالات سلامت روان و حتی دیابت منجر خواهد شد که میتواند مانع رشد شناختی در کودکان شود.
آلودگی هوا فقط سلامت و رفاه مردم را به خطر نمیاندازد، بلکه در تغییرات آب و هوایی و تهدید امنیت غذایی نقش چشمگیری دارد و شهرها را محیطی ناامن برای سکونت میسازد. این چالش را نمیتوان تنها از طریق اقدامات محلی حل کرد و رفع آلودگی هوا نیازمند همکاری منطقهای برای مبارزه پایدار با این بلای کثیف است. در این مقاله، درباره راهکارهایی برای مقابله با آثار این آلودگی در زندگی روزمره میخوانید.
رایجترین آلایندههای هوا عبارتاند از:
دو نوع شایع از آلودگی هوا، مه دود و دوده به شمار میروند. مه دود (Smog) (که گاهی اوقات به آن ازون سطح زمین میگویند) زمانی رخ میدهد که انتشارات ناشی از احتراق سوختهای فسیلی با نور خورشید واکنش نشان دهد. آلودگی دوده (Soot) نیز از ذرات ریز مواد شیمیایی، خاک، دود، گرد و غبار یا مواد حساسیتزا تشکیل شده است که در هوا شناور میشوند. منابع ایجاد مه دود و دوده مشابه هستند. دو منبع اصلی ایجاد آلودگی هوا به این ترتیب هستند:
حتماً تا به حال در اخبار پیشبینی آب و هوا یا رسانههای دیگر شنیدهاید که مثلاً فردا یک هشدار نارنجی برای آلودگی هوا خواهد بود. به این سیستم اندازهگیری، شاخص کیفیت هوا (AQI) یا شاخص آلودگی هوا میگویند. شاخص کیفیت هوا یا AQI سیستمی است که برای هشدار به مردم در مواقع خطرناک بودن آلودگی هوا استفاده میشود. این شاخص با درجهبندی کیفیت هوای مناطق مختلف، میزان آلودگی هوای آن منطقه را در یکی از ۶ محدودهی زیر تعریف میکند:
زمانی که هشدار آلودگی هوا دریافت کردید، چه داخل و چه خارج از خانه باشید، رعایت نکات سادهای که در ادامه میخوانید، ضروری است.
علاوه بر این راهها، راهکارهای اساسیتری نیز برای مقابله با آلودگی هوا وجود دارد که در ادامه آنها را میخوانید.